Femicide, en geweld tegen vrouwen in het algemeen, krijgt de laatste tijd meer aandacht in de Nederlandse samenleving. Vooral de slogan “Wij eisen de nacht op” is erg populair geworden. Deze aandacht is niet meer dan terecht, gelet op hoe groot het probleem van geweld tegen vrouwen nog steeds is. Maar dit vraagstuk wordt ook op een andere, zeer hypocriete en leugenachtige manier ingezet: om het buitenlandbeleid van Nederland en andere imperialistische landen als ‘feministisch’ af te beelden. Zo worden soms gewelddadige interventies goedgepraat, die juist leiden tot meer geweld tegen vrouwen!
Het opkomen voor vrouwenrechten van onze regering in het buitenland moeten we dus met een heleboel korrels zout nemen. Op 25 november, de Internationale Dag tegen Geweld tegen Vrouwen, is het belangrijk om stil te staan bij het geweld tegen vrouwen door imperialistische machten. Het gaat hier namelijk niet om een paar incidenten, maar om iets dat al eeuwenlang op een systematische manier gebeurt.
Communisten zoals Vladimir Lenin en Ho Chi Minh lieten al zien hoe de koloniale en imperialistische legers tekeer gingen wanneer ze stuitten op verzet, hoe dan bijzonder vaak wraak werd genomen op vrouwen door ze te verkrachten.
Lenin schreef bijvoorbeeld over de Britten in India en de Italianen bij de verovering in Libië.1 In 1925 gaf Ho Chi Minh zijn werk French Colonization On Trial uit waarin hij onder andere de misdaden specifiek richting vrouwen in verschillende Franse koloniën beschrijft. Verkrachtingen, onderwerping en geweld zijn structureel.2
Nederlandse koloniale misdaden
De Nederlandse kolonisator was niet minder erg. Vanaf het moment dat Nederland Indonesië begon te koloniseren deed het dit met genocides – niet uit een opwelling, maar juist doordacht. Waar ook over nagedacht werd is hoe lokale vrouwen te gebruiken en onderdrukken. In Indonesië deed men bijvoorbeeld aan seksuele slavernij. Hierbij werden Indonesische vrouwen gedwongen om samen te leven met militairen, ze te verzorgen en voor seksueel genot te zorgen. De vrouwen waren dus concubines, maar werden eufemistisch huishoudsters genoemd. Een andere term was de Njai.
Nizaar Makdoembaks heeft over de Njai een kritische boek geschreven: Wegwerp Vrouwen, het verhulde slavernijverleden van het Nederlandse koloniale leger, 1620-1928. Hij concludeert dat vrouwen werden ingepast in een systeem dat hen gedurende ruim driehonderd jaar reduceerde tot fokvee en opblaaspoppen. Het is echter nauwelijks bekend omdat deze misstanden van de Nederlandse krijgsmacht door Nederland wordt verzwegen.
Desondanks komen we steeds meer te weten over de slavernij in Indonesië door Nederland. Mensen werden geroofd van andere plekken om gedwongen te werken op de plantages van andere eilanden. Bij zo’n rooftocht gaf een Duitse VOC-soldaat in 1645 aan dat de vrouwen die geroofd werden als huisslaaf aan VOC-officieren werden ‘uitgedeeld.’ Voor inheemse soldaten, waar Nederland ook van afhankelijk was, werden de vrouwen een soort oorlogstrofee. In de drie eeuwen zijn zo minimaal 100.000 Indonesische vrouwen misbruikt.
Dit systeem kon in stand gehouden worden omdat de lokale industrie vernietigd werd door het kolonialisme, en daarom de armoede in Indonesië toenam zoals nog nooit te voren. Voor vrouwen betekende deze armoede een dwang om voor een inkomen naar de stad te komen. Meisjes vanaf tien jaar werden al tot Njai gemaakt. Uiteraard werden tijdens de seksuele slavernij ook kinderen geboren. Verreweg de meesten werden niet erkend, maar wel in het koloniale systeem ingezet. De jongens werden opgeleid voor het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) en de meisjes werden toekomstige Njai.
Vrouwen van mannelijke verzetsstrijders werden door militairen ook hard aangepakt. Een speciale manier van verhoren door het KNIL was het verkrachten van vrouwelijke sympathisanten of familie. Er zijn veel voorbeelden hiervan, en als militairen werden berecht werden ze nauwelijks gestraft voor hun misdaden. Aangezien er voor het KNIL een defensiedoctrine ontwikkeld werd om het antikoloniale verzet tegen te houden, moeten deze praktijken dan ook van hoger af zijn meegegeven.3 Later tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog begingen militairen weer op grote schaal misdaden, waaronder het verkrachten van vrouwen.
