Griekse tegenstellingen - opstandige jeugd

In het land waar de regering het meest Amerikaans gezind is en dat misschien wel de braafste lidstaat van de NAVO is, geeft de bevolking het omgekeerde beeld te zien. Dat wees het laatste onderzoek van Eurobarometer nog weer eens uit.

Op de vraag ‘hoe tevreden bent u met de reactie van uw regering op de oorlog in Oekraïne’, antwoordde 41% met een ‘eigenlijk niet tevreden’ en nog eens 24% met ‘helemaal niet tevreden’. In dezelfde richting ging het antwoord op de vraag met betrekking tot de houding van de Europese Unie en de NAVO. Wat de EU betreft is 26% eigenlijk niet tevreden en 43% helemaal niet tevreden. Voor de NAVO valt het oordeel nog ongunstiger uit met respectievelijk 26% en 48%. 56% stelt de NAVO verantwoordelijk voor de oorlog. Slechts 23% verklaart zich tevreden met de houding van de VS en 53% gelooft dat Griekenland gevaar loopt door zijn deelname aan de oorlog (het sturen van wapens, het ter beschikking stellen van havens en vliegvelden, de steeds verder schrijdende ‘natoïsering’ van het land in de vorm van militaire bases, oefeningen, opleidingscentra en wat dies meer zij), waarvoor deze regering (en alle voorafgaande) volgens de ondervraagden verantwoordelijk zijn. Maar weten de mensen dan wel waarop ze stemmen, zou je denken. Uiteindelijk komt de Griekse regering met verkiezingen aan de macht. Om het geheugen op te frissen: er is altijd sprake van een nepmeerderheid in het parlement, via een kiesstelsel dat alle mogelijke manoeuvres mogelijk maakt en dan natuurlijk de bonus van 50 parlementaire zetels voor de partij met het hoogste percentage van het aantal uitgebrachte stemmen. Daar zullen we nog op terugkomen bij de volgende verkiezingen, officieel over een jaar, maar misschien wel eerder.

De Acropolis als symbool van vrede of van... coca-cola?

Midden mei hing de KKE (Communistische Partij Griekenland) een spandoek op aan de Acropolis met de volgende leuze in het Grieks en het Engels: Nee tegen de oorlog, geen enkele deelname, nee tegen de bases van de dood. Daarop klonk weer het gebruikelijke koor van hypocriete verontwaardiging dat in diverse toonaarden de KKE in een pro-Russisch jasje probeerde te persen: ‘Onacceptabel die houding van de KKE. Met de leuze “nee tegen de oorlog, geen enkele deelname” formuleert de KKE indirect haar steun aan het regime in Moskou’ (iefimerida.gr). En in die stijl volgden vele anderen. Wie niet met Zelenski ‘glorie aan Oekraïne’, roept en wie niet VS-NAVO-EU en Griekenlands betrokkenheid de hemel in prijst, staat volgens het simpele schema ‘als je niet voor mij bent, sta je aan de kant van mijn tegenstander,’ aan de kant van het kapitalistische Rusland. ‘Wat zou er gebeuren als de andere partijen het voorbeeld van de KKE opvolgden? Zouden we dan misschien ook marsen tussen de ruïnes krijgen?’ vroeg een andere site zich af (thetoc.gr). Deze site publiceerde weliswaar het spandoek van de KKE, maar dan wel te midden van ruim 470 (!) andere commentaren, die de NAVO en diens politiek in de regio verheerlijkten. Velen vroegen zich af of je een monument als dat van de Acropolis mag gebruiken voor politieke doeleinden. Maar waar was die culturele gevoeligheid, toen de Acropolis gebruikt werd als achtergrond om celebrities te fotograferen, op etiketten van flesjes coca-cola terecht kwam, of nog erger, toen diezelfde multinational de zuilen van het monument omtoverde in coca-colaflessen?

Verzwijging en deletie: mediale autocratie

Degenen die de KKE de kant van Rusland ‘opduwen’ weten kennelijk niet of verzwijgen opzettelijk, dat deze partij als eerste in beweging kwam tegen de Russische inval in Oekraïne. Een grootse betoging voor de Russische ambassade in Athene met een mars van vijf kilometer naar de Amerikaanse ambassade om daar ook tegen de oorlog te betogen, was de eerste krachtige stap die de partij organiseerde en die maar zelden en door weinigen in de media genoemd en/of getoond werd. Beide ambassades werden gekozen als een duidelijke stellingname tegen imperialistische oorlogen om strategisch-economische belangen, waarbij volkeren onder de voet gelopen worden. Geen toeval dat in de steeds scherper wordende concurrentiestrijd tussen de huidige kapitalistische machtsblokken, een stem als die van de KKE niet bij de mensen terecht mag komen. Dit uit zich o.a. in de toenemende uitsluiting van de KKE van de media. “Zolang informatie in handen is van grote ondernemers, reders en industriële magnaten, wordt zij al of niet doorgegeven, gefilterd of uitgesloten al naargelang de economische en politieke belangen van hun eigenaren”, aldus het KKE-parlementslid Yannis Gkiokas in de Commissie Instellingen en Transparantie van het Parlement, als reactie op het rapport over de daden van deze ‘onafhankelijke autoriteit’ in 2020. Vooral wat de KKE betreft, zijn de cijfers onthullend. In 2018-19 was de aanwezigheid van de KKE in de nieuwsbulletins van landelijke overheids- en particuliere zenders ongeveer de helft van haar electorale percentage. Voor 2020 was dat nog maar 1,9%. Het KKE-parlementslid wees erop dat dit om officiële cijfers gaat, maar dat de werkelijkheid er nog veel slechter uitziet. Na de invasie in Oekraïne worden er overwegend internationale specialisten aan het woord gelaten, die allemaal in de een of andere vorm het Euro-Atlantische verhaal vertellen. Daar zijn geen statistieken van.

