TRUKE
Rinze Visser
Men heeft de 'gewone man' ontdekt. Om misverstanden te voorkomen: 'gewone man' staat voor 'gewone' mensen. Dus, na vele jaren van onzichtbaarheid is de gewone man ontdekt. Door wie? Door de 'buitengewone' mensen. Die in elk geval vinden dat zij buitengewone mensen zijn en dat gewone mensen - het volk zal ik maar zeggen - dat ook van hen moeten vinden. Trump wordt president van de Verenigde Staten van Amerika. Dat komt door de stemmen van de gewone man, van de gewone mensen. Zo ook Europa, waar de invloed van buitengewoon rechts - men noemt het populisme - groeiende is.
Door de stemmen van gewone mensen die ontevreden zijn. De gewone man. Lang het bestaan ervan ontkend, niet gezien, niet opgemerkt, hoogstens gevoeld als onderbuik van de samenleving, slechts op het netvlies als de eigen voortreffelijkheid, fatsoen en hoge moraal van de buitengewone man zichtbaar gemaakt moest worden.
De niet gekende gewone man is ontevreden, klaagt, spreekt slecht Nederlands, heeft meer op met Frans Bauer en Jantje Smit dan met Matthijs Nieuwkerk's meesterwerken van de Rolling Stones. De gewone man komt men nauwelijks tegen in de favoriete supermarkt van de buitengewone man en hij drinkt nog gewone koffie, bij Starbucks kom je hem nauwelijks tegen. Als de gewone man bestaat, dan als klusjesman (nuttig) of als het wezen dat een straat openbreekt (lastig). De gewone man is geen kosmopoliet, gezien zijn foute opmerkingen over 'buitenlanders'. De vakantiebestemming van de gewone man - voorzover zijn beurs het nog toelaat - zijn de toeristenkusten van de Middellandse Zee waar de buitengewone man nog niet dood gevonden wil worden. Want de buitengewone man - door de gewone man tegenwoordig ook wel elite genoemd - zegt en schrijft, zo langs z'n neus weg, dat-ie weer eens in New York of Las Vegas was of voor nieuwe schoenen naar Milaan is geweest. Hoezo Schoenenreus? De buitengewone man, die altijd wegkeek van de gewone man, is kosmopoliet, wereldburger en Europeaan. Dat kan niet genoeg benadrukt worden....!
Daarom staat de buitengewone man verre van de problemen van de gewone man, want hij (mv) gruwt van nationalisme en provincialisme. Hij kent geen grenzen, want de wereld is van iedereen. Met 'iedereen' bedoelen de buitengewone mensen zichzelf en hun soortgenoten. Zij ontmoeten de gewone man ook nooit, zij komen hem soms slechts tegen, daar waar het niet te vermijden is. Hun wereld bestaat uit gelijkgestemden, is - ondanks hun kosmopolitisme - maar klein. Zij interviewen elkaar, zij spreken onder elkaar over hun creativiteit, over hoe hard ze wel niet werken, in welke verbouwing ze nu weer zitten, over hun scheidingen en gevoelens en hopen dat de massa (de gewone mensen) daar kennis van neemt. Kijkcijfers, oplages, populariteit en inkomsten....! De buitengewone man heeft zo z'n eigen ergernissen en heeft uiteraard het morele gelijk in discussies zoals over Zwarte Piet. Want uiteraard is de buitengewone mens tegen slavernij en kolonialisme, maar de rol van de Nederlandse machthebbers daarin in het verleden is wel wat te hoog gegrepen.
Ja, er bestaat natuurlijk wel een massa van mensen - de onzichtbaren - waarover men het eens is: zij eten teveel vlees, ze kopen te goedkoop, ze drinken teveel (goedkoop bier) ze leven ongezond en leggen daarom een groot beslag op het nationaal budget voor gezondheidszorg, ze hebben moeite met de decreten van het bij de buitengewone mens zo geliefde Europa. En..., ze wonen doorgaans ook nog eens in rijtjeshuizen. De gewone man, de gewone mensen, ruwweg de werkende bevolking waarvan veel gepensioneerden, maar ook werklozen en gedeeltelijk werklozen, van wie voorzieningen en rechten zijn en nog verder zullen worden beperkt, bij wie ingrepen op gebieden als gezondheidszorg en de gevolgen van de crisis er nogal inhakken, daarvan is lange tijd weggekeken. De gewone man mag van de spraakmakende buitengewone mens niet zeuren, want ons land scoort nog steeds hoog op de economische ranking. Maar het zijn wel deze mensen, bij wie het vertrouwen in de politiek ernstig is aangetast. Het zijn vooral deze mensen die zich buitengesloten voelen, in de steek gelaten weten. Dat heeft de spraakmakende elite - de buitengewone mensen - sinds kort ontdekt.