Nu hebben we het over Indonesië, maar verkrachtingen en seksuele slavernij waren ook in de Nederlandse koloniën in het Caribisch gebied normaal. Mariëlle Kleijn omschrijft in haar scriptie genaamd Campo Alegre, de Nederlandse staat als pooier hoe vrouwen uit de Dominicaanse Republiek en Venezuela in Curaçao als prostituees worden geplaatst in Campo Alegre. Dit grote openluchtbordeel werd in 1949 opgezet door de Nederlandse overheid, de katholieke kerk en Shell. Ook hier werd vooral gekeken naar de belangen van Nederlandse en VS-militairen.4 Een artikel in de krant De Waarheid uit 1952 beschreef dat er zelfs meisjes van veertien jaar daar tot prostitutie werden gedwongen.5
Militaire basissen en vrouwenmisbruik
Sinds de Tweede Wereldoorlog is de VS de grootste imperialistische macht en doen ze er alles aan om de wereld te overheersen, en elk verzet tegen deze overheersing te onderdrukken. Met dit doel op het oog heeft het land nu verreweg de meeste buitenlandse militaire basissen over de gehele wereld (zo’n achthonderd) waaronder in de Nederlandse koloniën Aruba en Curaçao.
In het boek Sex Among Allies wordt beschreven hoe op een systematische manier Koreaanse vrouwen misbruikt werden op de basissen in Korea. In de zones waar de VS-militairen komen voor seks, verdienen tal van mannelijke clubeigenaren een aardig zakcentje aan het misbruik van vrouwen. Het racisme waarmee de vrouwen te maken krijgen is stuitend en de militairen denken dat de vrouwen hun eigendom zijn. Dit soort wangedrag van VS-militairen is nog steeds een probleem in Zuid-Korea. Studies laten zien dat waar militaire basissen van de VS terechtkomen, de seksuele slavernij en prostitutie toeneemt.6
Vorig jaar verscheen op de website van CNN een artikel over in Kenia gestationeerde Britse militairen die verkrachten, moorden en de kinderen die worden geboren achter laten. Klachten over dit gedrag worden sinds de jaren vijftig al geuit. Toch zijn de Britse militairen nog steeds daar aanwezig om te trainen, en worden de daders niet serieus vervolgd door de Britse overheid.7
Uit deze geschiedenis wordt het duidelijk dat we weinig hoeven te verwachten van de rechters van de imperialistische landen op het gebied van het aanpakken van geweld tegen vrouwen, aangezien veel van deze misdaden in de doofpot worden gestopt en soldaten dus zelden gestraft worden. Bovendien, zelfs al zouden de misdadige militairen wel serieus vervolgd worden, zolang het imperialisme standhoudt is het wachten op de volgende lading moordende en verkrachtende soldaten. Daarom is verzet tegen het imperialisme in het algemeen, en de overzeese basissen in het bijzonder, noodzakelijk.
Leugens over het verzet
Wanneer dit verzet plaatsvindt, schuwen de imperialistische machten er niet voor om te liegen. Een voorbeeld hiervan is toen Cuba solidariteit toonde door militairen naar Angola te sturen om het land te verdedigen tegen rebellen die door het Apartheidsregime in Zuid-Afrika gesteund werden. Zo werd een belangrijke slag geleverd, niet alleen voor de onafhankelijkheid van Angola, maar ook tegen de apartheid in Zuid-Afrika. Achteraf heeft een voormalig CIA-medewerker toegegeven dat de CIA leugens over verkrachtingen van Angolese vrouwen door Cubanen verspreidde in grote media.8
Al vrij snel na 7 oktober werd het verwijt van massaverkrachtingen gemaakt over Hamas en het gewapende verzet in Palestina. Ook hier is het belangrijk deze claims kritisch te bekijken. Laat het voorop staan dat verkrachting nooit goed valt te praten. Echter werd al vrij snel werd duidelijk dat al het ‘bewijs’ dat Israël aanvoerde niet betrouwbaar is. Pogingen van de VN om een onafhankelijk onderzoek uit te voeren werden keer op keer door Israël geblokkeerd.9
Dit alles is extra misselijkmakend als je bedenkt dat de claim van massaverkrachtingen veelvuldig is gebruikt door Israël-gezinde politici en media – ook in Nederland! – om de steun aan Israël te verdedigen, ondanks de slachting van tienduizenden Palestijnse mannen, vrouwen en kinderen. Seksueel misbruik van Palestijnen in Israëlische gevangenissen, een fenomeen wat wél al lang ontegenzeggelijk bewezen is – het is zelfs een keer vastgelegd op camera – is voor diezelfde bondgenoten geen reden om hun steun in te trekken, wat hun hypocrisie des te meer toont.
