Van de redactie
Op 9 november 2019 was het precies dertig jaar geleden dat de Berlijnse Muur viel. Voor vele decennia wordt de Berlijnse Muur gebruikt in anticommunistische propaganda. Met de bouw en het bestaan van de muur wordt het 'falen' van het socialisme aangetoond. De val van de muur wordt als 'bewijs' aangedragen voor de zegen van het kapitalisme in Oost-Europa.
In schoolboeken, documentaires en burgerlijke kranten leren we hoe de muur gebouwd werd om vluchtende Oost-Duitsers tegen te houden die wilden ontsnappen aan de 'onderdrukking'. Deze verdraaiing van de geschiedenis vraagt om een communistisch antwoord op de vraag wie Duitsland gespleten heeft en waarom de Berlijnse Muur gebouwd is.
Al voordat het fascistische Duitsland zich had overgegeven werd er door de imperialistische machten al gesproken over het splitsen van Duitsland. Het zou makkelijker zijn om twee 'Duitslanden' onder de duim te houden dan één. Tijdens de Conferentie van Jalta werd dit plan afgekeurd door de Sovjet-Unie. Na de Grote Antifascistische Overwinning (9 mei 1945) op nazi-Duitsland werd Duitsland, en de hoofdstad Berlijn, opgedeeld in vier bezettingssectoren, een Amerikaanse-, Britse-, Franse- en Sovjetsector. Dit zou echter een tijdelijke bezetting zijn. Ondanks de afspraken die gemaakt waren tijdens de Conferentie van Jalta brachten de VS, Groot-Brittannië en Frankrijk de splitsing van Duitsland weer op de agenda. De Sovjet-Unie keurde dit voorstel wederom af en stelde voor dat Duitsland een verenigde, gedenazificeerde en democratische staat moest worden.
De angst voor socialistisch Duitsland was groot bij de imperialistische machten. In 1946 voegden de Britten, Amerikanen en later ook de Fransen hun bezettingszones samen. Twee jaar later gingen ze nog verder door in de verenigde westerse bezettingszone een nieuwe valuta in te voeren. In 1947 werd in Londen besloten dat een West-Duitse kapitalistische staat zou worden opgericht, en zo werd in 1949 de Bondsrepubliek Duitsland (BRD) gesticht. Als reactie hierop voerde de Sovjet-Unie in 1948 een nieuwe Oost-Duitse valuta in en werd in 1949 de Duitse Democratische Republiek (DDR) uitgeroepen. De DDR had in haar beginjaren voornamelijk het karakter van een tijdelijke staat. Zo duurde het bijvoorbeeld tien jaar voordat het land een eigen vlag en wapen kreeg. Ook in het volkslied werd gezongen over een 'verenigd vaderland'.
In 1948 werd er gepleit voor een referendum in heel Duitsland over de vereniging van het land. Dit referendum werd echter geboycot door de kapitalistische bezettingszone, het zogenaamde democratische Westen. In 1952 stelde de Socialistische Eenheidspartij (SED), de partij die de socialistische opbouw van de DDR leidde, nogmaals voor een referendum te houden over de hereniging van Duitsland. Ook de Sovjet-Unie stelde hetzelfde voor met wat tegenwoordig de 'Stalin-Nota' genoemd wordt. Al deze voorstellen werden door de imperialistische machten afgewezen. Alle gedane pogingen van de Sovjet-Unie bewijzen dat zij trouw bleef aan de Potsdam-afspraken en dat zij streed tegen de splitsing van Duitsland.
In 1954 werd de reeds gemilitariseerde BRD ingelijfd in de NAVO, het westerse anticommunistische militaire verbond. Als antwoord hierop werd in Oost-Europa het Warschau Pact gesticht, de DDR werd hierin geïntegreerd. Alle bovengenoemde feiten laten zien wie er daadwerkelijk schuldig waren aan de splitsing van Duitsland. Het imperialistische verbond van de VS, Groot-Brittannië en Frankrijk reorganiseerden het westelijke Duitsland tot een kapitalistische staat met als vooruitzicht het oostelijke deel te annexeren. De Britse officier Orm zei: "Als we deze taak (het opzetten van een anti-Sovjet blok in de westerse bezettingszones) verwaarlozen kan het alternatief zijn dat we communisme tot de Rijn krijgen."
