Lezen, lezen en nog eens lezen

Lezen is iets wat we eigenlijk de hele dag door doen. Zij het een etiket, zij het op je telefoon. Toch lezen we te weinig wat er daadwerkelijk gelezen moet worden. Door reclame en propaganda worden we steeds weer afgeleid van het geschreven woord dat er wél toe doet. Als een dagelijkse strijd van woord tot daad en daad tot woord.

Ten opzichte van vijftig jaar geleden zijn we minder gaan lezen. Dit geldt vooral voor jonge werkers, studenten, tieners en kinderen. Met name bij tieners neemt het aantal lezers per jaar flink af. Ook oudere generaties lezen minder ten opzichte van vroeger, al blijft het aantal dat een boek per maand leest, (voor nu) stabiel.

Natuurlijk zijn er geen cijfers bekend van de leesvaardigheid van communisten, maar met heel wat nattevingerwerk en wensdenken zouden die cijfers een stuk hoger moeten uitkomen in vergelijking met niet-communisten. We verschillen dan wel niet van de arbeidersklasse, we behoren immers in de regel tot diezelfde klasse, toch staat het lezen en het aansporen van lezen hoog in ons rode vaandel. Meer dan terecht, kameraden!

Lezen en het bestrijden van analfabetisme zijn niet socialistisch als zodanig, maar gaan wel vaak samen met de totstandkoming van het socialisme. Enkele voorbeelden: als gevolg van de Russische revolutie (1917), de Chinese revolutie (1947) en de Cubaanse revolutie (1958), werd er actief door de communisten ingezet op het leren lezen van de bevolking. Overal werden collectieve leesgroepen gevormd. Ook werden er kinderen opgevangen door kameraden die als oppassers fungeerden, zodat moeders en vaders leeslessen konden volgen. Arbeiders en boeren die al konden lezen, of al een heel eind op weg waren, werkten dikwijls een uur langer, om hun kameraden die nog niet konden lezen, tijd te gunnen dit te leren. Want vóór de socialistische revolutie(s) was er maar een zeer klein gedeelte van de bevolking dat wel kon lezen en schrijven.

Na 1917 stimuleerden de Bolsjewieken hen die wel konden lezen om zoveel en zo breed mogelijk te lezen. Niet alleen de Pravda, Marx, Engels en Lenin, maar alles wat er qua boeken te vinden was. Het was bijvoorbeeld belangrijk voor de bevolking, die honderden jaren door de kerk was verteld hoe ze moest leven en denken, om zelf de bijbel te kunnen lezen. Niet alleen voor de sprookjes uit het evangelie, maar ook om er bewust van te worden dat priesters en monniken voorheen de bijbel uitlegden in het voordeel van de heersende klasse.

De huidige communistische beweging is (nog) relatief klein, maar de verantwoordelijkheden van communisten zijn zeer groot: leren, organiseren en agenderen zijn aan de orde van de dag. Veel van onze kameraden hebben bovendien meerdere taken en werken en/of studeren, naast het hebben van een ‘leven’.

De communistische partij en haar jongerenorganisatie nemen dan ook hun verantwoordelijkheid en sturen de leden aan tot het lezen van uiterst belangrijke werken. Ook zijn er tal van leeskringen opgericht door het hele land, waar leden en sympathisanten gezamenlijk de dikwijls moeilijke materie in duiken. De krant, de websites en onze publicatie De rode erfenis zijn dan ook leesbare verplichtingen.

“…Daarvoor is het noodzakelijk dat de Communistische Jeugdbond zijn gehele vormings-, scholings- en opvoedingswerk verenigt met de arbeid van arbeiders en boeren, dat hij zich niet in zijn scholen opsluit en zich niet tot het lezen van communistische boeken en brochures beperkt.” Lenin: De taken van de jeugdbonden.

Alsof het voorgaande nog niet genoeg te lezen is, hebben we ook nog zoiets als het fenomeen ‘roman’. Het soort boek waar velen niet snel aan denken en vooral niet veel tijd meer voor hebben. Toch mag het lezen van een roman niet aan de aandacht voorbijtrekken. Het ligt er natuurlijk aan wat je leest, maar bij een goede keuze kan de roman ons juist de rust en ontspanning geven waar we vaak zo naar opzoek zijn. Wanneer we de theorie bestudeerd hebben, geven bijvoorbeeld de werken van Marx en Lenin ons het kompas om ‘de krenten uit de pap’ te halen. Thema’s als intimiteit, strijd, kwetsbaarheid en verslagenheid zijn herkenbaar voor ieder van ons. De roman kan ons daardoor een onmisbare erkenning geven, die versterkend werkt en ons weerbaarder kan maken als kameraad in de strijd.

Laat het lezen van alle soorten boeken en teksten ons de autonomie geven die het internet en burgerlijke media ons dreigen af te nemen. Het is niet in het belang van de burgerij dat wij veel lezen en onze horizon ver voorbij hun summiere denkwijze verbreden. Lezen maakt je geen communist, maar je kan geen communist zijn zonder te lezen.

Tip voor het (genoeg) lezen: koop of leen een boek. Neem het boek en de krant altijd mee in je tas. Haal het boek uit je tas en leg het neer in het zicht. Praat over je boek. Lees voor het slapen enkele bladzijden. Lees eerst theorie en als beloning een boek waar je interesses liggen.