De memoranda zijn verscheurd: leve de memoranda!

Een spandoek op het gebouw van het ministerie van Financiën, opgehangen door het werkersfront PAME, tijdens een actie tegen de maatregelen van de huidige Syriza-regering. Het spandoek laat de laatste drie premiers zien: de huidige Tsipras en de eerdere Samaras en Papandreou en de tekst: "Er is genoeg bloed vergoten. We hebben genoeg betaald". (Foto: ZLV)

Massale demonstratie in Athene op 12 juni jl. georganiseerd door het werkersfront PAME. Ondanks de winst van Syriza in de verkiezingen gaan de privatisering van het publieke domein, de afbraak van de sociale zekerheid en toenemende werkloosheid door. PAME organiseert daadwerkelijk strijd in buurten en bedrijven om geen millimeter te wijken, zoals Syriza wel doet, voor de afgedwongen maatregelen vanuit het IMF, de ECB en de EU. (Foto: KKE)

Anna Ioannatou

"Creatieve onduidelijkheid", "eervol compromis", "redelijke concessies". De lijst van mooie termen gebezigd door Syriza breidt zich uit. Bij het versturen van dit artikel zijn er al vijf maanden onderhandelingen met de instellingen (IMF, Europese Centrale Bank en Europese Commissie) achter de rug en de verlenging van het lopende programma tot 30 juni is bijna verlopen.

"We moeten ons volk vertellen dat we een memorandum gaan toepassen, wat het akkoord ook wordt", verklaarde Alékos Mitrópoulos, Syriza parlementslid en tevens één van de vicevoorzitters van het parlement, in een tv-interview op 10 juni na nog weer eens weken tegenstrijdige berichtgevingen over de stand van zaken in de inmiddels beruchte onderhandelingen. "... Wat het akkoord ook wordt, of het nu een akkoord is van ons of van meneer Juncker of iets er tussenin dat in de buurt van Juncker komt, dus in de buurt van de instellingen, de regering zal pijnlijke maatregelen nemen, ze zal maatregelen toepassen die door Links nog nooit in haar geschiedenis zijn toegepast". In een dramatische climax voegde hij er nog aan toe dat op grond van de overeenkomst van 20 februari jl. er maar twee keuzemogelijkheden zijn: een akkoord op basis van het gewraakte memorandum of een breuk en dat "zowel de regering als onze premier een breuk had uitgesloten".

Interne oppositie?

Een dag eerder had een brief van 22 Syriza-parlementsleden veel stof doen opwaaien. In die brief eisten zij dat er ogenblikkelijk een wetsontwerp zou moeten worden ingediend omtrent twee fundamentele verplichtingen die Syriza voor de verkiezingen het volk had beloofd: wederinvoering van het minimumloon van 751 euro en van de cao's. Gaat het om een stap waarmee de keuzes worden betwijfeld die de regering maakt met in het vooruitzicht moeilijkheden om een aanstaande impopulaire overeenkomst met de crediteurs door het parlement te krijgen? Deze interpretatie overheerst, maar anderen zeggen dat deze stap gedaan werd in verstandhouding met de regering als een soort propagandistische truc om de bevolking beter te manipuleren. Syriza parlementsvertegenwoordiger N. Filis verklaarde dat de regering van plan is collectieve arbeidsonderhandelingen unilateraal weer in te voeren en op de vraag om commentaar op de brief van de 22 zei hij, dat het helemaal niet om een interne breuk binnen Syriza gaat, maar om positieve druk.

Hiermee de lijn volgend van menig andere Syriza-vertegenwoordiger wanneer gevraagd werd naar de ongelooflijke hoeveelheid tegenstrijdigheden in verklaringen van regeringsvertegenwoordigers: "ja, zo zijn wij, een pluralistische partij..." Het beeld van de Griekse samenleving is de laatste vijf maanden in wezen weinig veranderd. Alleen dan die voortdurende stroom van tegenstrijdige berichten en als vaste prik in het medialandschap "hoe het buitenland ons ziet" met alle mogelijke commentaren uit de niet-Griekse, overwegend Europese en Amerikaanse pers met niet zelden anti-Griekse spotprentjes, maar ook met pro-Griekse satirische stukjes van een ZD-programma, duidelijk anti-Schäuble-Merkel.