Berlijn was de hoofdstad van de DDR, althans, het oostelijke deel van Berlijn. West-Berlijn viel onder de BRD. Berlijn lag diep in de DDR, wat al een vreemd verschijnsel was. De DDR was slechts een derde van de oppervlakte van het gehele Duitsland en het economische hart lag in het westen van Duitsland. De hoofdstad van de minder welvarende DDR werd dus gedeeld met de sterkere, beter geïndustrialiseerde vijand. We kunnen concluderen dat de DDR in een zwaar benadeelde positie zat.
West-Berlijn werd door de imperialistische machten gekozen als het front voor de strijd tegen het socialisme in Europa. Het was een contrarevolutionaire wachttoren voor de kapitalistische landen diep in de socialistische DDR. Zoals eerdergenoemd was de annexatie van de DDR door de BRD de politieke lijn van het westen. Daarna zouden de NAVO-landen doortrekken naar het oosten om het communisme uit te roeien. West-Berlijn werd strategisch gekozen als spionage-hoofdstad tijdens de koude oorlog.
Een internationaal centrum met duizenden geheime agenten van wel tachtig organisaties was gestationeerd in West-Berlijn. Doordat er geen harde grens lag tussen Oost- en West-Berlijn kon westerse propaganda vrij worden verspreid en konden spionnen en saboteurs vrij reizen om het socialisme in de DDR te ondermijnen. In de jonge jaren van de DDR werden fabrieken en landbouwbedrijven gesaboteerd om de economische ontwikkeling van de socialistische staat te remmen. In bijna alle gevallen is een directe band tussen de sabotage en de geheime dienst van de BRD bewezen.
De ondermijning van de DDR beperkte zich niet tot economische sabotage. Tientallen organisaties, verenigingen en tijdschriften werden opgezet om DDR-burgers tegen hun eigen staat op te zetten. Ook was de West-Duitse geheime dienst actief in het culturele leven van de DDR. Op een gegeven moment waren er wel 10.000 West-Duitse agenten actief in de DDR. Een deel van de taken van de West-Duitse agenten was het uitzenden van radiozenders als Radio Liberty en Radio Free Europe binnen de grenzen van de DDR. Deze radiozenders zonden nepnieuws uit over de bestaande socialistische staten en riepen zelfs op tot georganiseerde contrarevolutie. Rondom de grens van de DDR en Tsjechoslowakije plaatsten zij honderden radio- en televisiemasten om hun leugens te verspreiden.
Stilletjes werd gewerkt aan de zogenaamde 'x-dag' waarbij de DDR gewelddadig omvergeworpen zou worden. In 1952 werd gesteld door de BRD dat de x-dag dichterbij was dan sommige sceptici dachten. Ze hadden gelijk, in 1953 werd geprobeerd om protesten in de DDR om te zetten in een poging om de DDR omver te werpen. De bevolking van de DDR met hulp van het Rode Leger sloeg deze contrarevolutie neer en na het falen van deze poging koos de BRD een andere strategie.
Op 13 augustus 1961 reageerde de DDR op de constante agressie vanuit de BRD en haar buitenpost in West-Berlijn. Er werd besloten om de soevereine grenzen van de DDR te verharden. De grenzen tussen Oost- en West-Berlijn liep toen dwars door huizen, straten en werden niet gecontroleerd. Een half miljoen mensen passeerden dagelijks deze niet zichtbare grens inclusief vijandige geheime agenten. Wat ging er verder vooraf aan de bouw van de muur? Er werd bijvoorbeeld in 1960 een openlijk militaire oefening gedaan in West-Berlijn om 'communistische onrust' aan te pakken. In mei 1961 schreef het West-Duitse legertijdschrift Wehrwissenschaftliche Rundschau openlijk over 'gewelddadige verandering van de status quo'. De agressie vanuit de imperialistische landen ging door. De NAVO was intussen gestationeerd in Centraal-Europa, westerse tanks waren onder de Brandenburger Tor gereden in het territorium van de DDR. De West-Duitse minister van Defensie Franz Josef Strauss zei dat men zich moest voorbereiden op een Duitse burgeroorlog! De minister pleitte, net voor de bouw van de muur, voor een versterking van de West-Duitse troepenmacht met 50 procent en wilde die bewapenen met nucleaire wapens! In een CIA-memo van 19 mei 1961 genaamd 'Noodplan voor Berlijn' werd daarnaast gepleit voor het opzetten en steunen van terreurorganisaties in de DDR en andere socialistische staten. Alles wees erop dat een nieuwe x-dag gepland werd. Hierom gaf het parlement van de DDR op 11 augustus het bevel aan de overheid om de noodzakelijke maatregelen te nemen om de soevereiniteit en het socialisme te verdedigen. Zo begon in de nacht van 12 op 13 augustus de bouw van de Berlijnse Muur.
