De Ethiopische premier Abiy Ahmed (L) en Eritrea's president Isaias Afwerki (R) bij de openingsceremonie van de ambassade op 16 juli 2018. (Foto: ZLV)
Frans De Maegd
Na twintig jaar oorlog bezocht de nieuwe premier van Ethiopië, Abiy Ahmed, op 8 en 9 juli Eritrea. Hij omhelsde president Isaias hartelijk. Samen reden ze langs juichende en dansende toeschouwers in de hoofdstad Asmara, versierd met vlaggen van beide landen.
Enkele dagen daarvoor had de regering van Ethiopië eindelijk het vredesakkoord van Algiers van 2000 aanvaard, dat een einde had moeten maken aan de oorlog die tussen beide landen woedde van 1998 tot 2000. Deze oorlog en de 'noch oorlog, noch vrede situatie' na 2000 heeft 100.000 Ethiopiërs en 20.000 Eritreeërs het leven gekost. Aan beide zijde lagen tienduizenden jongeren in loopgraven om de grens te bewaken.
Beide landen tekenden een verklaring van 'vrede en vriendschap' op maandag 9 juli. De grenzen van beide landen gaan weer open, vliegen tussen Addis-Abeba en Asmara wordt opnieuw mogelijk, Ethiopië krijgt toegang tot de zee door het openstellen van de Eritrese havens Assad en Massawa. Door de stille revolutie in Ethiopië in de lente van dit jaar zijn de spanningen met Somalië verminderd en komt er hopelijk een einde aan de burgeroorlog in Zuid-Soedan. Hoe heeft het zo ver kunnen komen?
Een aardverschuiving in de Hoorn van Afrika
In 1991 viel in Ethiopië het Mengistu-regime, dat door de USSR werd gesteund. Na een 30 jaar durende volksoorlog tegen de Ethiopische bezetting, bevrijdde het Eritrean People's Liberation Front (EPLF) Eritrea. Het Tigrayan People's Liberation Front (TPLF) dat samen met het EPLF het regime van Mengistu had bestreden en de enige gewapende kracht was geworden, nam de macht over in Addis Abeba. Maar zeer snel oefende het minderheidsregime van het TPLF een dictatuur uit over de andere volkeren van Ethiopië. Om de aandacht af te leiden van de binnenlandse problemen begon Ethiopië 20 jaar geleden een nieuwe oorlog. Een oorlog die Ethiopië verloor maar waarvan ze het einde niet wilde erkennen.
De Verenigde Staten steunden Ethiopië volop omdat het imperialisme toegang kreeg tot de Hoorn van Afrika en het oosten van Afrika. De Verenigde Staten voerden een internationale campagne tegen `gangsterstaat Eritrea` en dwongen de Verenigde Naties sancties tegen het land uit te vaardigen.
Maar de onrust en de opstand in Ethiopië groeiden. Verschillende volkeren namen de wapens op. De Oromo-bevolking en de Somalische minderheid in Ethiopië voerden een guerrilla-oorlog. De economische groei, die vooral de rijken en de hoofdstad ten goede kwam, eindigde in 2015. Miljoenen verloren hun werk. Zo'n 200 steden kwamen in opstand. Honderden mensen werden vermoord en duizenden kwamen in de gevangenis terecht.
De situatie werd onhoudbaar en in maart nam het TPLF de macht over. Op 2 april werd Abiy Ahmed de nieuwe premier. De noodtoestand werd opgeheven en duizenden gevangenen kwamen vrij. De moslim-meerderheid krijgt een plaats in de maatschappij en de rechten van de volkeren worden erkend. De nieuwe regering beloofde vrede met Eritrea.
De zachte staatsgreep werd door de VS erkend omdat het imperialisme begreep dat de chaos die zij mee geholpen had te laten ontstaan in Ethiopië, het land uiteen zou laten vallen. Het terrorisme zou het vacuüm snel opvullen.De speciale gezant van het Witte Huis Donald Yamamoto bezocht Eritrea nog voor hij Ethiopië bezocht. De VS begrijpen dat zonder de positieve bijdrage een verandering in de Hoorn van Afrika onmogelijk is. Eritrea eist dan ook het opheffen van de sancties, het stoppen met het naar het buitenland lokken van de Eritrese jongeren en een einde aan de haatcampagnes tegen het land.
De nieuwe situatie in de Hoorn van Afrika geeft de volkeren van de regio nieuwe kansen. Als Eritrea vrede kent en de sancties worden opgeheven kan het land zich sneller ontwikkelen. Eritrea is een land dat zoals bijvoorbeeld Tanzania en Zimbabwe in de jaren '70 een eigen weg zoekt naar democratie en sociale rechtvaardigheid, weg van de 'globalisering', het IMF, de Wereldbank, ... De regering steunt op eigen krachten, zet de jeugd aan om het land onder moeilijke omstandigheden op te bouwen. Voorrang wordt gegeven aan het arme platteland waar tienduizenden afgestudeerden zich vestigen.
Nu de oorlog voorbij is en de sancties en de anti-Eritrea campagnes zullen stoppen kan het land snel vooruitgaan. De huidige regering in Ethiopië is zeker bereid om intens samen te werken met Eritrea. De weg naar vrede en samenwerking ligt open. Buitenlandse inmenging zal niet langer worden aanvaard. De Hoorn van Afrika wil niet langer een kruitvat blijven.
Eritrea tour is een politiek en financieel onafhankelijke vriendschapsvereniging.