Hoogste tijd voor vredesstrijd!

Gitzwarte wolken pakken zich samen boven het politieke wereldtoneel, terwijl de oorlogstrommels van de burgerlijke klasse inmiddels oorverdovend klinken in de kranten en op sociale media. Kapitaalgroepen sorteren voor op een totale escalatie om zo meer invloed en afzetmarkten te veroveren, met onbeschrijfelijk menselijk leed tot gevolg. Hoog tijd dat de internationale arbeidersklasse hier een duidelijk antwoord tegenover stelt: elke werker dient zich te organiseren in de strijd tegen deze catastrofale oorlogen en onderdrukking.

De ontwikkelingen op internationaal gebied liegen er niet om: de belangen van de kapitalistenklasse van onder andere Europa, de VS en Rusland worden duidelijker in de etalage gezet dan de afgelopen decennia. Altijd op zoek naar nieuwe afzetmarkten, grondstoffen en arbeidskracht. Wanneer deze niet te vinden zijn in eigen invloedssferen dienen deze te worden veroverd, met alle gevolgen van dien voor de lokale en internationale arbeidersklasse. Zo woedt in het oosten van Europa al tweeëneenhalf jaar een oorlog tussen Rusland en Oekraïne, gesteund door de Europese en Amerikaanse burgerij.

Vijfpuntenplan Zelensky

Onlangs kondigde de Oekraïense president Volodymyr Zelensky een zogenaamd ‘overwinningsplan’ aan. Oekraïne moet, met stevige hulp en garanties van westerse bondgenoten, de oorlog nu eindelijk gaan winnen. Reacties op Zelensky’s visie beschrijven het plan als ambitieus, terwijl critici het aanduiden als ‘naïef’ in een tijd waarin Rusland gestaag terrein wint en internationale steun voor Oekraïne in de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen wankel is. Het vijfpuntenplan beoogt een NAVO-uitnodiging voor Oekraïne, snelle en onbeperkte wapenleveranties en een ‘strategisch afschrikpakket’ (lees: lange-afstandsraketten en andere wapensystemen) op Oekraïens grondgebied om Rusland onder druk te zetten. Daarmee krijgt het Euroatlantisch kapitaal opnieuw een uitgelezen kans om flink geld te verdienen met wapenleveranties, met alle gewelddadige gevolgen van dien voor de Europese bevolking.

De spreekwoordelijke wortel waarmee Zelensky hoopt bondgenoten te verleiden tot steun, is vergaande economische samenwerking met de EU en de VS op het gebied van grondstoffen als lithium en titanium. Een soortgelijke ontwikkeling zagen we eerder al in Portugal en Servië, waar men (uiteraard zonder oog voor de gevolgen voor omwonenden en de natuur) bezig is lithiummijnen uit de grond te stampen. Door Zelensky’s plan krijgt het Euroatlantisch kapitaal vrij spel om deze belangrijke grondstoffen voor spotprijzen te onttrekken.

De Oekraïense arbeidersklasse ziet daar niets van terug. Sterker nog, de armoede neemt schrikbarend toe. Eten wordt onbetaalbaar, lonen blijven gelijk en het recht voor werkers om zich te organiseren ligt zwaar onder druk. Daarnaast worden nog eens 160.000 mensen voor het leger gemobiliseerd. Pogingen om de dienstplicht naar vrouwen uit te breiden zijn onderweg, en sommige politici roepen op tot het verlagen van de minimale dienstleeftijd naar veertien jaar. Dienstplichtweigeraars worden mishandeld of ontvoerd.

