Aspecten van de ideologische strijd in de internationale communistische beweging

Hieronder publiceren we een artikel dat een goed beeld schetst van de belangrijkste verschillen van inzicht binnen de internationale communistische beweging op dit moment. Het is geschreven door de Afdeling Internationale Relaties van het Centraal Comité van de Communistische Partij van Griekenland (KKE), naar aanleiding van de buitengewone teleconferentie van de Internationale Bijeenkomst van Communistische en Arbeiderspartijen (IMCWP) in december. De NCPN heeft nog niet op al deze onderwerpen een uitgewerkt standpunt (bijv. China). Maar het stuk geeft heel goed de voornaamste discussiepunten weer. We onderschrijven in het bijzonder de noodzaak om het imperialisme op leninistische wijze te begrijpen, evenals de noodzaak van de strijd tegen het reformisme, waaronder de opportunistische Partij van Europees Links (PEL).

Communistische Partij van Griekenland

In de omstandigheden van een aanhoudende 5e golf van de pandemie, werd onlangs een buitengewone teleconferentie van de IMCWP gehouden, onder de verantwoordelijkheid van de KKE en de Communistische Partij van Turkije (TKP). De ontwikkelingen bevestigen dat burgerlijke regeringen niet in staat zijn geweest de coronapandemie in het voordeel van de werkende mensen aan te pakken. Bovendien belemmerden de beperkingen op het reizen van het ene land naar het andere onze persoonlijke ontmoetingen. Deze negatieve ontwikkeling is geworteld in de enorme tekorten in de publieke gezondheidszorg, als gevolg van het afbraakbeleid van de regeringen ten dienste van het kapitaal. Dit houdt in een beleid van commercialisering en privatisering van de gezondheidszorg, en steun voor de winst van monopoliegroepen. Daarnaast wordt geweigerd om te voldoen aan de eis van communistische partijen voor de afschaffing van patenten op vaccins en medicijnen, wat zou bijdragen aan snellere vaccinatie en preventie van nieuwe coronavirusvarianten.

De communistische en arbeiderspartijen, die blijven strijden voor het leven en de rechten van de arbeidersklasse en de andere volkslagen, moeten onder deze omstandigheden op andere manieren hun meningen en ervaringen van activiteiten uitwisselen. In de afgelopen jaren hebben er verschillende soortgelijke activiteiten plaatsgevonden. De buitengewone internationale teleconferentie vereiste een speciale en goed voorbereide organisatie, zodat alle partijen die in de verschillende tijdszones zitten konden meedoen. De conferentie heeft bijgedragen aan het uitwisselen van meningen over cruciale kwesties over de ontwikkelingen.

De nauwe samenwerking die de communistische partijen van Griekenland en Turkije hebben ontwikkeld om deze inspanningen tot een succes te leiden, zijn opnieuw een treffend voorbeeld van proletarisch internationalisme.

De belangrijkste onderwerpen die werden besproken op de bijeenkomst

In hun bijdragen belichtten de partijen aspecten van hun activiteiten, evenals hun benadering van de belangrijkste internationale en binnenlandse ontwikkelingen. Ze spraken hun solidariteit uit met de Communistische Partij van Cuba en met het Cubaanse volk, dat al tientallen jaren strijdt tegen de blokkade van de imperialisten. Ze spraken ook hun solidariteit uit met het volk van Palestina dat vecht voor zijn rechten.

Alle bijdragen zijn gepubliceerd op de Solidnet-website, samen met de tekst van de Gezamenlijke Acties. Die tekst werd op de conferentie goedgekeurd en voorziet in gezamenlijke acties van communistische partijen voor 2022 (deze tekst is gepubliceerd in de vorige uitgave van Manifest, nvrd). Deze acties hebben betrekking op de rechten van werknemers en de bevolking. Op de versterking van publieke gezondheidszorgstelsels. Op activiteiten tegen het anticommunisme en de verdraaiing van de historische bijdrage van de Sovjet-Unie en van het socialisme, gebruikmakend van mijlpaaljubilea zoals de oprichting van de Sovjet-Unie op 30 december 1922. Op solidariteitsacties met communisten en andere strijdbare mensen die geconfronteerd worden met vervolgingen en verboden. Op acties tegen imperialistische oorlogen en interventies, tegen de NAVO en andere imperialistische militaire bondgenootschappen, tegen buitenlandse legerbases. Op acties om de noodzaak, relevantie en realiseerbaarheid van het socialisme te benadrukken als de enige alternatieve oplossing voor het kapitalisme.

