Truke
Rinze Visser
Welke kant gaat het op met de maatschappij waarin wij leven? Dat is een vraag die nog veel te weinig gesteld wordt, ondanks het feit dat toch veel mensen zich zorgen maken over de tijd die komen gaat. We leven nu in een tijd waarin het 'van boven af' gestimuleerd wordt om niet achterom te kijken - want dat is conservatief - en om vandaag en morgen het belangrijkst te vinden, want dat zou progressief zijn. Overmorgen en daarna moeten voor het volk niet meer belangrijk zijn.
Verbintenissen, afspraken - zelfs die van intermenselijke aard - worden als voor slechts tijdelijk aangeprezen. Vast werk, uit de tijd. Flexibel leven, meer dan gewenst. Opperste buigzaamheid naar de grillen en winstoogmerken van het kapitaal. Marktwerking alom, tot in de huiselijke sfeer. Kennis van het recente verleden en zeker die van de geschiedenis als zodanig, is zeer ongewenst. Dat zou eens kunnen leiden tot zicht op de toekomst, tot politiek inzicht en strijd tegen het systeem. Want de doelstellingen van de heersende klassen, zoals de Lissabon-agenda en andere, gaan wel verder dan vandaag en morgen.
Om de huidige stand en die van de te verwachten toekomstige ontwikkeling te kunnen begrijpen, moet men achteromkijken. Ingewikkeld hoeft dat niet te zijn. Voorbeelden genoeg. De zogenaamde 'verwarde man' die steeds vaker in het nieuws komt. Dat was te verwachten tegen de achtergrond van de al jaren eerder ingezette veranderingen in de geestelijke gezondheidszorg. Hervormen heet dat. Geestelijk zieke mensen konden niet meer terecht in de instellingen en moesten weer in de buurten, tussen de mensen wonen. Op dit gebied was de zgn. participatiemaatschappij al in wording. Instellingen met goed opgeleide mensen werden uit den boze, want onmenselijk. Weg met die dure behandelingen. Het kost allemaal te veel. Zo kon en kan men verwachten dat er meer brandstichtingen, moord- en doodslag en zelfmoorden en meer ernstigs zouden en zullen plaatsvinden. Wie de moeite neemt terug te kijken verwondert zich niet over de nieuwsfeiten en weet dat het alleen nog maar erger kan worden.
Stroomstoringen. Als deze steeds vaker zullen voorkomen, heeft dat te maken met de steeds maar doorgaande centralisaties waardoor steeds grotere gebieden hier last van zullen krijgen. Om dit te kunnen voorspellen hoeft men niet over profetische gaven te beschikken. Hetzelfde kan men verwachten als het om gas- en watertoevoer gaat. De steeds verder doorgevoerde efficiëntieslagen, zodat er steeds minder mensenhanden en -hersens aan te pas komen - besparingen! -; de snelheid van gebruikmaken van de nieuwste elektronische mogelijkheden, zonder zorgvuldig uitgetest te zijn, dat alles brengt grote risico's mee voor de dienstverlening aan de bevolking.
Bedenk wat de gevolgen zullen zijn van langdurig uitblijven van stroomlevering en van gas en water voor een veelheid van levensbelang zijnde sectoren, zoals gezondheidszorg, levensmiddelen, veiligheid, enzovoort. De kapitalistische drijfveren van zo laag mogelijke productiekosten, waaronder toezicht, brengt mensenlevens in gevaar. Ook hier hoeft men geen profeet te zijn of bovenmatig intelligent te zijn om met ernstige, grote gebieden bestaande storingen rekening te houden. Slechts één foutje kan fataal zijn. Wie kennis heeft van de al in het verleden doorgevoerde concentraties, waarvan het eind nog lang niet in zicht is, kan weten wat er in de toekomst verwacht kan worden.
Het lijkt onverenigbaar: het hoog ontwikkelde Nederland met zijn collectieve arbeidsovereenkomsten, zijn sociale instellingen, zijn keurig aangeharkte landschap én hongerlonen en pauperdom. Veel mensen denken nog steeds dat het laatste niet kan. Maar alles is ook hier snel aan het veranderen. Wie de afgelopen jaren in ogenschouw neemt, die weet dat. De toename van flexwerk, buitenlandse arbeidskrachten - vooral in de akkerbouw en chauffeurs - die voor de helft of voor nog minder dan het Nederlandse cao-loon moeten werken. Je kunt zoveel onderdelen niet opnoemen of het sociaal verval stinkt je tegemoet.
Ontwikkelingen, al eerder in de Verenigde Staten van Amerika in gang gezet, verlaten steden en dorpen, sociaal verval, reizende, overal in te zetten losse arbeiders zonder rechten, in campers wonende mensen steeds op zoek naar werk, zullen tegen de achtergrond van wat zich in het verleden al ontwikkeld heeft, niet op dezelfde wijze, maar passend bij een dichtbevolkt land, ook hier plaatsvinden. Denk dan verder dan ons kleine land. Want zoals mensen uit andere delen van Europa hier noodgedwongen werk zoeken, zal dat in de nabije toekomst ook andersom zo zijn. Tot op het bot elkaar beconcurrerende arbeiders, zo ziet de geldwolf het graag. Dat alles staat ons te wachten als de geldwolf niet bestreden wordt. Zo nu en dan 'graaier' roepen, daar ligt de wolf niet wakker van.
Tegenstellingen groeien tussen arm en rijk. In landen zelf en ook op wereldniveau. Het nemen van de armen en geven aan de rijken wordt al schaamtelozer verdedigd als de nieuwe moraal. Want, zo wordt gezegd, daar wordt iedereen beter van... Verrijking van toch al steenrijke lieden wordt nog wel bekritiseerd als zijnde het overtreden van een ooit ergens afgesproken fatsoensnorm. Mag het een tonnetje minder zijn...? Mensen die vanwege werkloosheid of anderszins van een uitkering moeten leven worden als potentiële criminelen, als fraudeurs, gezien en voor elk foutje fors beboet. Daar komt geen politieagent of rechter meer aan te pas. Dit alles is niet pas gisteren bedacht, maar in een tijdsbestek van jaren, via een aantal 'hervormingen' van de sociale zekerheid vormgegeven. Wie achterom kijkt, die kan zien wat er verder te gebeuren staat. We staan nog maar aan het begin.
Ook de communicatie laat een achteruitgang van het beschavingspeil zien. Zo laat men het 'gewone volk', in elk geval het deel daarvan dat in geen jaren meer een boek of zelfs een krant heeft ingezien, uitrazen op de zgn. sociale media. Waar ook nog goud geld aan verdiend wordt. Het kapitaal heeft er alle belang bij dat een gedeelte van de massa mensen degenereert en afzakt naar een lager beschavingsniveau. Zelf spreken de elites de meest onjuiste informatie uit in goedlopende volzinnen. Bijvoorbeeld het vernietigen van het sociaal zekerheidsstelsel om het voor de 'mensen die er echt recht op hebben' overeind te kunnen houden. De sociaaldemocratische voorlieden, die de hele geschiedenis door het sociaal stelsel geannexeerd hebben als van hen, zetten daarbij hun beste beentje voor. De hervormers van het kapitalisme, de verwende en verwaande elitetroepen gaan door. Niets en niemand ontziend. Wie achterom kijkt en zich realiseert wat er nu gaande is die weet wat ons de komende tijd te wachten staat. Het enige antwoord hierop is: tot de strijd ons geschaard...!