Europese verkiezingsposter van de DKP (Duitse communistische partij) met de tekst: EU=Oorlog, Ontwapenen in plaats van bewapenen, Vrede met Rusland. (Foto: DKP)
Redactie Internationaal
De afgelopen weken hebben media en politieke partijen veel aandacht besteed aan de Europese parlementsverkiezingen. De uitslagen laten voor Nederland zien dat het opkomstpercentage met minder dan 42 procent laag blijft en de PvdA de grootste is geworden met circa 18,9% van de stemmen en 6 van de 26 zetels. CDA en VVD halen beide 4 zetels zonder al te grote veranderingen in het aantal stemmen. FvD deed voor het eerst mee en wordt de vierde partij met ongeveer 10,9% van de stemmen en 3 zetels. PVV, D66 en SP hebben juist veel stemmen verloren ten opzichte van de vorige Europese verkiezingen.
Opvallend was verder dat ook in andere landen veel extreem-rechtse en eurosceptische krachten groot zijn, zoals het Front National in Frankrijk en de Brexit Party in het Verenigd Koninkrijk. In Duitsland hebben de regerende christendemocraten (CDU/CSU) en sociaaldemocraten (SPD) ingeleverd, waar vooral de Groenen van hebben geprofiteerd.
De resultaten tonen dat de krachtsverhoudingen niet alleen in Nederland maar in heel Europa zeer negatief blijven. Desalniettemin bieden de succesvolle resultaten van communistische partijen in een reeks landen inspiratie om de strijd voor een betere maatschappij te versterken. De NCPN nam zelf geen deel aan de verkiezingen omdat de financiële en andere materiële barrières nog te hoog zijn. In tegenstelling tot de andere politieke partijen, wordt de NCPN niet gefinancierd door grote bedrijven, maar steunen we op de inzet en bijdrage van gewone werkers, studenten en scholieren. Op dit moment heeft de opbouw van de partij op de werkplekken en in de buurten dan ook de grootste prioriteit, opdat Nederland een strijdbare communistische partij heeft die de bevolking kan organiseren en mobiliseren in de strijd voor verbetering van sociale rechten en voor een socialistische toekomst. Naarmate de partij sterker wordt, kunnen we een volgende keer wel meedoen aan de verkiezingen.
In dit stuk zullen we enkele kernaspecten omtrent het karakter van de EU en actuele ontwikkelingen blootleggen, om het inzicht in deze ontwikkelingen te vergroten.
De afgelopen jaren hebben mensen de gevolgen ervaren van het beleid dat de EU opstelt en dat de nationale regeringen uitwerken en uitvoeren. Werkers, kleine zelfstandigen, studenten, scholieren en gepensioneerden: allemaal hebben we een hoop in moeten leveren. De EU heeft een belangrijke rol gespeeld in de flexibilisering en de afbraak van vast werk, het duurder en grootschaliger maken van het onderwijs, de afbraak van het sociale zekerheidsstelsel en de pensioenen, enzovoort.
Dat afbraakbeleid is gevoerd in alle landen van de EU, ongeacht de politieke kleur van de regering. Het tempo waarop de maatregelen genomen worden mag verschillen, maar de strategie en richting is in de hele EU hetzelfde: afbraak van rechten en inkomens voor de meerderheid, en gunstige maatregelen voor de grote bedrijven.
Dit is vanaf het begin het karakter geweest van de EU: een unie tussen kapitalistische staten voor de grote bedrijven en monopolies die als doel heeft de positie van de Europese monopolies te versterken in hun concurrentiestrijd met andere machtsblokken zoals de VS, Rusland, China, India, Japan, etc. Daarom hebben we altijd gezegd dat de EU een imperialistische unie is: een unie voor het grootkapitaal.
Deze concurrentiestrijd neemt de laatste jaren toe. Dat is o.a. te zien aan de vele sancties en constante handelsoorlogen tussen al deze machtsblokken de afgelopen tijd. Maar dat zien we ook door de conflicten tussen deze en andere machten die ontstaan op plaatsen waar waardevolle grondstoffen, transportroutes en markten te vinden zijn. De afgelopen jaren zagen we dat o.a. in Syrië, waar hele steden zijn gebombardeerd, honderdduizenden zijn gedood en miljoenen mensen zijn gevlucht.
