De Grote Hal van het Volk, waar begin maart 3000 gedelegeerden discussiërden over de politieke agenda die de leiding van de Communistische Partij van China voor de komende tijd ontwikkeld heeft. (Foto: ZLV)
Wil van der Klift
Op het moment van schrijven bezoekt de Chinese president Xi Jinping de Amerikaanse president Donald Trump op zijn buitenverblijf Mar-a-Lago. China is tegenwoordig een wereldspeler. Over de complexe relatie tussen China en de VS schreven we al eerder en dat zullen we blijven doen. Over de ontwikkelingen binnen China schreven we een vol jaar in Manifest. We eindigden toen met de vaststelling dat het bijna onmogelijk is om een afgerond beeld van China te hebben. Dat is nog steeds zo.
Geschiedenis, uitgestrektheid en de betekenis van de Chinese weg naar het socialisme maken het nodig om de nodige voorzichtigheid te betrachten bij het maken van analyses en vooral bij het trekken van conclusies.
Alleen al het feit dat er een zevental stromingen kunnen worden vastgesteld in de Communistische Partij van China maant tot nauwkeurigheid en relativering. Dat is ook het officiële standpunt van de NCPN. De partij laat zich niet in het ene of andere 'kamp' drukken, maar blijft zich richten op onderzoek en begripsvorming. Was het niet Lenin die dringend opriep tot het doen van onderzoek, alvorens overhaaste en onrijpe standpunten in te nemen?
"Onze leer is geen dogma, maar een leidraad voor het handelen, zo hebben Marx en Engels steeds gesproken en terecht de spot gedreven met het van buiten leren en het domweg herhalen van formules, die in het beste geval slechts kunnen dienen om een algemene taak aan te wijzen, die noodzakelijk door de concrete economische en politieke situatie in elke afzonderlijke etappe van het historische proces wijzigingen ondergaat... Men moet zich die onbetwistbare waarheid inprenten, dat een marxist met het levende leven, met de precieze feiten van de werkelijkheid rekening moet houden en zich niet aan de theorie van de dag van gisteren moet blijven vastklampen." [1]
Daarom gaan we in Manifest door met het publiceren van diepgaande analyses. Vandaag het tweede deel over de achtergronden van het 'Chinese wonder'. Voor Nederlandse communisten geldt hier vooral verbazing en verwondering. Het 'continent' China is voor de Chinezen zelf al erg complex om te begrijpen en te besturen. Laat staan voor Nederlanders die het moeten hebben van informatie uit de tweede hand. De worsteling in China om inhoud te geven aan de Chinese weg naar het socialisme is intussen boeiend en ook bruikbaar voor onze eigen gedachtebepaling over het vraagstuk van de weg naar het socialisme. Overhaaste standpunten leiden tot radicalisme en een onjuiste visie.
De komende periode zal zeer waarschijnlijk veel aandacht uitgaan naar de betrekkingen tussen de VS en China. We zullen het volgen.
[1] Uit: W.I. Lenin (1991), Tegen het dogmatisme en sectarisme in de arbeidersbeweging, Moskou: uitgeverij Progres, blz. 93-97.