Het tweede lokkertje van Zelensky is dat Oekraïne na de oorlog zal bijdragen aan Europese ‘veiligheid’ door Oekraïense troepen als vervanging van Amerikaanse eenheden te stationeren door heel Europa. Het Oekraïense leger is immers ‘afgehard’ door het huidige conflict, luidt de uitleg. Door deze focus op de verdere opschaling van de Oekraïense krijgsmacht kunnen westerse wapenproducten de Oekraïense wapenindustrie de facto gebruiken als proeftuin voor verdere ontwikkeling van wapens en andere vernietigingswapens. Een voorstel dat door de Financial Times met open armen werd ontvangen. Een nieuwe afzetmarkt voor de Amerikaanse wapenindustrie om nog meer munitie, wapentuig en materieel te slijten is zeer welkom voor hen. Zo stuurde VS-president Joe Biden afgelopen week nog snel een militair steunpakket ter waarde van $20 miljard Zelensky’s kant op. Het leeuwendeel van die ‘steunpakketten’ zijn overigens leningen, en de schulden van de Oekraïense staat zijn inmiddels opgelopen naar $155,56 miljard. Leest u vooral nog eens het artikel ‘Is het altijd oorlog?’ van Meindert Zijlker uit de oktober-editie van Manifest voor een uitgebreide analyse van de financiële winsten die de oorlogsindustrie hiermee boekt.

Europees ‘Defensiefonds’ en integratie

Niet alleen de Amerikanen hebben interesse in Oekraïne als afzetmarkt: dat geldt net zo goed voor Europa. Dat probeert via het Europese Defensiefonds (EDF) om de ‘defensie’ van EU-lidstaten te coördineren en intensiveren, waarvoor naar verluidt zo’n 8 miljard euro beschikbaar is. De krant van de Communistische Partij van Griekenland, Rizospastis, zette eerder al kort uiteen dat het EDF zich in de praktijk bezighoudt met de integratie van wapensystemen, het gebruik ervan voor de vernietiging van productiemiddelen en mensen, en de inzet ervan op verschillende actieve fronten.

Terecht wijst Rizospastis op een ander essentieel aspect: deze ontwikkelingen kunnen alleen plaatsvinden als nieuwe, geïntegreerde wapensystemen ook getest kunnen worden. Zo kon het Griekse fregat Psara haar deelname aan een NAVO-operatie in de Rode Zee tegelijkertijd gebruiken om nieuwe wapens en systemen te testen, zoals een onbemand dronesysteem om vijandelijke drones op lange afstand te ontdekken en onschadelijk te maken. Oekraïne leent zich in dat opzicht perfect om nieuwe systemen te onderzoeken en testen aan het front.

Dat dit beleid destructief is voor de lokale bevolking speelt uiteraard geen rol in die overweging. Terwijl juist deze technologische ontwikkelingen een enorme vooruitgang kunnen betekenen voor de hele samenleving, bijvoorbeeld in het geval van onbemande drones. Mensen in moeilijk bereikbare gebieden zouden hierdoor betere toegang kunnen krijgen tot noodzakelijke levensmiddelen, of ze zouden kunnen worden ingezet tijdens een ramp. Denk aan alle digitale en hightech innovaties die de productie kunnen verhogen en vergemakkelijken, zodat mensen minder hoeven te werken. Kapitalisten zetten innovatie echter alleen in als het de winst verhoogt: dus zal de arbeidersklasse zich moeten organiseren en strijden om dit soort verbeteringen af te dwingen. Of nog beter: het socialisme te bouwen!

Israëlische genocide op Palestina

Elders in de wereld zien we ook dat de belangen van het kapitaal hardhandig en bloederig worden behartigd. Zo stuurt de Israëlische staat aan op een totale escalatie in de regio. Terwijl de gevechten voor de Israëlische expansie in Libanon voortduren en er al meerdere raketten en drones werden afgevuurd tussen Iran en Israël, heeft laatstgenoemde nog geen enkele poging gedaan de situatie te deëscaleren. Om nog maar te zwijgen over de gruwelijkheden die het aanricht in de Gazastrook.

Om u een idee te geven: het Palestijnse ministerie van gezondheid stelt op moment van schrijven dat er zeker 43.000 Palestijnen zijn omgekomen in het afgelopen jaar. Dat zijn enkel de geregistreerde doden als direct gevolg van de oorlog. Talloze mensen liggen nog onder het puin of zijn gestorven aan de ziektes, honger en ellende die de oorlogssituatie heeft gecreëerd. In een open brief gepubliceerd in het Britse wetenschappelijke tijdschrift The Lancet in juli dit jaar rekenden onderzoekers uit dat dit het aantal doden zelfs al rond de 186.000 slachtoffers ligt. Ter vergelijking: dat zijn meer mensen dan in de gehele gemeente Arnhem wonen. In meerdere burgerlijke media gaven dokters en experts met ervaring in oorlogsgebieden aan dat dit verre van een onrealistische schatting is.