Al het bovenstaande is gepubliceerd op Solidnet, in de Rizospastis en 902.gr (krant en nieuwssite van de KKE, nvdr) in het Grieks. Dat geldt ook voor de inleidende toespraken van de algemeen secretarissen van de KKE en TKP, kameraden D. Koutsoumbas en K. Okuyan.

De uiting van de ideologische-politieke strijd binnen de internationale communistische beweging

Zeker is dat cruciale ideologisch-politieke kwesties vooralsnog de internationale communistische beweging dwarszitten.

De IMCWP’s worden immers bijgewoond door partijen zoals de Franse Communistische Partij (PCF) of de Communistische Partij van Spanje (PCE). Partijen die een leidende rol speelden in de opportunistische stroming van het zogeheten ‘eurocommunisme’. Partijen die deel uitmaken van de zogenaamde Partij van Europees Links (PEL), de pilaar van de huidige opportunistische krachten in Europa, nemen ook deel aan de IMCWP’s. Evenals partijen die zijn aangesloten bij de “linkse” groep in het Europees Parlement, GUE/NGL, die, naar onze inschatting, is verworden tot een soort vertegenwoordiging van de PEL in het Europees parlement.

Er doen zelfs partijen mee aan de IMCWP die zowel het marxisme-leninisme als de hamer en sikkel hebben verworpen, en de opbouw van het socialisme in de Sovjet-Unie criminaliseren.

Strijd over de kwestie van deelname aan burgerlijke regeringen

Een cruciaal punt in de ideologisch-politieke confrontaties, blijft de kwestie van deelname of steun van communistische partijen aan “linkse” en “progressieve” regeringen die zich voordoen in het kader van het beheer van het kapitalisme.

Allereerst is dit cruciaal omdat de partijen die dit politieke standpunt volgen illusies creëren over de mogelijkheden om het kapitalisme te beheren, de vuile rol van de sociaaldemocratie witwassen, en hun kritiek richten op slechts een vorm waarin het kapitalisme beheerd kan worden, namelijk het neoliberalisme. Dat doen ze via verschillende ideologische constructies, zoals de “humanisering” van het kapitalisme, de “democratisering” van de EU, de “stadia naar socialisme”, en de zogenaamde “breuk met het rechtse beleid”. Dergelijke krachten negeren en onderschatten de wetten van de kapitalistische economie. Ook negeren en onderschatten ze het reactionaire karakter van de burgerlijke staat. Dat reactionaire karakter is een onherroepelijk gegeven. Geen enkele formule waarin het kapitalisme beheerd kan worden, kan dit gegeven tenietdoen. De strijd voor het socialisme wordt door deze krachten uitgesteld, als iets voor een “langetermijnperspectief”. In de praktijk dragen ze enorme verantwoordelijkheden jegens de volkeren, aangezien zij afstand doen van het moeizame dagelijkse werk van het mobiliseren van sociale krachten die er belang bij hebben om in botsing te komen met de monopolies en het kapitalisme.

We zien dus dat ze zich richten op oplossingen door een regering te vormen die het systeem beheert. In dat kader stemmen ze zelfs voor de militaire uitgaven voor de behoeften van de NAVO en imperialistische missies (bijvoorbeeld in de Sahel). Of ze vervangen de eis voor uittreding van hun land uit de NAVO, door de eis van een vage en abstracte “ontbinding” van de NAVO.

Waar deze politiek toe leidt, wordt onthuld in Spanje, waar de PCE deelneemt aan een regering die de pandemie op een barbaarse en asociale manier beheert, nieuwe maatregelen neemt tegen de arbeidersklasse op basis van EU-richtlijnen, en zelfs maatregelen treft om Cuba te ondermijnen, terwijl ze natuurlijk consequent deelneemt aan de plannen van de NAVO.

Verwarring omtrent het begrip imperialisme

Dezelfde krachten benaderen het imperialisme niet met leninistische criteria, dat wil zeggen als kapitalisme in zijn monopoliefase, maar simpelweg als agressief buitenlands beleid. Daardoor zien ze over het hoofd dat in onze tijd monopolies, kapitalistische staten en hun verbonden de confrontatie met elkaar aangaan om grondstoffen, energie, minerale rijkdom, transportroutes van waren, en marktaandelen. Erger nog, sommige partijen ontkennen dat concurrentie tussen monopolies de basis is voor de verscherping van internationale tegenstellingen.

