Gemeente Utrecht verbiedt onderwijsprotest; studenten hebben andere plannen

Met grote schrik en verrassing moesten studenten lezen dat de grote demonstratie tegen de bezuinigingen op het onderwijs, die gepland stond op 14 november in Utrecht, niet door zou gaan. De reden? De Utrechtse driehoek (burgemeester, politie, Openbaar Ministerie) beweert dat er bewijs was dat pro-Palestina activisten de demonstratie zouden kapen, en zelfs geweld wilden inzetten.

Op basis van dit bewijs werd geadviseerd de demonstratie niet door te laten gaan. Het bewijs is niet openbaar gemaakt, ook niet aan de FNV, AOb, LSVb en WOinActie, de organisatoren van de demonstratie. En het gaat in feite hier niet om een advies: de driehoek maakte duidelijk dat als de demonstratie niet zou worden afgezegd, ze zou worden verboden.

Zonder overleg met de andere organisatoren besloten de FNV en AOb het “advies” van de burgemeester op te volgen en de demonstratie af te blazen. Voor de studenten die graag een vuist wilden maken tegen de geplande miljardenbezuinigingen is dit erg spijtig. Als de FNV en AOb dit niet gedaan hadden, stond de Utrechtse driehoek voor een lastige keuze: óf de demonstratie toch door laten gaan, óf een verbod uitspreken dat mogelijk juridisch niet houdbaar zou zijn, wat de inperkingen van het demonstratierecht duidelijker zou laten zien.

Wat dit alles extra schrijnend maakt is dat deze demonstratie al maandenlang in voorbereiding was. Vele duizenden studenten wilden naar Utrecht komen om een duidelijk signaal tegen het afbraakbeleid van de regering-Schoof af te geven. Een duidelijke poging van het kabinet om het verzet tegen haar beleid in te perken.

Het moet echter wel duidelijk zijn dat niet alle partijen zomaar meegaan met het afzeggen van de demonstratie. De LSVb weigert zich erbij neer te leggen en geeft aan alsnog door te gaan met de demonstratie morgen. Ook roept de bond studenten op om “tot en met het weekend niet naar college te gaan, uit solidariteit tegen de kaalslag op universiteiten en hogescholen.”

Dit verbod-wat-advies-werd-genoemd kan niet los worden gezien van de politieke toestand in Nederland. We zien meer en meer dat politici, op zowel lokaal als landelijk niveau, kijken naar opties om het demonstratierecht in te perken. Denk dan aan een verbod op gezichtsbedekking, demonstraties alleen toestaan op plekken buiten de stad, of het verbieden van bepaalde leuzen.

Tegelijkertijd zien we ook een steeds verdergaande criminalisering van de Palestijnse beweging. Media en politici gebruiken het woord antisemitisme als knuppel om alle kritiek op de Israëlische staat mee plat te slaan, en ze moedigen geweld aan tegen mensen die demonsteren voor een vrij Palestina.

Deze twee verontrustende ontwikkelingen komen samen in het verbod van de Utrechtse driehoek: zonder bewijs te leveren kan een spookbeeld van gewelddadige pro-Palestijnse demonstranten worden opgeroepen om een demonstratie, die al maandenlang werd voorbereid en waar duizenden studenten op af zouden komen, de dag van tevoren af te zeggen.

Zoals gezegd legt niet iedereen zich hierbij neer: naast een collegestaking roept de LSVb studenten op om hun social media-kanalen te volgen, waar binnenkort nieuwe acties zullen worden aangekondigd. Ook zijn veel studenten samen met de LSVb alsnog van plan om morgen naar Utrecht te komen, en te demonstreren alsof er geen verbod was uitgesproken. Zij zullen om 13:00 verzamelen op het Moreelsepark, en daarna als groep lopen naar het Domplein.