Als klap op de vuurpijl kondigde de Israëlische regering aan om de Organisatie van de Verenigde Naties voor hulpverlening aan Palestijnse vluchtelingen in het Nabije Oosten (UNRWA) onmiddellijk te verbieden. Daarmee gaat het land direct in tegen de verklaring van de rechten van de mens en het internationaal oorlogsrecht. Reden genoeg voor andere landen om meteen hun mond open te trekken, forse sancties en de Israëlische regering op het matje te roepen. Voorlopig blijft het echter bij de reactie dat regeringsleiders zich ‘zorgen maken’.

De enige reden dat Israël weg blijft komen met dit soort misdadige besluiten is door de steun die het geniet van de NAVO, en met name de VS. Dat geldt zowel politiek als financieel en militair. Naast consequente steun in materiaal, personeel en wapensysteem investeert de VS flink in de Israëlische oorlogseconomie. Zo blijkt uit onderzoek van Brown University dat de VS het afgelopen jaar minstens $22,76 miljard aan militaire steun stuurde. Begin deze maand werd bekend dat hier nog eens een slordige $18 miljard bij komt de komende periode. Ook de Nederlandse staat is een vaste partner van Israël. Wederzijdse wapenhandel gaat onverminderd door, ondanks de kritieken van onder andere ambtenaren. Ook op andere manieren levert Nederland steun: zo werd hooggevoelige informatie over de laatste aanval van Israël op Iran nota bene doorgegeven aan Iran via de Nederlandse minister van buitenlandse zaken.

Antwoord van de arbeidersklasse

We kunnen het niet mooier maken dan het is: zoveel leed kan een mens moedeloos maken. Niettemin is een betere wereld mogelijk! Want tussen de zwarte donderwolken die boven ons drijven, breken hier en daar kleine zonnestraaltjes door. Al deze ellende, van Palestina tot aan Oekraïne en op talloze andere plaatsen in de wereld, wordt ingegeven door de eeuwige zoektocht naar winsten, afzetmarkten en invloedssferen van de kapitalistische klasse. Belangen die de arbeiders van de wereld absoluut niet delen. Deze oorlog, bezettingen en genocides zijn niet in onze naam.

Daarom zien we ook steeds vaker dat arbeiders de handschoen oppakken en weigeren mee te werken aan deze slachting. Zo werd binnen de vakbond FNV een werkgroep ingezet om de strijd voor Palestina op de werkvloer kracht bij te zetten. Op onderwijsinstellingen zijn de afgelopen tijd talloze acties geweest om banden te verbreken met Israëlische instellingen die direct of indirect bij de genocide betrokken zijn. Ook zagen we recent nog acties van Griekse havenarbeiders die een container met wapens voor Israël blokkeerden, om ervoor te zorgen dat deze hun einddoel (waarschijnlijk een ziekenhuis of vluchtelingenkamp in Gaza) niet bereikten. Zulke acties zagen we ook in andere landen.

De werkende klasse kan niet het verschil maken in de grote, holle zalen van de burgerlijke democratie in Den Haag of Washington. Arbeiders kunnen het verschil maken daar waar zij zelf wonen, werken en leven. Waar de belangen van het grootkapitaal ons intussen op een presenteerblaadje worden aangeboden, moet de arbeidersklasse nu, verenigd en goed georganiseerd, het offensief aangaan. Want de enige strijd die het waard is om voor te vechten is de strijd tegen oorlog en uitbuiting. De strijd voor vrede en welvaart van alle volkeren. De strijd voor het socialisme-communisme. Arbeiders verenigt u! Stop de oorlogen, stop de genocide!