Anna Ioannatou
Actie van het strijdfront PAME op 27 april jl. (Foto: KKE)
Anna Ioannatou
Het bezoek van paus Franciscus, de aartsbisschop van Griekenland Hieronymos en de oecumenisch patriarch van Constantinopel Bartholomeus aan een vluchtelingenkamp op het Griekse eiland Lesbos leidde voor de zoveelste keer de aandacht af van wezenlijker zaken. Niet dat het vluchtelingenprobleem geen zaak van wezenlijk belang zou zijn, maar de hele show van de drie kerkvaders met hun zegeningen plaatste de kwestie op een ander niveau - ongevaarlijk voor de ware veroorzakers van de ellende.
Over de oorzaken werd niet gesproken en de media zorgden voor een melodramatische weergave met knielende, huilende, klagende en 'heilige handen' kussende mensen met baby's en kleine kinderen die opgetild en gestreeld werden door de geestelijke leiders van het orthodoxe en katholieke christendom. Herhaaldelijk werd benadrukt dat de paus 12 moslim-vluchtelingen (drie Syrische gezinnen, daar werd over geloot) meenam in zijn vliegtuig naar het Vaticaan. En daarna ging voor de rest de dagelijkse ellende gewoon door, zoals ook na andere dergelijke bezoeken aan vluchtelingenkampen elders (o.a. het Italiaanse eiland Lampedusa). Heilige bezoeken zijn nou eenmaal geen remedie voor sociaalpolitieke kwalen.
Verzwegen in het nieuws werd dat de werknemers van de fabriek 'Recyclage' in het Kretenzische Heraklion na 165 dagen harde actie terugkeerden naar de werkplaats. Ze stonden niet alleen. Vijf maandenlang hadden zij tientallen bonden en organisaties uit de regio en de rest van het land aan hun zij in hun strijd voor het recht op werk met rechten. In november jl. had het aannemersbedrijf 'Waste Solution' de fabriek overgenomen en prompt de 40 werknemers ontslagen met de bedoeling ze te vervangen door goedkopere krachten zonder rechten. In de daarop- volgende maanden hield de bedrijfsleiding voet bij stuk om geen van de ontslagenen weer aan te nemen, hetzij dan een gering aantal tegen een minimumloon van 586 euro i.p.v. de 751 euro die de werknemers met vroegere stakingen en andere acties - vooral door een staking van 118 dagen in 2012 - hadden verworven.
De ontslagen arbeiders zetten zich via hun vakbond in en gesteund door de stadsbevolking hadden zij succes: 29 van hen werden weer aangenomen met hetzelfde salaris en dezelfde rechten die zij tevoren genoten (de andere 11 hadden ondertussen ander werk gevonden of wilden niet terug). Het bondscomité van de Unie van Particuliere Ambtenaren van Heraklion verklaarde dat deze strijd als basis fungeert voor komende acties. Een strijd die afrekent met het defaitisme van 'je kunt er toch niets aan doen', 'we zitten nou eenmaal in een crisis'. Bewezen werd dat je met eenheid en organisatie wel degelijk iets kunt bereiken ook in slechte tijden.
In schrille tegenstelling hiermee is het voorbeeld van het bedrijf 'Ilektronikí' (450 werknemers), waarvan half april het faillissement werd aangekondigd nadat de werkgever daartoe een verzoek had ingediend bij de rechtbank. De werknemers zeggen dat het bedrijf hier systematisch naar heeft toegewerkt door de laatste tijd afdelingen te sluiten, werknemers te dwingen tot verlof opnemen en dat alles zonder enige informatie. In dit geval is er geen vakorganisatie en dus ook geen mogelijkheid voor de mensen om georganiseerd voor hun rechten op te komen, zelfs niet voor een schadevergoeding die ze zouden moeten ontvangen in geval van ontslag. Er is geen sprake van ontslag, aldus de werkgever...
Nu het kalf verdronken is gaat men zich haast-je rep-je organiseren om te redden wat er te redden valt. Zo beide gevallen al in grootte niet te vergelijken zijn, dan toch wel als een principekwestie: je organiseren in een bond of niet. Het laatste geval toont aan hoe zwak de werkende mensen staan in het laatste geval. Er is in Griekenland veel aarzeling om je bij een vakbond aan te sluiten uit angst ontslagen te worden. In dit geval was niemand georganiseerd, maar iedereen verloor toch zijn werk.
De burgemeester van de havenstad Patras op de Peloponnesus kwam op het briljante idee van 3 tot 10 april een mars tegen werkloosheid te organiseren. Een mars van 220 kilometer van Patras naar Athene met onderweg betogingen in een reeks tussenliggende plaatsen. Hoe dichter bij Athene des te meer groeide de stoet aan om op 10 april op het Syntagma Plein te Athene te eindigen waar duizenden mensen de demonstranten opwachtten. Het evenement werd besloten met een concert. Tientallen bonden en volkscomités hebben het idee al overgenomen en beloven vergelijkbare acties. Van belang was dat de burgemeester van Patras een klassengeoriënteerde inhoud aan de mars gaf.
Hij besloot zijn toespraak op het Syntagma Plein met de woorden: "Overal organisatie en strijd, kom in botsing met de volksonvriendelijke politiek van de EU, de burgerlijke regeringen en de monopolies. (...) Met hun overheersing blokkeren zij alle sociale vooruitgang. Met vertrouwen in de onuitputtelijke kracht van de volksbeweging in onze stad en in ons land, zijn we er zeker van dat er aan het eind weer een glimlach opbloeit op het gezicht van onze jeugd, van onze werknemers, van ons volk. We hebben het gelijk aan onze zijde. We gaan door".
Bemoedigende woorden gericht aan een bevolking waarvan een steeds groter deel in depressie en teleurstelling verzinkt. Het feit dat aan de mars deelgenomen werd door mensen die geen vaste banden hebben met vakbonds- en volksbeweging is in elk geval een goed teken. Het is hard nodig, want de regering gaat door met 'cadeautjes' geven aan de grote bonzen en de verdeling van armoede onder de armen (degenen die net boven de armoedegrens zitten moeten afstaan aan degenen die eronder zitten). Na de vrijstelling van de Speciale Belasting op het Gebruik van Aardgas voor het heel grote bedrijsleven, probeerde de regering via een vlug en 'stiekem' amendementje om geprivatiseerde ondernemingen vrij te stellen van boetes, allerlei heffingen, rechten en andere lasten die voortvloeien uit de wetten op civiele verantwoordelijkheid. Op het laatste moment echter werd dit amendement ingetrokken door het stof dat deze zaak deed opwaaien.
Nog een momentopname van een volksvijandig beleid: de werksters van de psychiatrische kliniek 'Dromokaïtio' zijn al vijf maanden niet betaald en de spullen die nodig zijn voor het schoonmaken (vuilniszakken, reinigingsmiddelen) blijken ze allang zelf te moeten aanschaffen! Het is maar een greepje uit een lange reeks van dergelijke toestanden. De vrouw die voor de camera sprak zei "we hebben niets met partijen en niets met vakbonden te maken" hiermee bedoelend dat de problemen van de werkende bevolking geen politieke kleur hebben. Maar is dat zo? De voor de bevolking desastreuze besluiten komen van een concrete regering (de o zo 'linkse' Syriza samen met de ultrarechtse 'Onafhankelijke Grieken', Anel) die een concrete ideologie aanhangt. Dit inzien, de politieke kleur herkennen en kennen en dan je organiseren is de noodzakelijke stap voor vooruitgang. Het startpunt voor verbetering en vooruitgang blijft nog altijd de politieke bewustwording.