Koningsdag

Op koningsdag, 26 april dit jaar, gaan zijne koninklijke hoogheden Willem-Alexander, Maxima, Amalia, Alexia en Ariane op bezoek in Doetinchem. De stad wil zich van zijn beste kant laten zien en presenteert het beste wat de streek te bieden heeft. Concreet betekent dat optredens van Normaal en Suzan & Freek.

Het trieste is dat ik niet twijfel dat dit inderdaad het beste is wat Doetinchem en omstreken te bieden heeft. Ik wil er nu al drie oranje tompoezen op inzetten dat Suzan & Freek een speciale koningsdagversie van een lied gaan brengen. 'Oranje Dag', in plaats van 'Blauwe Dag' ofzo. En natuurlijk gaan ze 'De Overkant' zingen, voor het nodige streekgevoel. Over streekgevoel gesproken, er valt 26 april ook naar brommers te kiek’n. De koninklijke bus wordt namelijk begeleid door authentieke én elektrische brommers. Om dit aan te kondigen is de burgemeester van Doetinchem laatst met een elektrische brommer met 'oranje accenten' de gemeentezaal ingereden.

Begrijpt u mij niet verkeerd lezer, ik schrijf dit niet met een zeker Randstedelijk dedain. Hoewel ik als Overijsselaar met een minderwaardigheidscomplex wel een klein dedaintje heb naar Gelderland over het algemeen. Nee, Randstedelijk ben ik zeker niet, maar ik baal er wel van dat al dat oprechte streekgevoel (waar ik mij ook wel in herken) nu heel goedkoop wordt gebruikt ter meerdere eer en glorie van onze peperdure, overbetaalde nationale mascotte. Ik kan zelf wel een aantal mensen bedenken met wie ik liever naar brommers kiek en naar Suzan & Freek luister.

Als Suzan en Freek dan straks voor de koning zingen 'het is stil hier aan de overkant, maar ik kom hier vandaan', dan hoop ik dat hij de skeletten in de kast van zijn eigen herkomst niet vergeet. Want zoals we ondertussen allemaal weten was Prins Bernhard (aan het einde van de oorlog vanuit Engeland aangesteld als 'leider' van het gewapend verzet in Nederland en opa van onze koning) lid van de NSDAP. Zijn lidmaatschapskaart heeft hij al die jaren zorgvuldiger bewaard dan al zijn buitenechtelijke kinderen. Ook heeft Prins Bernhard zelf toegegeven dat hij aspirant-lid is geweest van de SS.

Hoe ga je daar mee om? Onze koning gaat daarmee om door te benadrukken dat we vooral ‘heel dankbaar’ moeten zijn dat prins Bernhard zijn lidmaatschapskaart niet heeft vernietigd. Gister heb ik de lunch van mijn vriendin opgegeten en toen ze kwaad werd heb ik gezegd: “Nou lieverd, gelukkig heb ik de kruimels nog op mijn kin zitten, dan weet je in ieder geval dat ik het was. Daar moeten we toch dankbaar voor zijn?”

In Utrecht kiezen ze voor een andere methode. In plaats van de zaken onder het tapijt te vegen (wat prins Bernhard heeft gedaan met al zijn buitenechtelijke affaires) en de straatnaamborden met Bernhards naam weg te halen, heeft Utrecht de borden vervangen en een QR-code toegevoegd die doorverwijst naar een uitleg over zijn naziverleden. Dat zouden ze meer moeten doen! Bij alle fascisten een QR-code achter hun naam! Haal de borden niet weg, maar plaats een kanttekening. Goed, toegegeven, de gemeente Utrecht heeft dit wél op de luiste manier ooit gedaan. In plaats van daadwerkelijk zelf een goede uitlegtekst te laten schrijven door een gratis stagiair, heeft gemeente Utrecht de QR-code doorgelinkt naar Prins Bernhards Wikipedia-pagina. Als ik dit vroeger op school met mijn verslagen probeerde te doen, kreeg ik een onvoldoende.

Nederland is overigens niet het enige koningshuis met teleurstellende voorouders in de Tweede Wereldoorlog. De Belgische koning Leopold III heeft tijdens een uitzonderlijk gerieflijk 'huisarrest' in Duitsland met Hitler persoonlijk onderhandeld om na de oorlog alleenheerser te worden van een ministaatje binnen België, ter grootte van een provincie. Het opeisen van gebied alleen voor zichzelf zit diep in het DNA van de Leopolds. 'Den derde' echoot hiermee sterk het gedrag van zijn grootvader Leopold II (er zat nog ene Albert tussen, kan gebeuren) die in 1884 de Koloniale Conferentie van Berlijn binnenliep en daar Congo opeiste. Niet voor België, maar voor zichzelf. Het totalitaire ministaatje was natuurlijk niet het plan A van Leopold III. Nee, voor de oorlog had hij de intentie om van België een nazi-gezind Vichy-achtig regime te maken. Dit is precies wat nationale mascottes doen, ze zijn een kille afspiegeling van de politiek van hun tijd en kiezen daarbij altijd voor de optie die hen het beste uitkomt.

Lezer, u begrijpt het al, fan van het koningshuis ben ik niet. Maar het is niet zo dat een republiek per definitie direct dé verbetering is. Een nationale mascotte is namelijk niet heel veel meer dan een reflectie van de nationale politiek. Simpel gezegd, als de politiek in een land zuigt dan zuigt de vertegenwoordiger, en als de economie in handen is van de burgerij dan is de politiek dat ook. Het volk krijgt de mascottes die het verdient. Trump is daar een uitstekend voorbeeld van.

In een kapitalistisch land is een president, best case scenario, niet heel veel meer dan een peperdure nepkoning met een dunne zweem van democratie om zich heen. Een die uiteindelijk toch altijd vooral de belangen van de grootkapitalist behartigt, in hoeverre dat tegenwoordig überhaupt nog twee verschillende mensen zijn. Willen we betere en vooral eerlijker betaalde mascottes, dan moet onze politiek op de schop. Doen we onze politiek op de schop, dan hebben we waarschijnlijk zelfs geen 'mascottes' meer nodig.

Zulke nationale mascottes waaien mee met waar de wind van eigenbelang hen naartoe voert. Een prins kan prima een nazi zijn én tegelijkertijd de zogenaamde leider van het gewapend verzet. Een koning kan prima koning zijn van een land en tegelijkertijd onderhandelen met Hitler voor een klein totalitair microstaatje voor zichzelf. Of een kolonie opeisen op eigen naam. Kan blijkbaar allemaal. Welk naamkaartje je er ook opplakt, we hebben te maken met een miljoenen kostend, eigenbelangen behartigend, ouderwets imperialistisch, op nazi-samenwerking gebouwd, veredeld mascottesysteem dat aankomend 26 april 'Oerend Hard' gaat zingen met Bennie Jolink op onze kosten. Fijne koningsdag allemaal.