De toenemende betrokkenheid van de EU bij internationale conflicten en oorlogen is verontrustend en gevaarlijk. Al jaren neemt de militarisering op EU-niveau toe. Eind 2017 is PESCO opgezet als bindend samenwerkingsverband tussen de legers van EU-lidstaten. Sommigen pleitten zelfs voor een Europees leger. Het doel is dat de EU makkelijker de belangen van haar monopolies kan verdedigen en daarbij minder afhankelijk is van de NAVO en vooral de VS. In Nederland is D66 het meest openlijk voorstander van een Europees leger, maar ook de PvdA pleit bijvoorbeeld voor investering in de dodelijke 'snel inzetbare eenheden' van de PESCO. De NCPN is fel tegen elke imperialistische interventie en oorlog.
Ook binnen de EU nemen de tegenstellingen toe. Imperialistische unies zoals de EU zijn altijd instabiel, omdat de internationale krachtsverhoudingen en de belangen van het grootkapitaal constant veranderen. Dat heeft zich de laatste tijd het meest zichtbaar geuit met de ontwikkelingen rond de Brexit. Het VK heeft altijd half meegedaan met de EU, omdat een belangrijk gedeelte van het Britse kapitaal belang heeft bij nauwere banden met de VS en protectionistisch beleid ten opzichte van de Europese markt. Momenteel vindt er dus een strijd plaats binnen het Brits kapitaal over hoe het VK zich tot de EU moet verhouden, waarbij sommige delen pleiten voor een 'hardere' Brexit dan andere.
De toenemende tegenstellingen in de EU blijken ook uit het 'euroscepticisme', waarover ook in de media vaak wordt gesproken. Onder die noemer vallen organisaties die de eenwording van de EU willen afremmen of willen terugdraaien (bijvoorbeeld door uit de euro te stappen maar wel in de EU te blijven). Maar onder dezelfde noemer vallen ook partijen die helemaal uit de EU willen treden (bijvoorbeeld om een land bij een andere imperialistische unie te voegen). Het euroscepticisme is enerzijds een uitdrukking van de onvrede onder de bevolking over het beleid van de EU en de moeite die het kapitaal heeft om die onvrede op te vangen. Anderzijds is het een uitdrukking van de toenemende tegenstellingen tussen verschillende kapitaalsgroepen binnen de EU, die van mening verschillen over hoe het verder moet met de economische en politieke eenwording van de EU. Het euroscepticisme is geen eenduidige politieke stroming, maar een tendens die we terugzien in verschillende burgerlijke politieke stromingen, van extreem-rechtse en nationalistische partijen tot aan sociaaldemocratische partijen en partijen die zich links noemen, maar in wezen opportunistisch zijn.
Er zijn een reeks partijen die zeggen dat ze de EU willen hervormen tot een 'eerlijke' en 'sociale' EU, waaronder de PvdA, GroenLinks, PvdD en ook de SP. Deze partijen verhullen dat de EU geen neutraal speelveld is waarop sociaal en progressief beleid kan worden uitgevoerd als 'linkse' politici meer stemmen ontvangen. Het afbraakbeleid zit in het DNA van de EU, aangezien het de enige manier is om de concurrentiepositie van het Europees kapitaal te versterken en de winsten veilig te stellen. We mogen niet vergeten dat hetzelfde afbraakbeleid is gevoerd door liberale en conservatieve regeringen, door sociaaldemocratische en zogenaamd radicaal-linkse regeringen, maar ook door regeringen van extreem-rechtse en eurosceptische partijen.
Desalniettemin gelooft een groot gedeelte van de bevolking die ontevreden is over de EU wel dat zij te verbeteren is. De PvdA heeft daar veel op ingespeeld en die illusies versterkt. Frans Timmermans kreeg daarbij de hoofdrol als de man van de PvdA die dat voor elkaar gaat krijgen. Maar laten we niet vergeten: de PvdA heeft negen jaar heel goed het afbraakbeleid gevoerd in de kabinetten Balkenende-4 en Rutte-2, en Timmermans heeft de afgelopen jaren als vicepresident van de Europese Commissie ook een grote bijdrage geleverd aan het afbraakbeleid van de EU. Ook GroenLinks heeft het over een sociale EU, waarbij maatregelen voor het klimaat en tegen belastingontwijking veel naar voren werden geschoven.
