Ron Verhoef
Bij het aantreden van Jeremy Corbyn als leider van de Labour-partij was al duidelijk dat dit tegen het zere been was van veel parlementsleden van Labour. Corbyn werd vooral gekozen door leden aan de basis van de partij en niet door de top, die er juist alles aan deed om te voorkomen dat hij leider zou worden. De vraag was al direct of de parlementsleden zich zouden voegen naar de wensen van leden van de partij. Het antwoord kwam in de discussie over het bombarderen van Syrië.
Corbyn, een overtuigd pacifist, is mordicus tegen de bombardementen. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat hij de parlementsleden van Labour probeerde aan te zetten tot tegen dit voorstel te stemmen. Daarbij ging het hard tegen hard en gedeeltelijk werd het conflict binnen Labour ook via de pers gespeeld. De Britten konden genieten van een hooglopende ruzie. Waarbij Corbyn zelfs dreigde parlementsleden uit de Labourfractie te zetten als ze niet tegen de bombardementen zouden stemmen. De pers blies dit nogal op. Het is namelijk altijd gewoonte geweest in het Britse parlement om dit soort dreigementen te uiten. Dat is zeker geen uitvinding van Corbyn, zoals de Nederlandse pers ons graag wil doen geloven.
De door Corbyn gevolgde strategie is de standaard binnen het Britse parlement. Elke fractie heeft er zelfs een functionaris voor, de chief whip. De chief whip moet ervoor zorgen dat de fractie stemt zoals de partij dat graag wil. Daarbij gaat het vaak om het sluiten van compromissen. Als jij voor stemt dan steunen we ook een voorstel van jou. Tot dusver werkte dit systeem goed, zeker binnen Labour. Het aantal openlijke dissidenten bleef beperkt. Nu echter werkt het niet meer en heeft een groot deel van de Labourfractie besloten om Corbyn niet te steunen. Zelfs de schaduwminister van Defensie namens Labour sprak zich in het debat op 2 december openlijk uit voor bombardementen op Syrië. Dat gold trouwens voor meerdere leden van Corbyn's schaduwkabinet.
Het is duidelijk dat de partij zich in zwaar weer bevindt. De jacht op Corbyn is geopend en er is weinig dat Corbyn kan doen om de partij weer op een lijn te krijgen. De opstandige parlementsleden zijn namelijk helemaal niet van plan om met Corbyn in gesprek te gaan. Ze waren natuurlijk ook gewend dat ze aan iedereen konden dicteren wat ze moesten stemmen. Nu ze dat niet meer kunnen, is het zich neerleggen bij de meerderheid geen optie voor hen. De groep dissidenten is overigens zeer groot. Een kleine 100 Labour-parlementsleden (van de in totaal 232) stemt tegen Corbyn. En dat terwijl uit opiniepeilingen blijkt dat onder Labourleden 75 procent het beleid van Corbyn juist steunt.
Dat de parlementsleden voor de bombardementen stemden was nog tot daaraan toe. De meerderheid van het Lagerhuis was voor en daar had Labour weinig aan kunnen doen. Erger is het echter dat de parlementsleden van Labour nu ook openlijk de aanval op Corbyn hebben geopend. Volgens hen kan Labour de verkiezingen niet winnen zolang Corbyn aan de macht is. Meestemmen met Corbyn is voor hen dan ook geen optie en hoewel ze de Labourpartij niet verlaten, valt te vermoeden dat ze vaker tegen Corbyn zullen stemmen.
De parlementaire Labourpartij is tot op het bot verdeeld. Maar ook Labour zelf dreigt steeds meer te verdelen. De Scottish Labour Party, inclusief het Labour-parlementslid uit Schotland, koos tijdens zijn congres bijvoorbeeld openlijk de kant voor Corbyn. Dat is niet verrassend omdat de partijdoor de SNP naar links gedwongen wordt. Het volgen van de aanhangers van Blair heeft de Schotse afdeling alleen maar ellende gebracht.
De reactie op het Schotse congres door veel Labour-parlementsleden was furieus. Hoe konden de Schotten zo maar de kant kiezen van Corbyn. Dit was, volgens hen, een dolk in de rug van de Labour-partij. De Schotten zouden tot de orde geroepen moeten worden. Een nogal merkwaardige opmerking als we bedenken dat niet de Schotten afwijken van de lijn die de Labour-leden hebben gekozen, maar juist de parlementsleden die tegen Corbyn zijn.
Op dit moment is het dus onduidelijk hoe het verder zal gaan met Labour, maar een splitsing behoort nog steeds tot de mogelijkheden.