Voor die partijen richt de kwestie zich op het agressieve buitenlands beleid van de VS, de NAVO of enkele grootmachten. Dit wordt selectief geïnterpreteerd als “imperialistische agressie”. Als oplossing wordt de zogenaamde “multipolaire wereld” voorgedragen. Zowel het standpunt waarbij het imperialime wordt beperkt tot de VS, als het standpunt dat een “vreedzame wereld” bereikt zou kunnen worden door vele internationale “polen” die elkaar zouden beheersen, zijn beide totaal desoriënterend voor de volkeren. Het verdoezelt de werkelijkheid. Het voedt de illusie dat er een “niet-agressief” imperialisme kan zijn, een zogenaamd “vredelievend” kapitalisme.

De KKE en andere partijen hebben zulke opvattingen bekritiseerd. Opvattingen die in de afgelopen eeuw zijn ontwikkeld, zowel door opportunistische krachten in Europa als door de Communistische Partij van de Sovjet-Unie (CPSU), vooral na haar opportunistische wending in haar 20e congres, waar de lijn van “vreedzame concurrentie” tussen de twee sociaal-politieke systemen de overhand kreeg.

De 'antifascistische' samenwerking met burgerlijke krachten

Bij sommige partijen ontstaat verwarring door het feit dat het kapitalistische systeem in sommige gevallen de kaart speelt van de waakhonden van het systeem, d.w.z. diverse fascistische groepen. Die worden gebruikt voor het bevorderen van verschillende plannen van de kapitalistenklasse, zoals in Oekraïne. Zelfs sommige krachten, die erkennen dat fascisme een schepping van het kapitalisme is, hebben de neiging om deze kwestie los te koppelen van de strijd tegen het kapitalisme. Dat leidt ze naar de opvatting van “antifascistische” samenwerking met burgerlijke krachten of het steunen van burgerlijke krachten.

De inschatting die de KKE maakt op basis van de studie van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, blijkt vandaag de dag cruciaal voor de huidige internationale ontwikkelingen. Onze inschatting is dat de oorlog zowel vanuit de kapitalistische fascistische krachten als vanuit de kapitalistische “democratische” landen imperialistisch en onrechtvaardig was. Ook de “democratische” kapitalistische landen begingen grote misdaden tegen de menselijkheid, zoals de nucleaire bombardementen op Hiroshima en Nagasaki. De inschatting is dus dat de oorlog alleen rechtvaardig was vanuit de Sovjet-Unie en de partizanen- en volksbevrijdingsbewegingen in de bezette landen, waar de communisten een leidende rol speelden.

Dit standpunt houdt rechtstreeks verband met de huidige tijd waarin inter-imperialistische tegenstellingen zich manifesteren in Oekraïne. De VS, de NAVO en de EU gebruiken fascistische krachten in Oekraïne voor hun geopolitieke machinaties. Aan de andere kant behartigt het kapitalistische Rusland de belangen van zijn eigen monopolies.

Het is overduidelijk dat de VS, de imperialistische verbonden van de NAVO en de EU, en de kapitalistenklasse die deze verbonden gevormd heeft, een zware verantwoordelijkheid dragen voor de ontwikkelingen. Tegelijkertijd draagt ​​de bourgeoisie van Rusland ook zware verantwoordelijkheden voor de huidige situatie. Al die figuren die vandaag de dag de bourgeoisie van Rusland uitmaken, speelden een leidende rol bij de ontbinding van de Sovjet-Unie. Recent was het 30 jaar geleden sinds de ontbinding van de USSR. Toentertijd probeerden Jeltsin en de sociale en politieke krachten die hem steunden de Sovjet-Unie te ontmantelen. Het kon hem helemaal niets schelen wat er zou gebeuren met de Krim, met de miljoenen Russen en Russisch-sprekenden die buiten Rusland zouden belanden, wat er van al die mensen terecht zou komen. Het is daarom meer dan provocerend om te zien hoe politici die toen Jeltsin steunden bij het ontmantelen van de Sovjet-Unie, vandaag de dag Lenin voortdurend beschuldigen van de ontbinding van de Sovjet-Unie en ons oproepen tot een “antifascistische strijd” in Oekraïne.

De opvatting over het hedendaagse China

Van cruciaal belang is verder de kwestie van de ideologisch-politieke confrontatie over wat socialisme is.

Er zijn tal van partijen die het begrip socialisme verdraaien. Enkele jaren geleden hadden we verschillende theorieën over “socialisme van de 21e eeuw” of “socialisme van het goede leven”1, zoals verschillende sociaaldemocratische regeringen in Latijns-Amerika werden genoemd. Regeringen die probeerden het kapitalistische systeem te beheren met zogenaamd “radicale” leuzen en maatregelen om de extreme armoede te verminderen.

