Moerdijk verdwijnt. Het Brabantse dorp moet plaatsmaken voor industrie. Naast dat ik het idee heb dat deze hele situatie precies het plot is van de film Kameleon 2 (en tevens de reden van mijn vroege radicalisering), is dit natuurlijk dieptriest.
De feitelijke situatie is volslagen van de pot gerukt. D66 won de verkiezingen met de belofte dat ze tien nieuwe steden zouden bouwen, twee weken later verdwijnt Moerdijk. Dit is dan misschien geen D66-besluit maar of dit ook geen D66-beleid is moet nog blijken, want volgens demissionair minister Mona Keijzer ligt de toekomst van Moerdijk nu in handen van het nieuwe kabinet. Misschien goed om dit dus even goed te onthouden. Hoe dan ook, in een tijd van extreme woningnood een dorp vol huizen slopen is gestoord. En die tien nieuwe steden dan? Die waren, volgens D66-mastodont Roger van Boxtel, natuurlijk 'metaforisch' bedoeld. Metaforisch voor wat? Voor minder huizen?
Hoe noemen we trouwens metaforische steden? Droomtinchem? FantaSchiedam? Drogbergen-Zeist? Fictie-Wolde? Fata Moergestel? Halfmere? Lelystad?
Moerdijk moet, zogezegd, wijken voor de energietransitie. Dit hele project krijgt de naam: PowerPort. Een naam die klinkt als een Microsoft Office-extensie. Of als de naam van een kwaadaardig bedrijf uit een post-apocalyptisch fictieboek. Fall-out Noord-Brabant: PowerPort. In dit 'PowerPort' is plaats voor een nieuw 380 kV-hoogspanningsstation, zijn er meerdere waterstoffabrieken gepland en een nieuw stroomstation waardoor de energie die windmolens op zee opwekken makkelijk op land aan het stroomnet kan worden gekoppeld. Mooie praatjes, ware het niet dat het Chemiepark van Shell ook in Moerdijk gevestigd is. Wat er ook gaat komen, in 'PowerPort' zijn enorme buizen voor het vervoer van ammoniak van de Rotterdamse haven naar Limburg. En wie dreigde er in maart eerder dit jaar om hun chemie-installaties in Moerdijk te sluiten wegens torenhoge energiekosten en de strenge milieuregels? Juist, Shell. Dreigen werkt blijkbaar. In de strijd tussen mensen en de grote industrie heeft Nederland de grote industrie laten winnen. Je kan dit als burgerlijke media dan wel mooi verbloemen met fraaie termen als ‘de energietransitie’, feit blijft dat Moerdijk als goedmakertje op een zilveren schaal wordt aangeboden aan Shell.
Wie mag de strik rond dit cadeau binden? VVD-burgemeester Aart-Jan Moerkerke. Uiteraard weer een VVD'er. Want als ergens een harteloos besluit gemaakt moet worden vóór het grootkapitaal en ten koste van de burgers, dan bel je de VVD. Burgemeester Moerkerke noemde het een ‘moeilijk en pijnlijk besluit’. “Moerdijk neemt verantwoordelijkheid voor een nationale opgave, maar staat voor haar inwoners”, vindt de burgervader. Dit soort gebakken lucht kennen we ondertussen maar al te goed van de VVD. Het is erg wanneer in Groningen je huis verzakt, maar je kan natuurlijk ook gewoon verhuizen. "Moerdijk staat voor haar inwoners", maar ze moeten natuurlijk wel gewoon opzouten. Een 23-jarige Moerdijker zei het treffend: "Er wordt niet alleen een heel dorp weggeveegd, maar ook een hele gemeenschap."
Want dit is niet zomaar het afschaffen van een dorp. Het is het afschaffen van de lokale snackbar waar je op vrijdagavond met je kinderen een familiezak frieten en kroketten bestelt. Het opdoeken van het café waar je het ooit eens veel te bont hebt gemaakt, voor de deur hebt gekotst en daar toen vervolgens maanden niet durfde te komen omdat de cafébaas in dezelfde kerkbank zit als je ouders. Het is het afschaffen van de supermarkt van je eerste kassabaantje, waar je altijd een kletspraatje maakte met de oude mensen aan je band. Het verdwijnen van Eddie van de piratenzender die op verzoek van alleen zichzelf de hele middag André Hazes platen draait. Van de lokale voetbalclub die altijd verliest en waar een klasgenoot van je oude basisschool nog altijd in het eerste speelt. Van de bramenstruik in de tuin van je oma waar je samen jam van maakte toen ze nog leefde. Van alle fietspaden, bushaltes en steegjes waar je doorheen fietste als je in de herfst je fietslicht was vergeten en geen boete wilde. Het is het afschaffen van de woonkamer waar je al jaren kerst viert met je familie. Het afschaffen van een gemeenschap.
Nederland wordt niet, zoals de PVV beweert, overspoeld door buitenlanders die jouw huis inpikken; het wordt overspoeld door bedrijven die jouw huis inpikken. In Nederland is geld prioriteit, en leven optioneel. De staat geeft niet om jou, maar jaagt, met de grote 'PowerPort' van Shell in hun mond, zo de sloopkogel door je woonkamer.
- Artikel: "Gemeente wil dorp Moerdijk opheffen: 'Vragen enorm offer'" - NOS Nieuws in samenwerking met Omroep Brabant – NOS.nl - gepubliceerd op: 11-11-25, 22:42 – link: https://nos.nl/artikel/2590108-gemeente-wil-dorp-moerdijk-opheffen-vragen-enorm-offer
- Artikel: "Opheffen Moerdijk is aan nieuw kabinet, 'voorkeursrichting' volgt in december" - NOS Nieuws – NOS.nl - gepubliceerd op: 14-11-25, 13:30 – link: https://nos.nl/artikel/2590437-opheffen-moerdijk-is-aan-nieuw-kabinet-voorkeursrichting-volgt-in-december
- Artikel: "Gemeenteraad Moerdijk stemt in met verdwijnen dorp" - NOS Nieuws in samenwerking met Omroep Brabant – NOS.nl - gepubliceerd op: 19-11-25, 22:43 - Aangepast 20-11-25, 03:49 – link: https://nos.nl/artikel/2591185-gemeenteraad-moerdijk-stemt-in-met-verdwijnen-dorp
- Artikel: "Shell overweegt sluiting van fabriek in Moerdijk" - Peter Ullenbroeck – Algemeen Dagblad – gepubliceerd op: 25-03-2025, 18:00 - Laatste update: 26-03-2025, 08:38 – Link: https://www.ad.nl/moerdijk/shell-overweegt-sluiting-van-fabriek-in-moerdijk~ae54e9f3/
- Artikel: "College Moerdijk wil het hele dorp opheffen om ruimte te maken voor industrie" - Redactie Trouw – Trouw.nl - Gepubliceerd op 11-11-2025, 21:24 – link: https://www.trouw.nl/binnenland/college-moerdijk-wil-het-hele-dorp-opheffen-om-ruimte-te-maken-voor-industrie~b60e3577/
Wil je een abonnement op Manifest?
Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland
Manifest is de krant van de NCPN die maandelijks verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.
Abonneer Nu!