‘Studenten, de vakbond is een krachtig wapen tegen fascisme!’

Op 11 oktober organiseerde Engage Rotterdam een evenement, van 11 uur ‘s ochtends tot 11 uur ‘s avonds, dat diende als ruimte waar een zo breed mogelijke coalitie kon samenkomen om gezamenlijk op te trekken tegen het opkomend fascisme. Dit kreeg de vorm van een antifascistische ‘kerkdienst’ in de Paradijskerk, Rotterdam. De Amsterdamse studentenvakbond ASVA en de Rotterdamse bond STUUR waren hier ook aanwezig. Hieronder publiceren we de toespraak van ASVA-voorzitter Sahand Mozdbar, die sprak over de rol van de studentenvakbond in de lokale organisatie van studenten, om op die manier een duurzame beweging op te bouwen die zich kan richten op de werkelijke oorzaak van het fascisme: het kapitalisme.

Beste vrienden en kameraden, mijn naam is Sahand Mozdbar en ik spreek hier vandaag als vertegenwoordiger van de ASVA Studentenvakbond. Ik wil de organisatie van de antifascistische kerkdienst bedanken voor de uitnodiging om hier te spreken, en ik wil ook onze zusterbond STUUR bedanken voor de geweldige lezing die zij zojuist hebben gegeven. Aangezien zij een breder overzicht hebben gegeven van de antifascistische strijd in het hoger onderwijs en in de studentenvereniging, wil ik een meer specifieke benadering kiezen en het hebben over het belang van lokale organisatie, de kracht die daaruit voortvloeit en haar noodzakelijkheid.

Maar eerst wil ik terugblikken op de geschiedenis van ASVA en de parallellen tussen toen en nu. ASVA is ontstaan uit de vurige strijd van het studentenverzet tijdens de Tweede Wereldoorlog, wat aantoont dat de antifascistische strijd altijd al een fundamenteel onderdeel van onze organisatie is geweest. Na de bezetting van Nederland, besloten alle studentenverenigingen in Amsterdam om zich formeel te ontbinden, uit protest tegen de maatregelen van de nazi's die joodse studenten uitsloten van studentenverenigingen. Dit was echter slechts de eerste daad van verzet en studenten organiseerden nog vele anderen. Één van de meest succesvolle studentenacties tijdens de oorlog was tegen de Loyaliteitsverklaring. Deze verklaring stelde dat studenten niet mochten deelnemen aan enig vorm van verzet en was verplicht om te ondertekenen als ze hun studie wilden voortzetten. Door effectieve organisatie en agitatie weigerde 85 procent van alle studenten in Nederland de verklaring te ondertekenen, wat de kracht van het studentenverzet in die tijd aantoont.

80 jaar later, en hoewel onze omstandigheden enorm verschillen van toen, zijn er toch enkele parallellen die we kunnen en moeten trekken. Om de traditie van het antifascisme voort te zetten, is het noodzakelijk om ons te wapenen met lessen uit het verleden. Nu lijkt er wederom een toenemende interesse te zijn voor rechts-extremistisch gedachtegoed onder brede lagen van de bevolking, veroorzaakt door de steeds scherper wordende tegenstellingen van het kapitalisme. De fascistische elementen in onze samenleving maken gebruik van de zeer reële problemen van jongeren en wijzen naar deze of gene gemarginaliseerde groep om de aandacht af te leiden van de werkelijke oorzaak van hun problematiek. De meest recente uitbarsting van geweld op het Malieveld in Den Haag laat zien dat de fascisten aan kracht winnen en minder verlegen zijn om hun haat te uiten; ze brengen openlijk nazi-groeten en scanderen antisemitische leuzen. Ook morgen (op 12 oktober, red.) vindt er weer een anti-immigratieprotest plaats, deze keer in het hart van Amsterdam. De vraag rijst: wat kunnen we doen om het tij te keren?

Naar mijn mening is de belangrijkste rol van de studentenvakbond in de antifascistische strijd om studenten die kampen met zeer reële, materiële problemen te laten zien wat de werkelijke oorzaak van hun problemen is en zo een alternatief te bieden voor de haatzaaiende retoriek van extreemrechts. In plaats van gemarginaliseerde groepen de schuld te geven van de problemen waar ze mee geconfronteerd worden, kijken we naar de kapitalistische klasse in onze samenleving, die consequent alle sociale verworvenheden afbreekt om haar nooit aflatende zoektocht naar winst veilig te stellen. Door studenten op lokaal niveau te organiseren, kunnen ze uit persoonlijke ervaring leren wie de échte vijand is en welke macht ze hebben wanneer ze samen staan. Een sterke studentenbeweging begint op lokaal niveau, en alleen door lokale organisatie kunnen studenten, die misschien misleid zijn door fascistische propaganda, leren dat hun belangen meer in lijn liggen met de migranten die ze geacht worden te haten, dan met de Nederlandse huisbaas die de schuld van de wooncrisis bij precies diezelfde migranten neerlegt. Het is onze verantwoordelijkheid als organisatoren van studenten om het goede voorbeeld te geven, om nooit moe te worden van het gesprek aangaan, om altijd te luisteren naar hun problemen en om deze collectief te maken, zodat we de nodige strategie en tactiek op democratische wijze kunnen formuleren en uitvoeren.

Kameraden, de strijd die voor ons ligt is langdurig, vermoeiend, en zal het uiterste van ons vragen. Alleen door ons te organiseren langs een klassengebonden, politiek onafhankelijke lijn, maken we ook maar de geringste kans tegen het beest dat opnieuw wordt voortgebracht door het parasitaire kapitalisme in haar laatste, imperialistische fase.

De jongeren en studenten zijn de toekomst, en de studentenvakbond is het krachtigste instrument dat we hebben om onze gedeelde belangen na te streven. Maar álles begint op lokaal niveau; op jouw universiteit, jouw hogeschool, jouw werkplek. Alleen door duurzame relaties op te bouwen en de zwoegende student via de vakbond de politieke arena in te trekken, kunnen we een beweging opbouwen die sterk genoeg is om een vuist te vormen tegen de opkomende golf van het fascisme.