De kerncentrale in de haven van Antwerpen, Doel. (Foto [sjugge]/Flickr/cc/by-nc-nd)
Wiebe Eekman
In de Antwerpse haven liggen de petrochemische bedrijven en de containeroverslag vlak tegen de kerncentrales aan. De Antwerpse Elf Maart Beweging haalt haar naam uit de herdenking van de Fukushima-ramp op 11 maart 2011. Het is een samenwerkingsverband voor hernieuwbare energie, tegen de dreiging van kernenergie en algemeen voor een duurzaam verantwoorde en sociaal rechtvaardige werkgelegenheid en toekomst voor iedereen.
Eva, Katrin, Rafa, Arthur, Kilian,... zijn allemaal Antwerpse milieuactivisten. Maar ze waren nog nooit in de Antwerpse haven geweest, ze hadden nog nooit aan de poort van een bedrijf gestaan. Er werd lang over gediscussieerd dat hier wel ons eerste doelpubliek voor de milieustrijd lag.
Vrijdag 23 mei was het zo ver. We gingen onze folder met de betogingsoproep voor 7 juni aan de poort uitdelen. Dat is heel vroeg opstaan om de binnenkomende vroege ploeg te bereiken, samen met de buitenkomende nachtploeg. Blijven staan voor de opkomende dagploeg. Nog eens terug gaan voor de middagploegwisseling én de avondploegwisseling. Met 12 deelnemers werden meer dan 7000 folders uitgedeeld aan de BASF, Bayer, Lanxess, Exxon-Mobile, Total, Monsanto, Evonik, BRC en Solvay.
Bij koffie en een broodje in het schaftlokaal van de dokwerkers evalueerden we deze ervaring. De jonge mensen waren blij verrast over de vriendelijke ontvangst aan de poorten én hier bij de dokwerkers. De folders werden beter aangenomen dan gemiddeld op een markt. Ook waren ze stom verbaasd over de vele gunstig gezinde gesprekken. Op een paar lastige bewakingsagenten na, waren er nagenoeg géén vijandige reacties. Het is niet omdat je in een olieverwerkend bedrijf werkt, dat je de olie-industrie gaat verdedigen. De mensen werken daar omdat ze een inkomen nodig hebben. De grote hamvraag die steeds terugkomt is 'Welk alternatief hebben we?'
De havenarbeiders en de chemie-arbeiders hebben een rijke ervaring van strijd voor werkgelegenheid. Tegen het steeds verder inkrimpen van het aantal mensen per werkploeg. Tegen het afbouwen van de eigen onderhoudsdiensten. Tegen het uitbesteden van werk aan onderbetaalde onderaannemers. Voor het behoud van de eigen veiligheidsploegen... Die onmiddellijke dreiging voor het behoud van je werk overheerst die andere meer onzichtbare dreiging van onveiligheid door de kerncentrales. Daarom is het goed dat in de folder opgekomen wordt voor 'Waarborg op werkgelegenheid in kwaliteitsvolle banen voor alle bedrijven'. Ook dus voor de mensen van de kerncentrale, die bij de omschakeling naar hernieuwbare energie, de waarborg van een waardige werkplaats moeten krijgen.
Ik stelde de vraag meermaals. Steeds wordt er zwaar nagedacht. Zo direct is die vraag nog nooit gesteld. De operators van Solvay antwoordden dat zij niet weg kunnen. Het waterstofgas dat bij hen geproduceerd wordt is te riskant. Zijn collega die later buitenkomt zegt sereen: dan is het afgelopen, nog eens voor de laatste keer naar huis telefoneren... Bij Total denken ze dat iedereen zo snel mogelijk de benen zal willen nemen. Waar naartoe, over die ene Scheldelaan? Dat zal een geweldige chaos veroorzaken langs de bruggen en tunnels. Welke kettingreacties kun je verwachten in de petrochemische installaties, die niet meer bediend zouden worden? Peter, vakbondsman bij Total Oleofins Antwerpen, had de vraag gesteld aan zijn diensthoofd Veiligheid en Preventie. Die had heel zuinig gekeken en geantwoord: "Peter, zo iets mag niet gebeuren!". Zo is het. Maar de Belgische overheid beschouwt in de organisatie van de nucleaire noodplannen enkel kernrampen tot categorie 5, waarbij er geen evacuatie nodig is. Maar als de scheurtjes-kernreactoren weer opgestart zouden worden dan is een Fukushima aan de Schelde zeker mogelijk. Dit is onduldbaar. Daarom de eis tot stopzetting van alle kerncentrales en vervanging door hernieuwbare energie.
In de Noordzee en België en Nederland liggen nog enorme mogelijkheden om wind- en zonne-energie te produceren. Buiten de politieke onwil om daar voluit voor te gaan, is de beperkende factor de gebrekkige opslagmogelijkheid voor elektrische stroom. Juist in de haven zijn de petrochemische bedrijven goed geplaatst om energie te bufferen en om uitgebreid warmtekrachtkoppeling toe te passen. Bufferen kan thermisch gebeuren in opwarming van producten of chemisch door elektrolyse van water in waterstofgas en zuurstofgas. Beide gassen worden hier al massaal gebruikt. Maar waterstofgas wordt nu gemaakt van aardgas of nafta, met uitstoot van hoge percentages aan CO2. Dat is wel heel bevuilend maar goedkoper. Laten we een verbond sluiten met de arbeiders en de vakbonden in de petrochemie en in de kerncentrales om over te schakelen naar ecologisch en sociaal meer verantwoorde technologische oplossingen.
Betoog mee op zondag 7 juni om 13 uur in Antwerpen aan het Steen.
http://https://www.facebook.com/events/1437595883203529/permalink/1444021312560986/
Ga mee op zondag 14 juni om 14 uur naar het drielandenpunt België-Nederland-Duitsland om internationaal de sluiting van de kerncentrales te eisen.
Teken mee de petitie van Stop Nucleaire: http://https://www.change.org/p/federaal-agentschap-voor-nucleaire-controle-kom-op-tegen-het-heropstarten-van-descheurenreactoren-tihange-2-en-doel-3