Lessen voor de strijd tegen oorlog, uitbuiting en genocide

Voor de 7e keer organiseerden de Nieuwe Communistische Partij van Nederland (NCPN) en de Communistische Jongerenbeweging (CJB) een herdenking ter ere van de Februaristaking van 1941. In buurtcentrum Ru Paré te Amsterdam kwamen meer dan 150 leden, sympathisanten, vertegenwoordigers van zusterorganisaties, en andere geïnteresseerden samen om deze moedige daad van verzet te herdenken. We keken niet alleen terug, maar ook vooruit, met behulp van muziek en leerzame toespraken.

Het programma begon met een introductie van Siewert, die namens het Partijbestuur van de NCPN vertelde over de geschiedenis van de staking en het belang van het herdenken. Hij benadrukte dat de Februaristaking niet zomaar een opwelling van woede was, maar voortkwam uit de organiserende rol van de Communistische Partij van Nederland (CPN), die de woede in goede banen kon leiden. En ook al werden veel stakers zelf gedeporteerd, gevangengenomen of vermoord – met hulp van de Nederlandse overheid, die informatie over de CPN aan de nazi’s had doorgespeeld – toch was de staking een succes.

De nazi-bezetter had namelijk de hoop dat de Nederlanders als ‘broedervolk’ zich bij hun annexatie neer zouden leggen, maar de Februaristaking bewees dat dit idee niet klopte. De extra manschappen en aandacht die de nazi’s aan Nederland moesten besteden konden niet elders, zoals op het Oostfront, besteed worden. Daar komt bij dat de staking het verzet nog vier jaar lang moed gaf en inspireerde. Het zijn die moed en inspiratie die we nu ook nodig hebben, in onze strijd tegen het oorlogsgetrommel van de heersende kapitalistische klasse.

Vervolgens nam Martijn het woord, die werkzaam is op de Universiteit van Amsterdam (UvA) en actief is voor de FNV, de ondernemingsraad en het actiecomité UvA Staff for Palestine. Namens de Commissie Bedrijven- en Vakbondswerk vertelde hij over de strijd van de werkers en studenten aan de UvA, die eisen dat de universiteit haar banden verbreekt met Israëlische onderwijsinstellingen. Deze strijd wordt niet alleen in algemene solidariteit met de Palestijnse bevolking gevoerd, maar gaat ook over een vaak onderbelicht aspect van de genocide: de structurele en systematische vernietiging van scholen en universiteiten in de Gazastrook, en de moord van duizenden leerlingen, studenten en docenten.

Deze strijd werd hard aangepakt door de UvA, die niet schuwde om met de inzet van politie geweld te gebruiken tegen haar eigen studenten en werkers. En ook al weigert het universiteitsbestuur tot op de dag van vandaag de banden te breken met medeplichtige onderwijsinstellingen – iets wat ze na de Russische inval in Oekraïne na een week al deden – toch heeft ook deze strijd zijn vruchten afgeworpen. Honderden mensen hebben nu uit eerste hand ervaring met actievoeren en hoe om te gaan met politie. Het aantal vakbondsleden aan de universiteit is verdubbeld, én de vakbond heeft een duidelijke stelling ingenomen: de Israëlische universiteiten zijn medeplichtig aan het genocidale handelen van de Staat Israël, en dus moeten de banden verbroken worden.

Na een muzikaal intermezzo, waar de hele zaal het nummer Op de barricades zong, gingen we verder met een bijdrage van een van onze zusterorganisaties, de Socialistische Duitse Arbeidersjeugd (SDAJ). De Duitse kameraden vertelden over de grimmige politieke situatie in Duitsland, waar de opkomst van de AfD en andere fascistoïde organisaties de Duitse arbeidersklasse, en in het bijzonder vrouwen en minderheden, bedreigt. Maar ook de ‘gematigde’ partijen laten keer op keer zien dat ze niet aan de kant van de werkers staan door afbraakbeleid door te voeren en de strijd voor een vrij Palestina te criminaliseren. Ook de Duitse politie schuwt niet weg van het inzetten van bruut geweld, zeker in Berlijn, waar de grootste Palestijnse diaspora van Europa woont.

We gingen verder met een toespraak van Gabriel, die namens de Commissie Antiracisme en Antifascisme sprak. Hij vertelde over de strijd tegen racisme en fascisme. Gabriel drukte de aanwezigen op het hart om het fascisme niet los te zien van het kapitalisme, maar als een product daarvan. Als het poldermodel niet meer de winsten kan veiligstellen, dan zullen ook hier de kapitalisten het fascisme als laatste redmiddel inzetten tegen de arbeidersbeweging.

Dat is een zorgwekkende gedachte, en we leven toch al in angstige en onzekere tijden. Maar wie succesvol tegen racisme en fascisme wil strijden, moet niet angst en onzekerheid uit de weg gaan, maar deze juist met open vizier tegemoet gaan.

De afsluiting kwam van Rafael van het Algemeen Bestuur van de CJB, maar niet voordat iedereen het beroemde partizanenlied Bella Ciao zong. Rafael vertelde over historische achtergrond van het antisemitisme, en haar economische motieven. Het waren deze economische motieven die de Februaristakers goed begrepen. Daarom stonden op het beroemde ‘Staakt!!! Staakt!!! Staakt!!!’ pamflet niet alleen eisen over het stoppen van de antisemitische onderdrukking en de terugkeer van de gedeporteerde Joden, maar ook eisen voor een hoger loon.

Deze economische eisen betekenden niet dat het de CPN eigenlijk niet uitmaakte wat er met de Joodse bevolking gebeurde, nee, het betekende juist dat ze de sleutel van klassensolidariteit goed doorhadden. Het antisemitisme is ouder dan het kapitalisme, maar de kapitalisten faciliteerden het antisemitisme wel, en gebruikten het om de arbeidersklasse te verdelen. Het enige antwoord daarop kan dan het verenigen van de arbeidersklasse zijn. Het wijzen op gedeelde economische belangen is een manier om die vereniging te behalen.

Na het zingen van De Internationale ging iedereen weer naar huis, vol goede moed en inspiratie om de strijd voor een betere wereld door te zetten. Want het herdenken van de Februaristaking betekent verzet tegen oorlog, uitbuiting en genocide!