Anna Ioannatou
Na vier maanden Syriza-regering samen met de rechtse ANEL ('Onafhankelijke Grieken') begint de bevolking duidelijk tekenen van vermoeidheid en stijgend ongeloof te tonen. Vier maanden hoort men dat een akkoord bijna klaar is (binnen de Eurogroep en met de instellingen Internationaal Monetair Fonds, de Europese Centrale Bank, de Europese Commissie enz.) en elke keer is het weer "volgende week". Constant hoort men dat de instellingen aandringen op nog een besnoeiing op lonen en pensioenen en constant wordt dit door de regering ontkend, want één van de 'rode lijnen' is geen verdere besnoeiingen.
De instellingen van hun kant, zo heet het, hebben ook hun rode lijnen en er zou zo van beide kanten toegegeven moeten worden voor een akkoord, "koste wat het kost". Voeg daar nog de tegenstrijdige beweringen bij van Syriza-kaders, ministers en parlementariërs en de angstwekkende geluiden van fondsen, verzekeringen e.d. dat het geld helemaal op is (de volgende maand worden pensioenen nog uitbetaald, maar verder weten we het niet, eerst kijken of we nog aan geld kunnen komen, elders lenen) en het moge de buitenstaander duidelijk zijn dat het vertrouwen van de bevolking in de onderhandelingstactiek van de regering sinds half februari drastisch is gedaald.
Het akkoord van 20 februari van de Eurogroep houdt een verlenging van het bestaande leenakkoord in totdat de evaluatie op basis van de voorwaarden in het lopende akkoord tot een succesvol einde is gebracht. Dit akkoord wordt als een "rode lijn" van de Griekse regering gezien en door haarzelf als een groot succes beschouwd. Volgens welingelichte regeringskringen begin mei zouden "... de eisen van het IMF om massale ontslagen mogelijk te maken en niet opnieuw cao's in te voeren, de 'constructieve geest' in de Brusselse Groep op de tocht zetten", hetgeen als een 'hardnekkige fixatie' werd gezien, vooral van de kant van het IMF.
Maar in november 2014 publiceerde de krant 'Ta Nea' (centrum) de volgende verklaring van premier Tsipras: " 't is niet dat ik verliefd ben op het IMF, maar zijn aanwezigheid is toch een garantie voor ons?" In januari 2015 werd Tsipras in een interview met de krant 'To Vima' (centrumrechts) gevraagd wat hij vond van het voorstel van het IMF bij monde van mevrouw Lagarde om samen de Europeanen onder druk te zetten met als doel een haircut van de Griekse schuld, een voorstel dat de vorige premier verworpen had en of hij dit voorstel weer op de onderhandelingstafel zou brengen. Het antwoord was: "Zeker, we beschouwen dit voorstel als positief en geloven dat het op tafel blijft. We zullen het onder de loep nemen en steunen binnen het kader van de onderhandeling". Het hoofd van de afdeling Europa van het IMF verklaarde in elk geval: "dat, op grond van het tekort (volgens het IMF 1,5 procent i.p.v. een overschot van 3 procent), hetzij de Griekse regering over zal moeten gaan tot nieuwe maatregelen of de eurozone tot een 'haircut' van de schuld".
De mensen hebben wel iets in de gaten, ondanks de wirwar aan tegenstrijdigheden van de laatste maanden waar een normaal mens dol van wordt. Half mei hield de grote particuliere tv zender Sky in samenwerking met de Universiteit van Macedonië een opiniepeiling waaruit bleek dat sinds half februari het vertrouwen van de ondervraagden in de juistheid van de onderhandelingen van 72 procent naar 35 procent was gezakt, terwijl 56 procent gelooft dat de regering niet vastbesloten is zich aan de gedane beloftes te houden (dat was 19,5 procent in februari) en 61 procent vindt dat de regering haar beloftes moet matigen. De allang aanwezige angst voor een uittreden uit de eurozone was van 50,5 procent naar 56 procent gestegen. Nog 36,5 procent zou op Syriza stemmen in geval van verkiezingen (dus het percentage dat Syriza bij de verkiezingen van 25 januari haalde). Dat was een tijdje geleden 42 procent. De Nea Dimokratía (vorige regering) kreeg slechts 15,5 procent, waarmee de dalende lijn werd voortgezet. De kleinere partijen gaven geen wezenlijke verandering te zien, maar het percentage besluitelozen lag hoog met bijna 19 procent.