Verzet tegen imperialisme
Een goed voorbeeld van succesvol verzet tegen het imperialisme, en de bijkomende misdaden tegen vrouwen, zien we in China. Voor hun begon de Tweede Wereldoorlog al in 1931 toen Japan, na het koloniseren van Taiwan, nog verder wilde gaan. Oogluikend werd dit toegelaten door de verschillende imperialisten, waaronder Nederland. In 1937 en 1938 vond het ‘Bloedbad van Nanking’ plaats, ook wel de ‘Verkrachting van Nanking’ genoemd, waarbij de Japanners vele gruwelijke misdaden begingen. Honderdduizenden werden vermoord, en tienduizenden vrouwen en kinderen werden verkracht.
Om de diplomatieke banden met Japan en Duitsland te beschermen bleef de Nederlandse heersende klasse hier stil over. Wie zich wel verzette tegen deze misdaden was de Communistische Partij van China. Zij streden tegen het Japans fascisme samen met de nationalisten van de Kuomintang. Uiteindelijk wonnen zij samen in 1945 en bevrijdden zo China van de fascistische overheersing door Japan.
Maar uiteraard wilden de communisten veel verder gaan. Om dit tegen te werken begon de VS vanaf 1944 al de Kuomintang te ondersteunen tegen de communisten. De communisten deden er alles aan om een burgeroorlog te voorkomen en ze protesteerden daarom tegen de aanwezigheid van VS-militairen. De VS had namelijk langzamerhand de plek van de Japanse fascisten overgenomen in China en bouwden met lokale collaborateurs van de Kuomintang aan een leger. Toen het nieuws van een verkrachting van een Chinese studente door een soldaat van de VS zich door het land verspreide, zorgde dit voor veel ophef. De massale woede hierover kon worden omgezet in een volksbeweging, geleid door Chinese studenten en arbeiders. Er werd veel geprotesteerd en gestaakt, met een leidende rol voor de Communistische Partij.10 Op 1 oktober 1949 werd de Volksrepubliek China uitgeroepen en moesten alle buitenlandse militairen het land uit. Het probleem van de grootschalige verkrachtingen door de imperialistische legers werd zo ook opgelost.
De strijd tegen het imperialisme kan niet los worden gezien van de strijd voor de emancipatie van vrouwen, net zoals de strijd voor emancipatie van vrouwen niet los gezien kan worden van de strijd tegen het imperialisme. Het is daarom belangrijk om altijd kritisch te blijven als de imperialistische machten beweren dat ze opkomen voor het welzijn van vrouwen. Niet alleen zijn deze machten vaak zelf de hoofdverantwoordelijke voor geweld tegen vrouwen, regelmatig wordt met leugenachtige propaganda in het eigen land de bevolking klaargestoomd om interventies in het buitenland te steunen. Alleen de strijd tegen het imperialisme, en voor een socialistische samenleving, kan er voor zorgen dat het geweld tegen vrouwen stopt, niet alleen in Nederland, maar wereldwijd.
- Lenin, Over de Emancipatie van de vrouw, blz. 22
Zie ook Lenin, Civilised Europeans and Savage Asians
Lenin, The End of the Italo-Turkish War - Ho Chi Minh, Selected Works of Ho Chi Minh Volume 1, blz. 329-335 https://foreignlanguages.press/wp-content/uploads/2025/06/B13-Ho-Chi-Minh-Volume-1-1st-Printing.pdf
- https://museumbronbeekblog.nl/?p=664
- Mariëlla Klein, Campo Alegre: de Nederlandse staat als pooier
Zie ook https://paradisefm.cw/campo/ - Onder koloniaal bewind op Curaçao Meisjes van 14 jaar als prostituee ingeschreven. "De waarheid". Amsterdam, 20-05-1952, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 12-11-2024.
- https://www.oneworld.nl/mensenrechten/seks-spionnen-en-soldaten/
Zie ook https://www.politico.com/magazine/story/2015/11/sex-industry-military-bases-213311/ - https://edition.cnn.com/2024/06/17/africa/british-army-abandoned-children-kenya-intl/index.html
- https://www.blackagendareport.com/document-covert-action-exploitation-cuban-involvement-angola-1977
- https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2024/03/08/vrt-wie-moeite-neemt-vn-rapport-over-massaverkrachtingen-hamas-te-lezen-weet-dit-bevestigt-niets/
Zie ook https://electronicintifada.net/tags/mass-rape-accusation
https://www.newarab.com/opinion/how-nyt-weaponised-rape-service-israeli-propaganda - Mao beschrijft het in een artikel van 1947 https://www.marxists.org/reference/archive/mao/selected-works/volume-4/mswv4_17.htm
Zie ook https://thechinaproject.com/2022/12/28/the-christmas-eve-rape-that-helped-end-kmt-mainland-rule/
Wil je een abonnement op Manifest?
Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland
Manifest is de krant van de NCPN die maandelijks verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.
Abonneer Nu!