De SP heeft in de verkiezingscampagne geprobeerd in te spelen op anti-EU-sentimenten die bij een groot gedeelte van de bevolking heersen, maar bleek daarin niet succesvol. De SP stelt dat de EU een project is dat werd opgericht voor vrede en welvaart van de mensen, maar dat later is ontspoord. De SP strijdt dan ook niet tegen de EU, al doet de retoriek dat soms vermoeden, maar is voor het hervormen van de EU.
Voor de NCPN is duidelijk dat de EU vanaf het begin een unie van het grootkapitaal was. Al decennia wordt geroepen dat de EU om te vormen is tot een sociale EU en er zijn al een hele reeks partijen met die leus aan de macht gekomen. Maar de praktijk toont steeds weer dat de EU alleen erger wordt, niet beter. De EU is bovendien een gezworen vijand van het socialisme.
Communistische partijen en jongerenorganisaties zijn verboden en worden vervolgd in een reeks lidstaten van de EU. De gelijkstelling van communisme met fascisme is het officiële beleid van de EU en tegelijkertijd steunt de EU reactionaire regeringen en fascistische krachten, zoals in Oekraïne.
De komende tijd zullen NCPN en CJB zich inzetten om via Manifest en Voorwaarts meer informatie te bieden over de strategie van de EU. We zullen informeren over welke plannen er worden gemaakt over de werkers, het onderwijs, de zorg, het sociale zekerheidsstelsel en de pensioenen, en onthullen wiens belangen met het EU-beleid gediend worden.
De NCPN en de CJB winden er geen doekjes om: in 2019 zijn alle nodige middelen beschikbaar om iedereen een veel beter en waardig leven te laten leiden. De ontwikkeling van de technologie en de wetenschap staan toe dat mensen minder uren per week hoeven te werken, dat de pensioenleeftijd omlaag kan, dat goed onderwijs en hoogwaardige gezondheidszorg volledig gratis kunnen zijn voor iedereen en dat woningen betaalbaar zijn.
Daarvoor is echter nodig dat de sleutels van de economie in handen komen van de bevolking zelf. Als de grote bedrijven, fabrieken, kantoren en transportmiddelen in handen zijn van de bevolking, dan kan de economie ingericht worden op basis van wat de mensen nodig hebben, in plaats van wat de meeste winst oplevert voor het kapitaal. Dat is de maatschappij waar we voor strijden, het socialisme-communisme. Zo'n maatschappij kan niet opgebouwd worden binnen imperialistische bondgenootschappen zoals de EU en de NAVO. Daarom strijden we tegen de EU en het verrotte systeem.
De bevolking moet echter niet in de valkuil van het reactionaire euroscepticisme trappen dat o.a. door extreem-rechtse krachten wordt gepropageerd (maar ook door partijen die zich links noemen). Terugkeren naar de gulden terwijl we lid blijven van de EU, of helemaal uit de EU stappen, zal er zeker niet automatisch toe leiden dat de mensen het beter krijgen. Alleen als de bevolking de economie in eigen handen neemt kan een betere maatschappij worden opgebouwd. Met andere woorden: de strijd tegen de EU moet gekoppeld zijn aan de strijd voor het socialisme.
De NCPN en CJB zijn niet tegen Europa. De NCPN is altijd een internationalistische partij geweest. We zijn voor samenwerking tussen landen op Europees niveau op basis van gelijkwaardige relaties tussen landen en volken. We zijn voor Europa, het Europa van de mensen. Maar de EU is niet Europa. De EU is een bondgenootschap van het grootkapitaal dat gericht is tegen de belangen van de arbeidersklasse en andere arme lagen van de bevolking.
Deze verkiezingen tonen het belang van een communistische partij. De aanwezigheid van de NCPN in het Europees Parlement zou een groot gewin zijn voor de Nederlandse arbeidersklasse. Niet omdat de EU hervormbaar zou zijn, maar omdat we dan beter het beleid van de EU kunnen volgen, beter kunnen onthullen wiens belangen de genomen besluiten dienen, en beter de strijd tegen het asociale en vaak inhumane beleid kunnen voorbereiden.
Steeds meer mensen, vooral jongeren, sluiten zich aan bij de NCPN en de CJB om te strijden tegen de EU en het kapitalisme, voor een maatschappij zonder uitbuiting, voor het Nederland en het Europa van het socialisme.