Het buitenleven in gaaf Nederland

Dit gaat niet over de buitenplaatsen waar de rijken na een werkzaam dan wel rendement genietend leven neerstrijken, ver van de beslommeringen van het gewone volk. Dit gaat zeker ook niet over de tijd waarin Multatuli’s romanfiguur, Droogstoppel uit Max Havelaar, als makelaar in koloniale waren (koffie) mijmert over het vooruitzicht om naar een eigen ‘buiten’ in Driebergen te kunnen gaan. Nee, dit buitenleven gaat over nu. En dan niet over de huidige rijken en hun kapitale buitenverblijven in andere werelddelen of aan de Noord- en Zuid-Hollandse kust. Dit gaat over het hedendaagse buitenleven zoals dat - in de woorden van de minister-president - in dat ‘gave’ Nederland plaatsvindt.

Ter Apel, 2022. Buiten liggen slapende vluchtelingen. En het ziet er naar uit dat we er de komende tijd weer mee te maken krijgen. Gaaf Nederland… Wat waren ze verbolgen, wat waren ze begaan met die arme ‘s nachts in de buitenlucht bivakkerende mensen, waaronder kinderen. Burgemeesters, wethouders, presentators en al die mediagenieke bekende Nederlanders - en niet te vergeten, de specialisten, die ervoor hebben doorgeleerd. Wat hadden ze allemaal te doen met die arme stakkers! Dat dit in zo’n rijk land als Nederland gebeurt! Menigeen vond het vertoonde schouwspel – waarin de vluchtelingen ongevraagd de acteurs waren – Nederland onwaardig, om daarmee te zeggen dat zoiets in dit gave land niet mag gebeuren. Wat waren ze betrokken. En dan heb ik het niet over al die mensen die zich al jarenlang vrijwillig nuttig maken voor vluchtelingen. Nee, ik heb het over hen die zich bij elke gelegenheid zichtbaar en hoorbaar uitsloven om zo deugdzaam mogelijk over te komen, die zich wentelen in rechtschapenheid en goedertierenheid.

Windt uw ‘mooie-woorden-schrijver’ zich nu op? Ja, ik wind mij op! En waarom? Omdat niemand van die brave borsten er bij stil staat dat er niet alleen vluchtelingen buiten slapen, maar dat in dit gave Nederland al jarenlang mensen buiten slapen. Nooit van daklozen gehoord? Jazeker, ook veel van die vluchtelingen hadden, voor ze het gave Nederland bereikten, al buiten moeten slapen. Maar ja, dat was in de niet gave buitenlanden… Daklozen, waarvan er elk jaar in Nederland meer bijkomen, moeten buiten in de winterse kou bivakkeren; dat is zeker geen pretje, maar dat was al die brave borsten even ontgaan.

Daklozen dus. Waaronder een toenemend aantal mensen dat recent slachtoffer is geworden van de crisis in dit gave land. Waaronder buitenlandse arbeiders die met handen en voeten aan hun uitbuitende monsters – vaak ‘landheren’ en de daarmee collaborerende vastgoed-monsters – zijn gekluisterd. Die bij het minste of geringste uit hun kluisters ‘verlost’ worden en de straat op of het bos in worden gestuurd. Zonder dak boven hun hoofd en vaak ook nog zonder inkomen. Dat weten al die brave lieden die over de ruggen van vluchtelingen van hun zonden vergeven willen worden. Ja, ook die daklozen – de arbeiders die niet meer ‘nodig’ zijn – waarvan er zo’n vijfduizend in ons land zijn, zullen op een gegeven moment een journalistieke hype zijn. Een gesubsidieerde televisieserie misschien. Ook dan zullen de omfloerste stemmen weer klinken en de al dan niet gespeelde emoties weer te zien zijn.

Laatst is er weer eentje dood gevonden in een bushokje. Velen van die buitenlandse arbeidskrachten komen uit ex-socialistische Europese landen. Uit landen die meer dan dertig jaar geleden verre van gaaf waren, want ze waren de vijand… Later, na de kapitalistische omwenteling, waren die landen opeens wel gaaf, want goedkope arbeidskrachten. Het wachten is nog steeds op een vraag van al die brave borsten, hotemetoten en bekende Nederlanders, die zich het lot van buiten slapende vluchtelingen aantrekken: waarom komen al die Europese arbeiders naar hier? Waarom willen ze weg uit hun eigen land? Waarom stellen ze deze vragen niet? Omdat het antwoord niet klopt met de anticommunistische opvoeding die ze nog elke dag ondergaan.

Natuurlijk zijn er mensen die zich het lot van deze nog niet ‘erkende’ weerloze buitenslapers aantrekken. De maatschappij is gelukkig nog niet helemaal vergeven van onmenselijkheid. Waar de buitenslapers in Ter Apel als object voor de beschaving worden tentoongesteld, worden de uit Oost-Europese landen komende economische vluchtelingen - samen met de 'gewone' daklozen - aan het toneelspel onttrokken

Het dagelijkse (en nachtelijke) buitenleven is hard voor de mensen die het treft. Of zoals uit de monden van hen die het kapitalisme als een eeuwig gegeven zien klinkt: “Deze mensen hebben het niet getroffen…” Men vond een Pool met een afstervend been, zo lees ik in de krant. Zoals een boswachter zei: “Het is de hel en niets minder dan dat.” Het laat zich aanzien dat binnen niet al te lange tijd het aantal buiten slapende vluchtelingen uit Azië en Afrika weer volop in het nieuws zal zijn. En opnieuw zal er luid gesproken worden over het gave Nederland, waarin zoiets niet voor mag komen.

‘De grootste democratie ter wereld’, zo wordt India dikwijls aangeduid. Maar ook in India hebben velen, zoals in veel andere democratisch gevonden kapitalistische landen, het twijfelachtig genoegen om het buitenleven te ervaren. Het o zo democratische, kapitalistische en gave Nederland begint al enigszins op deze landen te lijken. Een groeiende ongelijkheid: enkelingen – profiteurs van de ‘nieuwe wereldorde’ – die over vele miljarden beschikken, en zeer velen in bittere armoede en massa’s buitenslapers. En ja, er bestaan nog ziekelijke mensen die dat diversiteit noemen. Die vinden dat wereldsteden een smeltkroes moeten zijn, waar bedelaars en daklozen niet mogen ontbreken.