De Balkan en het 'Westen'

De laatste weken werd als groot onoverkomelijk conflictpunt in de onderhandelingen de kwestie pensioenen en lonen gebracht. Volgens de Griekse zijde wordt er door de crediteurs een keiharde lijn gevraagd van nog weer eens een besnoeiing (na de 'slachting' van de laatste jaren), waarbij de pensioenen globaal tot 300 euro dienen te zakken (balkanisering van pensioenen en lonen, volgens IMF liggen die nog veel te hoog vergeleken bij o.a. Bulgarije) iets waarvan Syriza bij hoog en laag beweert hier nooit aan toe te zullen geven. Dan zouden ze het tot een breuk laten komen met de onderhandelaars. Dat inkomens steeds meer zakken door de forse stijging van kosten van levensonderhoud (o.a. door de btw-opvattingen van Syriza!) en het 'belastingoffensief' (met uitzondering van de rijken) en die daling zich in wezen zo gewoon doorzet, wordt alleen door de oppositie vermeld.

En toen kwam een dag voor het verzenden van dit artikel het bericht met beelden van een Europese Commissie-vertegenwoordigster die bij hoog en laag ontkende dat de 'instellingen' om besnoeiingen van pensioenen en lonen vragen. Alleen moet er een eind komen aan de vervroegde pensioenen. Voor de met berichten dood gebombardeerde 'niet ingewijden' is één ding duidelijk: het afglijden in een afgrond wordt hooguit wat afgeremd. De teleurstelling groeit dan ook, maar de houding is er overwegend één van afwachting. Wachten of er nu eindelijk eens een akkoord komt, ook al beginnen langzamerhand toch weer meer werknemers te staken omdat men het wachten beu en de nood aan de man is.

Maar om de Manifest-lezers met een iets positiever bericht de zomer in te laten gaan, zullen we deze laatste Manifest voor de zomerpauze op een andere, muzikalere toon, afsluiten.

Mikis Theodorakis 90 jaar: politiek en kunst nauw verweven

De Communistische Partij van Griekenland (KKE) bood Mikis Theodorakis voor zijn 90ste verjaardag een ... concert aan van zijn eigen muziek. Een ontroerde Theodorakis bracht vanuit zijn rolstoel een groet aan de aanwezigen en de organisator. Het is van belang de volgende woorden te citeren die - ondanks Theodorakis' veelvuldige politieke zwenkingen - op zijn levensavond als typerende conclusie mag worden beschouwd: "Ik zit hier vandaag zeer ontroerd voor jullie, want mijn sterkste en mooiste jaren bracht ik door in de gelederen van de KKE. Verzet, Burgeroorlog, de vervolgingen die volgden op de nederlaag van het Democratische Leger, diepe illegaliteit na de gewapende aanslag in 1944 in Athene (op de betogende bevolking, A.I.) die in bloed gesmoord werd, Ikaria en Makronisos (verbanningsoord en vernietigingskamp, A.I.), de poging tot wedergeboorte met de EDA (Verenigd Democratisch Links, politieke formatie waarin ook de illegale KKE in de jaren 50 en 60, A.I.) en de beweging Lambrakis (genoemd naar het in 1963 vermoorde EDA parlementslid en vredesactivist Grigóris Lambrakis, A.I.). De illegale activiteiten met de oprichting van het Patriottisch Front tien dagen na het begin van de junta. Later als kandidaat-burgemeester voor de KKE te Athene en tot slot mijn verkiezing tot parlementslid van de partij in 1981 en 1985. Zoals jullie zien, zit mijn 'cv' vol met strijd die ik geleverd heb vanuit de gelederen van de KKE, een strijd die gecombineerd werd met mijn muzikale composities van die tijd...".