In de steek gelaten voelen? Een gevoel? Nee! Ze zijn in de steek gelaten! Hun hoop was ooit links of wat tegenwoordig voor links door wil gaan. Ze zijn in de steek gelaten door de partij van wie een groot deel van hem dacht dat die voor hen op zou komen: de PvdA.
Dus mooi niet. Zij zijn ook in de steek gelaten door een andere partij op links - de meest consequente arbeiderspartij - die al een aantal jaren voor de opheffing al geen partij voor de 'gewone man' meer was: de CPN. De tv- en radiopresentatoren en commentatoren, de columnisten, de opiniemakers, de kranten- en tijdschriftenschrijvers, zij keken weg van het gewone volk en maakten socialisme en communisme dagelijks belachelijk. Met de bedoeling dat er tegen de afbraak van sociale rechten en voorzieningen toch niks te doen zou zijn. Dat kapitalisme voor eens en voor altijd is en dat daarom het gewone volk zich maar in z'n lot moet schikken. De trein van het kapitalisme, nu onder de benaming 'neoliberalisme', dendert door. Een groot deel van de werkende bevolking zal in de toekomst, denkend aan vroeger, de huidige tijd, ondanks de nu al sociale achteruitgang, als een tijd van weelde terugzien. Mijn angst is dat de 'gewone man' van de toekomst eraan gewend is geraakt. Want alles went. Ook ellende. En dat men zich al niet meer afvraagt: waar is de politieke partij die voor ons opkomt?
Ook veel communisten van de CPN (Communistische Partij van Nederland), die geen communist meer wilden zijn, lieten de werkende bevolking in de steek. De communisten, verenigd in de NCPN - de doorzetters -, die de werkende bevolking niet in de steek wilden laten, zullen zich schamen voor de keus van hun vroegere voorgangers. Ook zij hebben het moeilijk in een wereld van politieke vijandschap waarin socialisme elke minuut van de dag gediskwalificeerd wordt. Zij zullen de mensen, ook al lijken hun soms uitgesproken politieke voorkeuren nergens op en in strijd met hun eigen belang, niet in de steek laten en niet op hen neerkijken. De communisten van nu begrijpen de onthechtingsverschijnselen. Zij begrijpen ook de weliswaar onjuiste, maar laatste politieke strohalm. Het zijn moeilijke tijden. Velen moet tot inzicht, tot politiek inzicht komen. Dat geldt zeker voor de nu opeens ontdekte 'gewone man', die van elke ervaring moet en zal leren. Ook een grote opgave voor de communisten van nu!
De huidige minister-president van de grootste regeringspartij VVD, Rutte, kraait elke dag in het openbaar dat hij met z'n VVD de economie in het land, na de crisis, weer op orde heeft gebracht; dat nog maar een deel van het volk - raad eens wie - daarvan heeft geprofiteerd en dat hij ervoor zal zorgen dat na de verkiezingen ook het andere deel - de 'gewone man' zal-ie bedoelen - daarvan gaat profiteren. Ten eerste is het de ongeloofwaardigheid ten top: er eerst voor zorgen dat een groot deel van de bevolking erop achteruitgaat en dan het tegendeel beloven. Ten tweede is de belofte onmogelijk tegen de achtergrond van de regeringsplannen die er zijn en die zeker door de VVD en anderen nog aangescherpt zullen worden.
Het devies is: nooit opgeven, altijd doorgaan! De strijd voor sociale rechtvaardigheid is belangrijk tijdens het kapitalisme, maar moet zijn beslag krijgen in het socialisme en moet, zoals de recente geschiedenis leert, ook dan verdedigd worden. Prettige kerstdagen, een goede jaarwisseling en een gezond en strijdbaar 2017 toegewenst!