Tegenwoordig is de aandacht gericht op China, dat beweert “socialisme met Chinese kenmerken” op te bouwen. Wat daar echter wordt gebouwd, heeft niets te maken met socialisme of met de principes en wetmatigheden van de socialistische opbouw. Socialisme betekent vermaatschappelijking van de productiemiddelen, arbeidersmacht en centrale planning. Geen van deze kenmerken bestaat tegenwoordig in China. Chinese monopolies bepalen de ontwikkelingen en bevorderen hun keuzes middels de Communistische Partij van China, die onder meer leiden tot enorme sociale ongelijkheden en onrechtvaardigheden.

De kwestie heeft niet alleen een theoretisch aspect, maar een direct politiek aspect. Het staat namelijk in verband met de strijd tussen de VS en China om de dominantie in het imperialistische systeem.

De kwestie van de strijd om dominantie in het imperialistische systeem

Deze kwestie is niet eenvoudig. De geschiedenis heeft aangetoond dat we in soortgelijke gevallen, waarin de dominantie van een land in het imperialistische systeem werd betwist, werden geleid naar grote, alomvattende oorlogsconflicten. Daarbij waren tientallen landen betrokken en werden enorm veel mensen opgeofferd voor de winsten van de kapitalisten die met elkaar in conflict waren.

De VS is nog steeds de grootste politiek-economische en militaire kracht van het imperialisme ter wereld. De VS voelt China echter in zijn nek ademen. Als gevolg van de wet van ongelijkmatige ontwikkeling van het kapitalisme, zien we dat Chinese monopolies prominente posities innemen op de wereldwijde kapitalistische markt, evenals de export van waren en kapitaal.

Helaas proberen sommige communistische partijen ten onrechte analyses uit het verleden terug te brengen. Ze spreken van een nieuwe “Koude Oorlog”, met het verschil dat ze China nu in de positie van de Sovjet-Unie tegenover de VS plaatsen. De huidige situatie heeft echter niets te maken met de confrontatie tussen de Sovjet-Unie en de VS. Vandaag de dag zijn we immers getuige van een confrontatie gebaseerd op het conflict tussen monopolies, en dus een inter-imperialistische confrontatie. De KKE heeft met haar standpunt dit verschil benadrukt. Andere partijen, zoals de Communistische Partij van Mexico en de Communistische Partij van Pakistan, benadrukten het huidige kapitalistische karakter van China. De Filipijnse Communistische Partij (PKP-1930) sprak openlijk over China's expansionistische verlangen naar hegemonie tegen zijn buurlanden in de Stille Oceaan. Een feit dat door de VS als voorwendsel wordt gebruikt om in het gebied in te grijpen.

We hebben in geen geval te maken met een strijd tussen kapitalisme en socialisme, zoals door sommige partijen ten onrechte wordt beweerd, zoals de Communistische Partij van Brazilië (PCdoB). Het is ongepast voor communisten om politieke campagnes te leiden, zoals die van de Communistische Partij van Canada voor de vrijlating van de financieel directeur van Huawei, Meng Wanzhou, dochter van de president van deze Chinese monopolie, wiens persoonlijk fortuin meer dan $3,4 miljard bedraagt. Meng Wanzhou werd korte tijd vastgehouden vanwege de felle botsing tussen hightechmonopolies. Het is niet gepast voor een communistische partij om een actie te organiseren voor een zakenvrouw, wiens borgsom $7,5 miljoen bedroeg. Zeker niet in een tijd waarin communisten in tientallen landen voor de rechter worden gesleept (bijv. Oekraïne, Polen), gevangengezet (bijv. Swaziland), vervolgd (bijv. Kazachstan), koelbloedig vermoord (bijv. Pakistan, India). Zij hebben onze internationale solidariteit hard nodig.

Terzijde moeten we opmerken dat de KKE parlementsleden, leden van het Europees Parlement en andere kaderleden heeft gestuurd naar rechtszaken tegen vervolgde communisten en partijen in Oekraïne, Polen en de Baltische staten. De KKE heeft de moorden op en vervolging van communisten in andere landen aan de kaak gesteld, zoals in Pakistan, Kazachstan, Soedan, India en Venezuela. De KKE heeft dergelijke kwesties ook aan de orde gesteld in het Europees Parlement.

