Vriend en vijand

Niet voor de eerste keer, kan het niet laten te zeggen, dat in de wereldwijde oorlog om invloed en winst in het imperialistisch tijdperk de culturele wapens even belangrijk, zo niet belangrijker dan de wapens waarmee gedood kan worden. Om dit stuk verder te kunnen maken moet mij eerst iets van het hart. Iets waar ik mij al vanaf mijn vroege jeugd aan erger. Iets waaraan naar mijn beste weten nooit in het openbaar enige aandacht aan is gegeven. Het gaat hier om iets dat alles om mij heen volstrekt normaal lijkt te vinden. Zo normaal, dat met het woord Amerika de staat Verenigde Staten van Amerika wordt bedoeld. Dat een inwoner van dat land Amerikaan of Amerikaanse wordt genoemd. Dat de politiek van dat land en alles wat daar ook maar vandaan komt Amerikaans wordt genoemd. De bij mijn weten nooit gestelde vraag luidt: hoe kan het dat één land zich de naam van een heel continent toe-eigent en dat dit overal ter wereld geaccepteerd is? Is dat niet de taal van het VS-imperialisme, waarvan iedereen overal ter wereld verwacht wordt die te spreken.

Zo, het hoge woord is eruit. Nu kan ik verder. Vanaf de leeftijd waarop ik in staat was onderscheid te kunnen maken, heb ik in een wereld geleefd waarin de VS als het land van het goede voorbeeld werd gezien. Toen mensen met een donkere huidskleur werden gelyncht, als derderangs mensen werden behandeld, was ‘Amerika’ het grote voorbeeld van vrijheid en mensenrechten. Alles was beter en groter daar. Een daar middelmatige zanger of grappenmaker werd in ons land als het beste van het beste getoond. ‘Amerika’, het land met een van de hoogste misdaadcijfers ter wereld, offerde zich op voor onze veiligheid, als beschermer tegen het barbaarse communisme. Dat heeft over de hele wereld en zeker in ons land miljoenen verziekte geesten opgeleverd, waar we tot op de dag van vandaag nog mee opgescheept zitten.

Onlangs zag ik op de televisie een programma over een land dat eens een van de Sovjetrepublieken was. De verslaggever sprak daar met mensen. Vroeger, in de Sovjet-tijd, hadden we hier alles: scholen, speeltuinen, buurthuizen, zwembaden; niets meer van over, zo zei een bewoner daar. Hoevelen zullen er bij het zien van die beelden en het horen van die woorden niet gedacht hebben: dat klopt niet. Massa’s mensen hebben andere, erin gestampte beelden in hun hoofd. Het korte commentaar van de verslaggever kwam op het volgende neer: weer iemand die niet met de tijd mee heeft kunnen gaan, niet in staat is de klok gelijk te zetten.

Tegenwoordig wordt er aandacht besteed aan de oorlog van de VS en Groot-Brittannië, met als handlangers - óók Nederland - tegen Irak. Het verhaal over de leugens over de massavernietigingswapens is bekend en daar wordt ook niet omheen gedraaid. Maar dit verhult wel iets anders. Blijkbaar wordt het normaal gevonden dat de VS kan besluiten elk land ter wereld te bombarderen als dat besluit niet op een openlijke leugen gebaseerd is. En, zijn kernwapens dan geen massavernietigingswapens? Door zich het recht toe te eigenen anderen tot schurk te benoemen worden de eigen schurkenstreken verhuld. Het ‘pro-Amerikanisme’, waar Brazilië, Canada, Mexico, Guatemala en alle andere landen van dat continent buiten staan, is de culturele kracht die het mogelijk maakt dat er oorlogen worden gevoerd, dat zelfs een kernoorlog niet denkbeeldig is. Zolang de culturele elites in de hele wereld met hun volgelingen met verering naar deze wereldmacht - de VS - opkijken, zal het normaal gevonden worden dat deze als wereldpolitie in elke uithoek van de wereld militaire bases heeft. Zo zal het geaccepteerd worden dat elke door de Verenigde Naties aangenomen resolutie over het beëindigen van de blokkade tegen Cuba niet uitgevoerd wordt, om maar een sprekend voorbeeld te noemen.

De leugen. De bombardementen. De vele doden en gewonden. Irak. De schurken, zij komen ermee weg, omdat zij zich en de rest van de wereld hen ‘Amerikanen’ noemen. Hun grote land ligt niet alleen op het continent Amerika, nauwkeuriger gezegd, Noord-Amerika, maar op alle continenten of dicht in de buurt ervan. Dan heb ik het niet over het duizenden kilometers verder liggende Hawaï, een van de Verenigde Staten, waarvan niemand hier weet hoe dat zo gekomen is. Nee, dan heb ik het ook over de vele zeebodems in alle hoeken van de wereld die officieel tot het grondgebied van de VS behoren. Ja, dan wordt jouw grondgebied al gauw ‘bedreigd’ als een argument om militair in te kunnen grijpen.

Zet daar het denken over de voormalige Sovjet-Unie eens tegenover. Zelfs meer dan dertig jaar na het verdwijnen van dit socialistisch en kapitalistisch geworden land, wordt het elke dag aangemerkt als het ergste dat de wereld ooit is overkomen. Elke minuut van de dag gebruikt men de oorlog van de anticommunisten van Rusland - Poetin & Co - tegen Oekraïne als bewijs om aan te tonen hoe slecht socialisme en communisme zijn. Dat de gevechten tussen de Sovjet-Unie en Nazi-Duitsland om Stalingrad en het op de vlucht jagen van de fascisten keerpunten in de Tweede Wereldoorlog waren, daar kan men nog niet omheen. Maar, zo kunnen we nu in de ‘onafhankelijke’ pers lezen, dat kwam niet door het heldhaftige en antifascistische optreden van de Sovjetsoldaten en hun militaire en politieke leiding, maar omdat dat verderfelijke communisme de soldaten als kanonnenvlees gebruikte. En, hoe er tegenwoordig gesproken wordt over hoe het Westen - lees ‘Amerika’ - fatsoenlijke en oorlogen ‘volgens het boekje’ voert en waar mensenlevens écht tellen.

Jonge jongens uit mijn tijd - meisjes minder, vermoed ik - waren gek op wat je toen ‘cowboyfilms’ noemde. Hoe er in de bioscoop bij de zoveelste gedraaide VS-film een gejuich opging als er weer eens een 'Indiaan' van het paard geschoten werd. Bij elke schot van een ‘echte Amerikaanse held’ was er weer een vijand gedood. Die vijand was dan wel een van de oorspronkelijke bewoners van het continent. Ik juichte niet mee. Stond ik op zo’n jonge leeftijd al aan de goede kant? Ik denk dat het verlegenheid geweest is.

De mate van anticommunisme en die van de verheerlijking van de Verenigde Staten van Amerika gaan gelijk op. Ze horen bij elkaar. Als vriend en vijand. Of andersom. Hierover valt nog veel meer te zeggen. Waar we echter niet omheen kunnen is dat Nederland een van de meest volgzame landen is waar het de politiek van de VS betreft en daarmee dus ook een van de meest anticommunistische landen, met een van de meest anticommunistische en de VS aanbiddende sociaaldemocratische partij, de PvdA. De altijd en overal ter wereld in oorlog zijnde grote vriend aan de andere kant van de Atlantische Oceaan kan trots op Nederland zijn. In elk geval tot nu toe.