Speciale Tribune-verslaggever interviewt hem in Le Havre! In IJmuiden en Amsterdam geestdriftig begroet. DUIZENDEN ARBEIDERS DEMONSTREREN VANAF DE SURINAMEKADE.
Suriname, los van Holland - Nu (Van onze speciale verslaggever) LE HAVRE, 25 mei 1933.
In de trein heb je vaak de meest onverwachte en interessante ontmoetingen. Er zit een meneer tegenover me, die ook naar Parijs moet. We hebben allebei geen geld voor de slaapwagen, zodat we elkaar maar een beetje op de houten bank aan de praat houden. Hij moet nog verder, naar Indonesië. Hij noemt het natuurlijk Indië. Schijnt er een goed baantje te hebben. Ik pols eens, maar maak 'm aan het schrikken door naar de hongersnood te vragen, die in verschillende gebieden af en toe heerst...
"Allemaal leugens, meneer! De bruinen hebben het goed. Zodra er ergens voedsel tekort is...
Gebeurt dat dan wel eens?
... stuurt het gouvernement grote voorraden! Maar ze zijn ondankbaar. Kijk me nou eens zo'n Roestam Effendi. Ik heb 'm vier jaar lesgegeven, in Padang. En hij heeft het altijd goed gehad. Begrijpt u nu, dat zo'n kerel niets anders doet dan in Holland de mensen opruien?
's Ochtends om zeven uur sta je met ietwat pijnlijke botten geeuwend het ontwakende Parijs aan te staren. Op de Gare du Nord schijnt niemand te weten hoe je naar Le Havre moet komen. De Parijse arbeider is een levendige kerel; hij heeft meteen je volle sympathie. Maar de weg in Parijs weet hij niet.
Onze Franse broederpartij heeft de stad in het teken van het antifascistische congres gezet. Op de muren, ontelbare plakkaten, die het Parijse proletariaat oproepen naar vergaderingen, meetings, demonstraties en voor het grote antifascistische congres, dat op 4 en 5 juni in de Franse hoofdstad wordt gehouden. Teer is er nergens opgesmeerd. De firma De Vlugt & De Miranda zou hier haar hart kunnen ophalen.
Op het Hollandse spoorwegkaartje lijkt de afstand Parijs-Le Havre maar een klein eindje. De express, die onderweg alleen in Rouaan stopt, doet er echter bijna drie uur over! In snel tempo raast de trein door het prachtige Normandische landschap met zijn bergen, valleien, boomgaarden, dicht beboste heuvels en dorpjes, die hier en daar tegen een berghelling aangeplakt lijken te zijn.
Le Havre is een van de grote Franse havens. Er liggen vrij veel schepen nutteloos te wachten. De mensen mogen andere talen spreken en andere gewoonten hebben, ze voelen de kapitalistische crisis overal op dezelfde wijze. De fabriekspijpen die niet roken en de stoomschepen, waarvan de pijpen met hoezen zijn afgedekt, spreken te Le Havre en te Amsterdam,Boston en Tokio dezelfde taal en dezelfde woorden: het kapitalisme sterft. [om dat op korte termijn te voorkomen was WOII nodig, nvdr]
De 'Van Rensselaer', die onze Surinaamse kameraad De Kom van Paramaribo naar Amsterdam brengt, blijkt al binnen te zijn. De boot ligt aan de Quai de Floride. De bemanning kent de namen van de passagiers meestal ternauwernood. Maar de jongens weten allemaal terstond te vertellen waar je De Kom kunt vinden. Achteraan, derde klasse. De Kom is blij eindelijk iemand uit Holland te ontmoeten. Ik begroet hem namens de revolutionaire arbeiders, namens de partij en De Tribune. Ik moet vertellen hoe de arbeiders zijn arrestatie te Paramaribo opgevat hebben, wat de bladen geschreven hebben, hoe het precies met de verkiezingen is gegaan en wat er thans in de politieke strijd gaande is. Het lijkt wel, alsof ik het slachtoffer van het interview ben!
Maar als je honderd dagen te gast bent geweest in een geïsoleerde cel op Fort Zeelandia te Paramaribo, dan is het verklaarbaar dat je het een en ander te vragen hebt. Als ik uitverteld ben krijg ik eindelijk ook m'n kans:
Een paar hartelijke handdrukken. Eén van de bruine peuters maakt de Rood Front-groet! De schuit is bijna gelost en alle gasten moeten van boord. Daar zullen ze nog lol van beleven, zegt een van de matrozen tegen een dekbediende, dat ze De Kom zolang vastgehouden hebben.
Proletariërs hebben een gezonde kijk op de dingen. Ze zullen er 'lol' van beleven!
Fr. G.
Massa-demonstratie van de arbeiders
Dagblad DE TRIBUNE van de CPH
Gisteravond om zeven uur zou De Kom in Amsterdam aan de Sumatrakade aankomen. Het duurde echter tot half negen eer het douane-onderzoek was afgelopen en onze kameraad met vrouw en kinderen naar buiten trad. Er waren toen reeds tweeduizend arbeiders aanwezig, die hem met een geestdriftige Internationale en een krachtig Rood Front begroetten.
Namens de Tribune werd hem een bos rode bloemen aangeboden. Daarna ging hij op weg met zijn familie in een auto en de stoet, een lange demonstratie in rijen van vier. Dwars door de haven ging het zingend in een marstempo naar de Prins Hendrikkade en vandaar onder grote belangstelling, terwijl nog steeds arbeiders toestroomden, naar het Parkschouwburg-terrein, daar het Oosterpark intussen reeds gesloten was.
Hier werd een korte meeting gehouden. Onze kameraad De Kom sprak een paar woorden van dank voor de solidariteit van de Hollandse arbeiders met hun geknechte makkers in Suriname, waarna partijgenoot Ko Beuzemaker de stoet ontbond, waarna De Kom zich naar Den Haag begaf.
Volgende week zal kameraad De Kom in een grote vergadering in Amsterdam spreken. Het was een krachtige massa-demonstratie tegen de bloedige koloniale heerschappij der bourgeoisie!
Kameraad De Kom deelde ons mee, dat ook in IJmuiden talrijke groepen arbeiders, door de politie op een afstand gehouden, hem hadden begroet!
Bron: De Tribune, dagblad van de Communistische Partij Holland, sectie van de Communistische Internationale, Amsterdam, 27-05-1933, voorpagina.
Wil je een abonnement op Manifest?
Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland
Manifest is de krant van de NCPN die tien keer per jaar verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.
Abonneer Nu!
