Belgische spoorstaking in januari: sociale strijd en klimaatstrijd gaan hand in hand

i-008-013.jpg
Op 5 januari jl., tijdens de spoorstaking, werd een korte manifestatie georganiseerd op het Brusselse Zuidstation met artistieke inkleding van Hart Boven Hard en toespraken van Greenpeace, Climate Express en het Franstalige netwerk tegen armoede. (Foto: Han Soete/Flickr/cc/by-nc-sa)

Wiebe Eekman

De huidige organisatie van het woon-werkverkeer deugt niet: dagelijkse ergernis over de files, 's morgens en 's avonds. Niet alleen op de hoofdwegen, maar ook op de secundaire wegen. Luister maar naar de radio. Zit je daar tussen, probeer dan maar je stress te verbijten. Onze halve bevolking lijdt onder de luchtvervuiling met roet, irriterende stikstofoxides, allerhande fijnstof. Een geweldig gezondheidsprobleem. Een geweldige kostenpost.

Het verkeer is in België voor zeker 15 á 20 procent verantwoordelijk voor de uitstoot van broeikasgassen. Zowel CO2 als stikstofoxiden. Huizen beter isoleren en niets doen aan de emissies door het transport is maar half werk in de bestrijding van de klimaatverandering.

Een averechts 'moderniseringsplan' ontketent protest

De Belgische regering maakte op 6 december haar 'moderniseringsplan' bekend. De Belgische spoorwegen zullen - met minder meer - moeten doen. De bijdrage aan de spoorwegen wordt verminderd met drie miljard euro. De regering plant vermindering van 6000 personeelsleden om 'concurrerend' te zijn, waar de vakbond stelt dat de spoorwegen nu al 3000 mensen te kort heeft voor een correcte uitvoering van de opdracht. Dat leidt tot overuren die niet opgenomen kunnen worden, tot uitstellen van preventief onderhoud bij gebrek aan personeel en tot wegvallen van ritten om dezelfde reden.

Daarbovenop stelt de regering dat het spoorwegpersoneel langer zal moeten werken voor hetzelfde loon, door inlevering van zes compensatiedagen arbeidsduurverkorting. De dubbele vergoeding voor zondagswerk zou ook vervallen. Mooie modernisering, die niet meer is dan sociale afbraak, in functie van verdere privatisering! De vakbonden zagen dat terecht niet zitten en kondigden staking aan.

De strijd om de publieke opinie

Staking betekent dat pendelaars niet op hun werk geraken. Of proberen met de auto te komen, wat een enorme uitbreiding van de dagelijkse files geeft. Enorme ergernis bij de mensen, die door de rechtse politieke partijen opgeklopt wordt in de pers. Zo erg dat een deel van de vakbondsafdelingen in het noorden van het land hun stakingsaanzegging introkken. Die verdeeldheid in de rangen is zeer gevaarlijk. De vakbonden bij het spoor zijn een sterke vakbondspilaar. De regering probeert die te slopen.

Aan ons strijd te voeren om de meerderheid van de publieke opinie terug te winnen. Het zijn niet de stakers die de oorzaak zijn, maar het dictaat van de regering en de spoorwegdirectie. Vervelend, dat je niet op je werk geraakt? Na elke spoorstaking krijgen we in de pers te horen dat dit de kapitaalbezitters tientallen miljoenen euro's gekost heeft. Wel als hen dat zoveel kost, laten ze dan ook toegeven dat heel het spoorverkeer een essentiële dienstverlening is, die integraal hoort bij de werkorganisatie. Laat hen mee pleiten voor herinvestering in de spoorwegen en uitbreiding van het spoorverkeer, in plaats van te besparen. Laat hen een beetje nadenken op lange termijn, in plaats van het kortetermijndenken van de onmiddellijke winst.

En laten we bij hen, die niet op hun werk geraken, het bewustzijn van vakbondssolidariteit verhogen. Laat je niet langer chanteren, om toch tegen elke prijs te proberen op je werk te verschijnen. Met welke arrogantie eist je baas dat? Als je een pendelaar met de trein bent, dan is het overmacht als de trein niet rijdt. Jawel, je afwezigheid op het werk vergroot de impact van de spoorstaking. En dat is maar goed ook. Hoe groter de impact, hoe meer kans dat onze overheid eindelijk aan de uitbouw van een comfortabel, fijnmazig en betaalbaar openbaar vervoer begint. Een essentiële bijdrage aan de bestrijding van de klimaatontaarding en voor de verbetering van de luchtkwaliteit en volksgezondheid.

Expliciete solidariteit van de klimaatbeweging

De democratische beweging van vooral culturele organisaties 'Hart boven Hard' verspreidde een manifest "Voor een sterke, toegankelijke en kwaliteitsvolle NMBS" en kwam met zangkoren de stakerspiketten versterken.

Verder nog een aantal toespraken die je niet meteen verwacht bij de aanvang van een spoorstaking. Zoals Arne Robbe van Greenpeace: "Terwijl het nu duidelijk is dat we omwille van het klimaat radicaal moeten kiezen voor niet-fossiele brandstoffen, beslist deze regering om drie miljard te besparen op de spoorwegen. Dat is zonder meer een catastrofe voor het klimaat". Of zoals Samuel Lietaer van Climate Express zei: "20 procent van de broeikasgassen in België komt uit transport. Gemiddeld verliest elke Belg ook 13 maanden van zijn leven door fijnstof. Toch blijft deze overheid de bedrijfswagen subsidiëren, terwijl het beter zou zijn te investeren in de uitbouw van het spoornetwerk. Dat is gewoon slecht beleid, er moet massaal geïnvesteerd worden in spoorwegen. Het is dan ook heel normaal om te staken tegen dergelijk beleid en we hopen dat de stakers de regering op andere gedachten kunnen brengen".

Filip Peers van ABVV-overheidsvakbond ACOD riep de staking dan ook uit tot een heuse klimaatstaking. Omwille van het klimaat, omwille van de luchtvervuiling, steun de spoorstakingen.

6 januari 2016