Over het vraagstuk van 'eenheid'

Er kan geen gekunstelde “eenheid” zijn met krachten die de fundamenten van het marxisme-leninisme betwisten en herzien, zoals de principes van de socialistische revolutie en opbouw, onder het mom van “laten we ons voorlopig houden aan de dingen die ons verenigen”. Afgezien van het feit dat communisten over de hele wereld daarmee een vals en desoriënterend beeld zouden krijgen, is zo'n eenheid ook gevaarlijk, want halve waarheden zijn in wezen leugens. Bovendien verhult het de meningsverschillen die binnen de communistische beweging bestaan en belemmert het de discussie om ze te overwinnen. Het zal leiden tot tragische keuzes als communisten geen duidelijk beeld hebben van de hedendaagse imperialistische wereld en zich alleen richten op de VS en NAVO, het neoliberalisme of het fascisme; als ze deze elementen loskoppelen van de oorzaak die ze voortbrengt, namelijk het kapitalisme, en de noodzaak om het omver te werpen.

De KKE, die zich bewust is van deze situatie en de mensen erover inlicht, leidt vandaag de anti-imperialistische beweging in ons land tegen Amerikaanse en NAVO-bases, de zogenaamde “defensieovereenkomsten” van Griekenland met de VS en Frankrijk, de betrokkenheid van de Griekse strijdkrachten bij missies in het buitenland, voor de terugtrekking uit de imperialistische verbonden van de NAVO en de EU, met de bevolking aan de macht. Al het bovenstaande in overweging nemende, strijdt de KKE met haar krachten tegen het afbraakbeleid van de ND-regering, SYRIZA en de andere burgerlijke partijen, evenals tegen fascistische criminele organisaties. De KKE probeert de voorwaarden te creëren voor een maatschappelijk bondgenootschap voor de omverwerping van het kapitalisme, om een einde te maken aan de vicieuze cirkel van klassenuitbuiting en imperialistische oorlogen.

Over het verloop van de revolutionaire hergroepering van de internationale communistische beweging

Het is noodzakelijk om de ideologisch-politieke confrontatie voort te zetten en openlijker te voeren. Het is nodig vraagstukken op te helderen. Wij zijn er géén voorstander van dat partijen elkaar met verwijtende begrippen bestempelen, maar we streven naar een inhoudelijke discussie. We streven ook naar gezamenlijke acties wanneer deze haalbaar zijn, en in het bijzonder de uitdrukking van internationale solidariteit.

Wij steunen de bestaande vormen van gedachtewisseling en samenwerking tussen de communistische partijen. Zoals de internationale, regionale en thematische bijeenkomsten van communistische partijen.

We steunen de meest geavanceerde vormen van samenwerking voor de revolutionaire hergroepering van de internationale communistische beweging. Zoals het “Europees Communistisch Initiatief” (ECI) en de “International Communist Review”, voor de vorming van een communistische pool die zal strijden voor de revolutionaire hergroepering en de eenheid van de communistische beweging, uitgerust met ons wereldbeeld, het marxisme-leninisme.

Het recente 21e congres van onze partij heeft belangrijke criteria uitgewerkt voor onze nauwere samenwerking met de communistische partijen, namelijk:

1. Communistische partijen die het marxismeleninisme en het proletarische internationalisme verdedigen, evenals de noodzaak om internationaal een communistische pool te vormen.
2. Die strijden tegen opportunisme en reformisme, die het centrumlinkse beheer en elke andere variatie op de strategie van stadia verwerpen.
3. Die de wetmatigheden van de socialistische revolutie verdedigen en deze gebruiken om het verloop van de socialistische opbouw te beoordelen, te onderzoeken en lessen te trekken uit problemen en fouten.
4. Die een ideologisch front vormen tegen verkeerde opvattingen over het imperialisme, in het bijzonder opvattingen die de militaire oorlogsagressie loskoppelen van haar economische inhoud. Die een front vormentegen alle imperialistische allianties.
5. Die banden smeden met de arbeidersklasse, die proberen op te treden binnen de vakbeweging en de bewegingen van delen van de middenlagen, die proberen de dagelijkse strijd voor de rechten van de arbeiders en de bevolking in te bedden in een eigentijdse revolutionaire strategie voor de arbeidersmacht.

De teleconferentie van de IMCWP, en de teleconferenties van de ECI en de International Communist Review, die ook in de afgelopen periode werden gehouden, helpen onze partij om de precieze toestand van de internationale communistische beweging en alle vormen van samenwerking beter te bestuderen, waarbij prioriteit wordt gegeven aan haar gezamenlijke acties met andere partijen op basis van de bovenstaande criteria.

Afdeling Internationale Relaties van het Centraal Comité van de Communistische Partij van Griekenland (KKE)