In burgerlijke propaganda die ons op scholen, op televisie en in kranten wordt voorgeschoteld, wordt een beeld geschapen dat de Berlijnse Muur voornamelijk gebouwd zou zijn om Oost-Duitse vluchtelingen tegen te houden om naar het Westen te gaan. Volgens DDR-statistieken zijn in totaal ongeveer twee miljoen mensen geëmigreerd van de DDR naar de BRD. Hiernaast migreerden ondanks de westerse propaganda en economische voordelen van het westen er rond de 620.000 mensen van de BRD naar de DDR. Hoe kwam het dat er meer mensen naar de BRD migreerden dan andersom?
Ten eerste begon de DDR met de constructie van een socialistische economie. Dit betekende concreet het onteigenen van de productiemiddelen en intensivering van de klassenstrijd. Veel grootgrondbezitters, kapitalisten en voormalige nazi-partijleden trokken naar het westen. Zelfs voor de oprichting van de DDR verloren meer dan 520.000 nazi-partijleden hun baan en rechten, terwijl in de BRD veel nazi's hun posities konden behouden. Een ander noemenswaardig feit is dat ondanks het kleiner zijn van de DDR 2/3 van de DDR-bevolking familie had in de BRD, omgekeerd was dat slechts 1/3. Familiehereniging was dus ook een motivatie voor migratie. Ook economisch was het westen aantrekkelijker. De DDR heeft het overgrote merendeel (98%) van de oorlogsreparaties betaald aan de Sovjet-Unie terwijl de BRD zwom in het geld van het imperialistische Marshall Plan. Dit economische voordeel van de BRD werd in propaganda en politiek gretig gebruikt. Zo kon de BRD hoogopgeleide arbeiders aantrekken en zelfs letterlijk kopen uit de DDR met goede salarissen, huizen en leningen.
De waarheid over de Berlijnse Muur wordt gesymboliseerd in de strijd tussen twee werelden. Binnen een stad werd een strijd tussen kapitalisme en socialisme uitgevochten. Aan de ene kant van de muur het kapitalisme, dat haar eigen gigantische muren bouwde voor de mensen: uitbuiting, werkloosheid, onzekerheid, armoede, economische crises en imperialistische oorlogen. Aan de andere kant van de muur het socialistische Europa, mogelijk gemaakt door werkende klasse, geboren uit het afschudden van de ketenen van de kapitalistische uitbuiting.
De geschiedenis van het socialisme dat in de 20ste eeuw werd opgebouwd moet niet geïdealiseerd worden, maar ondanks de fouten en zwakten heeft het socialisme ongekende vooruitgang gebracht. Het socialistische systeem gaf vrijheden, rechten en mogelijkheden voor de werkende mensen waar zelfs vandaag in kapitalistische landen alleen over gedroomd kan worden. Terwijl werkloosheid en armoede verdwenen, had iedereen een baan en toegang tot kwalitatief onderwijs en goede gezondheidszorg. De DDR kende een snelle ontwikkeling van sociale voorzieningen, verbetering van werkomstandigheden en veertig jaar antifascisme. Mensen hadden vrije tijd en iedereen had toegang tot cultuur en sport. Het enige wat écht verboden was, was het 'recht' om als kapitalist de arbeidersklasse uit te buiten voor het eigen winstbejag. Hierom zullen kapitalisten altijd de geschiedenis van de DDR en de andere socialistische staten aanvallen in woord en daad.
De anticommunistische propaganda met betrekking tot de Berlijnse Muur dient enerzijds om te verhullen dat juist de kapitalistische landen aanstuurden op de splitsing van Duitsland, en anderzijds vooral ook om te verhullen dat er een alternatief is voor het kapitalisme. Het kapitalisme, dat enerzijds viert dat de muur 30 jaar geleden is gevallen, en tegelijkertijd alleen maar meer gigantische muren bouwt die het jongeren onmogelijk maakt om hun dromen waar te maken. Hoezeer ze ook proberen de geschiedenis te verdraaien, niemand kan de weg naar de toekomst van de mensheid blokkeren, naar het socialisme-communisme.