De gok van May

i-010-023.jpg
De Labour-leider Jeremy Corbyn en lokale Labour-kandidaat Alan Whithead (2de van rechts) praten met bewoners van Southampton op 2 mei jl. Het bezoek is onderdeel van verkiezingscampagne voor verkiezing op 8 juni. (Foto: ZLV)
i-010-024.jpg
Jeremy Corbyn ontmoet partijactivisten in Oxford op 4 mei jl. (Foto: ZLV)

Ron Verhoef

De Britse premier Theresa May heeft voor 8 juni vervroegde verkiezingen uitgeschreven. Ze hoopt op die manier versterkt in het Lagerhuis te komen als de onderhandelingen over de Brexit beginnen. Het is natuurlijk een gok. De onrust in Labour en de magere peilingen voor Labour geven May het idee dat ze veel zetels van Labour kan afsnoepen. Ook de hernieuwde oproep van de SNP voor een referendum over Schotse onafhankelijkheid valt niet overal in Schotland goed, zodat May ook daar kan hopen op winst van zetels die nu nog door de SNP bezet worden.

Een gok blijft het echter wel. De media spelen hierin een grote rol. Corbyn wordt weggezet als een radicaal zonder realistische ideeën. Iemand uit een lang vervlogen verleden die met zijn radicale eisen mensen afstoot van Labour. Toch is dat maar een deel van het verhaal. De aanhangers van Blair voelen zich onder Labour inderdaad niet thuis en juist deze aanhangers maken nog steeds de grootste groep parlementsleden uit en weten de media goed te bereiken. Het zijn dan ook met name deze parlementsleden die voor veel ophef zorgen.

Aan de basis ligt het echter anders. Labour kreeg er sinds het aantreden van Corbyn veel nieuwe leden bij en heeft nu meer leden dan ze ooit onder Blair hadden (ruim 517.000). Vooral uit de arbeidersklasse krijgt Corbyn veel steun en dat is niet zo verwonderlijk want hij laat zich regelmatig zien. Als er demonstraties of stakingen zijn, dan is Corbyn van de partij. Blair was daar altijd de grote afwezige.

De zorgen om Labour bij de oude Blair-aanhangers is nu groot. Blair zelf heeft aangekondigd weer in de politiek te willen stappen om Labour te redden. Of dat succesvol zal zijn, moet nog blijken. Na de onthullingen over zijn Irak-beleid is hij immers ook aangeschoten wild en zijn populariteitscijfers zijn zodanig laag dat van een redden van Labour door Blair nauwelijks sprake kan zijn.

May gokt er dus op dat deze verdeeldheid bij Labour haar voor de komende jaren aan de macht zal houden. Of dat echter ook zo zal zijn, zal afhangen van twee belangrijke zaken die ze zelf niet in de hand heeft. Allereerst is het de vraag wat de stemmers op UKIP gaan doen. Bij de vorige verkiezingen haalde UKIP veel stemmen onder de arbeidersklasse. Een stem op UKIP was vooral een stem voor de Brexit, want dat was het voornaamste programmapunt van de partij. Los van een Engeland buiten Europa is er weinig dat de partij bindt. Het is een allegaartje van mensen uit extreem-rechts tot gematigd rechts en een enkele verdwaalde linkse persoon. Eenheid is ver te zoeken en sinds de Brexit een feit is, gaat de partij vooral ruziënd met elkaar over straat.

Is Corbyn in staat om de UKIP-stemmers uit de arbeidersklasse weer terug te winnen? Het zijn vaak de stemmers die gedesillusioneerd zijn in het neoliberale beleid van de afgelopen decennia. Juist door zijn radicale breuk met dat neoliberale beleid biedt Corbyn deze groep nieuw perspectief. Het is dus goed mogelijk dat Corbyn in staat is stemmers bij UKIP weg te halen.

Een andere uitdaging voor Corbyn is om juist de arbeidersklasse naar de stembus te krijgen. Hier bevindt zich zijn voornaamste aanhang. Dit is echter ook de groep die sinds Thatcher nauwelijks meer meedoet aan de politiek. Ze stemmen massaal niet en zijn moeilijk bereikbaar. Dat de steun voor Corbyn onder deze groep groot is blijkt ook uit alle peilingen. Tot nu toe lijkt het er echter nog steeds op dat een groot deel van de arbeidersklasse niet zal stemmen. In de komende campagne zal Labour dus haar best moeten doen om die mensen te bereiken en ze aan te zetten wel te gaan stemmen.

Als het Labour niet lukt om de arbeidersklasse terug te winnen van UKIP en de arbeidersklasse ook weer naar de stembus te krijgen, dan zou de gok van May wel eens heel goed kunnen uitpakken voor de Tories. Daarbij wordt ze dan mede geholpen door de verdeeldheid die Blair weer zaait in Labour. Al met al is er dus werk aan de winkel voor Corbyn en Labour. Er is een wereld te winnen maar voor elke stem zal geknokt moeten worden.