Griekenland als staat van de Verenigde Staten?

In mei bezocht Griekenlands premier de VS, waar hij een ontmoeting had met Joe Biden, uitbundig gefêteerd werd en een toespraak mocht houden voor het Congres. Van regeringszijde wordt beweerd dat de Amerikaans-Griekse betrekkingen op een hoogtepunt zijn beland. Dat betekent in de praktijk dat Griekenland uitvalsbasis is voor de oorlogen van VS-NAVO-EU. Een voorpost in de confrontatie met Rusland, waarmee Griekenland niet alleen nu ook andere landen tot slachtoffer maakt van de westerse agressie, maar ook de bevolking zelf tot slachtoffer maakt van de wereldwijde imperialistische concurrentie. De hele regio komt steeds voller te zitten met explosief materiaal, letterlijk en figuurlijk, en met de oorlog met Rusland als argument worden de mensen naar het accepteren van de noodzaak tot meer defensie uitgaven toegepraat. En dat zeker niet alleen in Griekenland. Het genoemde ‘hoogtepunt in de Amerikaans-Griekse betrekkingen’ betekent ook de opwaardering van Griekenlands rol in de Euro-Atlantische integratiepolitiek, waardoor concurrentie toeneemt en nieuwe spanningshaarden ontstaan. Bijvoorbeeld op de Balkan als regio van imperialistische confrontatie, nadat Joegoslavië in de jaren ’90 uiteengescheurd werd met als slotakte de genadeloze NAVO-bombardementen van 1999 -72 dagen lang- vrijwel weggecijferd uit de media van nu. De landen van de West-Balkan, met name Servië, worden binnen internationale organisaties, maar ook via bezoekjes van hooggeplaatste EU-vertegenwoordigers hevig onder druk gezet om een pro-westerse houding aan te nemen, zodat de Russische invloed daar minder kans krijgt. Maar ook in het oostelijke Middellandse Zeegebied worden de kaarten opnieuw geschud voor de controle op energiebronnen en handelsroutes. En veel verder nog, tot aan de Perzische Golf en de Indo-Pacifische regio, waar de VS, ‘the American friend’, nu druk aan het stoken zijn, wat een doorn in het oog van China is. Hoogtepunt in de Grieks-Amerikaanse betrekkingen betekent ook nieuwe mammoetdeals, zoals de F-35 jachtvliegtuigen, door premier Mitsotakis aangekondigd vanuit Washington. Deze moeten de F-16 vervangen van Syriza- voorzitter Tsipras’ deal tijdens zijn ontmoeting met Trump in 2017. De complicaties hierover met Turkije (ook een NAVO-bondgenoot) nog buiten beschouwing gelaten. Een ‘hoogtepunt’ was in elk geval de verregaande arrogantie van de Griekse premier en zijn regering, die Griekenland min of meer presenteren als het knooppunt van de politieke ontwikkelingen in de wijdere regio Balkan/Midden-Oosten om niet te zeggen de hele wereld en die, ondanks de hoogoplopende spanningen en de steeds zwaardere bewapeningen, blijven volhouden dat Griekenland een eiland van... vrede en stabiliteit is. Je moet maar durven.

Tot besluit goed nieuws: de verkiezingen van de studentenverenigingen van 18 mei jl. gaven een schitterende overwinning te zien van de KNE (Communistische Jeugd Griekenland) met 33,43% gemiddeld over het hele land. Nummer twee werd de jeugd van de regerende Nea Dimokratia met 27,66%. De Syriza-jeugd oogstte slechts 2,54%. Sinds 1986 is de KNE nu weer eerste politieke jeugdorganisatie in het hoger onderwijs. Ook al is bekend dat lang niet iedereen zijn hele leven links blijft, toch is het een teken aan de wand. Jonge mensen van nu krijgen immers met een steeds verslechterend globaal kapitalisme te maken en een groeiende oorlogsdreiging. De nieuwe generaties staat een zware taak te wachten.