En wat die beloftes betreft: op zaterdag 16 mei kwam Syriza's voorzittter van het parlement, Zoï Konstantopoúlou, met een nieuw 'bommetje'. In een interview voor Sky TV zei zij dat premier Tsipras alleen "bij wijze van spreken" had gezegd dat Syriza met één wetsartikel het memorandum nietig zou verklaren. De uitdrukking 'met één wetsartikel' zou slechts gebezigd zijn om aan te duiden hoe diep ondemocratisch de keuze van de vorige regering was geweest die via urgentieprocedures met één artikel honderden wetten had aangenomen.
Al met al wordt uit opiniepeilingen duidelijk dat de bevolking danig in verwarring is gebracht en geen verband ziet tussen oorzaken en gevolg. De oorzaken van het leed liggen immers dieper in het economische stelsel waarvan de diverse instellingen en het gros van de politieke partijen instrumenten zijn in het voordeel van het grote kapitaal. Men heeft nou eenmaal geleerd het probleem in de gevolgen te zoeken, in de symptomen, dus in onderhandelingstactieken, in beheer en dergelijke. Dus 'ja' tegen EU en eurozone (een grote meerderheid in Griekenland), maar 'nee' tegen de aanpak.
Het lopende programma verloopt eind juni en het feit dat de regering al het 'Nationale Programma voor Hervormingen 2015' naar Brussel heeft gestuurd werd geen hot news, maar verdween in de kleine letters van de berichtgeving. Dit 'Nationale Programma voor Hervormingen 2015' telt 89 bladzijden met details die de verdediging van de belangen van het kapitaal betreffen en vol zitten met vaagheden wat de belangen van de werkende mens aangaat. Gaat het dus om de door de regering luid geprezen 'creatieve onduidelijkheid'? De aandacht wordt echter vooral gericht op het afronden van het lopende programma. Alle 'vaagheid' maakt trouwens wel duidelijk dat de regering geen stap terug doet van het 'communautaire acquis', dus het geheel van de EU beleidslijnen. De veel geïnterviewde minister van Financiën Yanis Varoufakis was weer wel duidelijker toen hij komende uit de eurogroep van 11 mei voor de camera verklaarde: "Onze rode lijnen en hun rode lijnen zijn zodanig dat een gemeenschappelijke bodem gevonden kan worden".
Dus 'radicaal links' en grootkapitaal hebben een gemeenschappelijke bodem om op te staan? Misschien is er toch iets mis met de definitie van 'links' en 'rood' en 'radicaal'. Het wordt tijd dat de kleur 'rood' opnieuw gedefiniëerd wordt na het bleek wegtrekken van de 'radicaal linkse' Syriza.
Nog even dit tot besluit 'voor de aardigheid' en om je 'Pappenheimers' beter te leren kennen: nieuwsbulletins kwamen in mei met het bericht en de beelden van Griekenland's minister van Buitenlandse Zaken Nikos Kotziás, die samen met zijn NAVO-ambtgenoten na een vergadering in Turkije 'We are the world' zongen arm in arm meedeinend op de muziek. De KNE (Communistische Jeugd) maakte er een videootje van met de titel "We are the world ... we kill the children". Als klapstuk kwam daarna de minister van Defensie,Panos Kamménos op het KNE videootje in beeld met zijn voorstel in de Egeïsche Zee een nieuwe NAVO-basis te installeren... Dit voor wie nog steeds niet de ware aard van Syriza begrepen heeft.