Skip navigation
Antiracisme

Anton de Kom meer dan een culturele hype

Dit artikel verscheen in de editie van Manifest van zaterdag 20 februari 2021

Placeholder
NCPN

Sinds hij erkenning kreeg doordat hij is opgenomen in de vernieuwde versie van de Canon van Nederland begint Anton de Kom steeds meer aandacht te krijgen. Wat opvalt is dat er dan meestal alleen aandacht wordt besteed aan "de aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing". Anton de Kom begreep echter dat aan dit belangrijke rijtje de internationale strijd tegen het imperialisme moet worden toegevoegd.

Hij begreep dat er sprake was van een internationaal kapitalistisch fenomeen. Hij was op de hoogte van het mondiaal opererende imperialisme. Hij kende veel van de geschriften van Marx, Engels en Lenin en was daardoor in staat de politieke, culturele en economische samenhangen te zien. De Kom was in de jaren twintig in Nederland o.a. beïnvloed door communistische en nationalistische studenten uit Nederlands-Indië en onderhield contacten met het communistische verzet.

Het zou zijn belang vergroten als er niet bewust en onbewust aan die politieke peiler zou worden getornd. De Kom wilde niet alleen zelfstandigheid voor alle gekleurde mensen. Hij vocht voor de bevrijding van de hele arbeidersklasse, voor de vrijheid en ontwikkeling van álle kleuren van het proletariaat. Hij was getrouwd met een witte vrouw, waarmee hij samen de gevaarlijke en moeizame strijd voor de emancipatie van de hele arbeidersklasse voerde. Die strijd leverde het gezin in het apolitieke en racistische Nederland van die tijd vooral aanzienlijke moeilijkheden op. Het hele gezin leed daaronder. Financieel, door talloze uitingen van discriminatie, vreemdelingenhaat en politieke tegenstand. Door zich tijdens de oorlog daadwerkelijk aan te sluiten bij het communistische verzet gaf hij in de praktijk uiting aan zijn politieke opvattingen. Zoals zoveel communisten werd hij het slachtoffer van de fascistische overheersers en overleed hij in een Duits kamp [over details van zijn strijd, zie elders in de Manifesten van de afgelopen periode, en ook 'De vulpen van Anton de Kom', Trouw 4 februari 2014, nvdr]

Het idee van een plaquette aan het huis aan de Johan Camphuysstraat is de moeite waard om te worden gerealiseerd als eerbetoon aan Anton de Kom en zijn gezin. Omdat hij contacten onderhield met arbeiders die werkten op de toemalige markt en hij daar ook werd gearresteerd is zoiets zeker ook de moeite waard op de hoek van de Hoefkade aan het begin van de markt.

Anton de Kom: 'Wij slaven van Suriname'. Uitgeverij Olympus/Atlas Contact.

Wil je een abonnement op Manifest?

Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland

Manifest is de krant van de NCPN die tien keer per jaar verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.

Abonneer Nu!