Waar is de drempel?

In Laag-Keppel in de Achterhoek is deze maand een verkeersdrempel uit de Dorpsstraat gestolen. U leest het goed: een verkeersdrempel. Gestolen.

Een woordvoerder laat weten: "Iemand heeft de hele drempel meegenomen. Dat moet in de loop van vorige week zijn gebeurd. We weten niet wie het heeft gedaan. Het zal iemand zijn geweest die er niet blij mee was." Zou het? Wat zou anders in vredesnaam het motief zijn om een verkeersdrempel te stelen? Midden in de nacht heimelijk naar de Dorpsstraat fietsen, een boor meenemen, de drempel losvezen uit het beton, drempel op de bagagedrager leggen, spanbandje erom en naar huis fietsen met twintig kilo extra. Een diefstal die zoveel moeite kost kan alleen maar voortkomen uit pure haat. Plus: waar laat je een gestolen verkeersdrempel? Onder de deurmat? Een voetenbankje in de woonkamer? Hang je 'm aan de muur? Decoratiestuk op tafel? Plantje erin? Dit zijn belangrijke keuzes om te maken bij het stelen van een verkeersdrempel. "Alleen de schroeven lagen er nog", laat de woordvoerder weten. Dat is dan wel weer vriendelijk. Dan kunnen ze zo weer een nieuwe neerleggen. Het is alsof je iemands Ikeakast wil stelen, maar die kast eerst even netjes uit elkaar haalt, de schroefjes keurig sorteert in aparte plastic zakjes, de handleiding strijkt en dan één plankje meeneemt.

Over groteske zinloze acties met onnodig veel schade gesproken: dit kabinet. Want als je een dezer dagen in Den Haag loopt en eens goed je neus ophaalt, dan kun je het al ruiken: de verkiezingen. Ze hangen in de lucht. De koude februariwind brengt een zilte lucht van opportunisme met zich mee. Deze maand dreigde Geert Wilders om het kabinet te laten vallen als er ook maar iets gewijzigd zou worden aan de asielplannen van Marjolein ‘ik ben beleid’ Faber. Allereerst: welke plannen? Dit zijn geen plannen, dit wat de Raad van State ‘ ‘moeilijk uitvoerbaar en niet zorgvuldig’ noemt, is een zielig excuus voor beleid in de vorm van losse bij elkaar geraapte ingevingen. Dit zijn geen plannen, het is amper een ‘pla’. Ten tweede: dreigen met het kabinet laten vallen voelt toch een beetje als bedreigd worden met een goede tijd. Een beetje van het gehalte: "Als je nu niet stopt met jengelen, dan gaan we naar het zwembad." Zo zouden oorlogen gevochten moeten worden: "ja laf zeg, als jullie nu niet luisteren naar mijn bevelen dan draaien we ons om, geven we ons over, en gaan we naar huis!"

Ook aan de linkerkant van het politiek spectrum wordt er bewogen. Na een vlammend betoog van Habtamu de Hoop roept ook Frans Timmermans op om één nieuwe gezamenlijke linkse partij op te richten, in plaats van slechts een fusie van GroenLinks-PVDA. Want "als je echt een vuist wilt maken tegen rechts, moet links zich zo veel mogelijk verenigen", aldus Timmermans. In theorie eens, maar als je heel veel mensen bij elkaar zet die allemaal net nergens voor staan, dan kun je net zo goed gaan zitten. Dat kun je je dan vervolgens alles noemen wat je het maar wilt, twee keer nul is nog steeds niets. Over commentaar van oud-PVDA leden die balen dat de PVDA zijn contact met de arbeider is verloren antwoordt Timmermans kort: "Laat het dromen in nostalgie over aan rechts. [...] Wij zijn een linkse beweging die aansluiting moet hebben met het centrum, anders kunnen we niet meebesturen." Oftewel: we horen je bezwaar, en in plaats daarvan gaan wij meer opschuiven naar het midden. Is dit dan ‘die vuist maken tegen rechts’? Het voelt als een vuist maken tegen rechts met je voeten: niet nuttig, slaat nergens op, en er hangt een raar luchtje rond. Je kan wel met heel veel mensen samen een groepje gaan vormen, maar als je beleid nietszeggend is word je nog steeds niet gehoord. "Wat vinden wij?" "Niks! Maar wel met zijn allen". Ik sluit mij liever aan bij een kleine groep die hard ‘nee’ roept, dan een grote groep die zachtjes "misschien" fluistert.

Dit is hoe de burgerlijke politiek voor mij nu al jaren voelt: iemand heeft de ondergrens gestolen. De drempel. Daarmee een situatie gecreëerd die per definitie meer vragen oplevert dan beantwoordt. De burgerlijke parlementaire democratie is verworden tot een onbegrijpelijk speelveld voor onduidelijke populariteitsspelletjes, en ook dat is niet nieuw. Karl Marx schreef dit naar aanleiding van de Commune van Parijs: “De Commune moest geen parlementair, maar een werkend lichaam zijn, uitvoerend en wetgevend tegelijkertijd… [...] In plaats van eenmaal in de drie of zes jaren te beslissen welk lid van de heersende klasse het volk in het parlement moet vertegenwoordigen en vertrappen (ver- und zertreten), moest het algemene kiesrecht het in communes samengevatte volk dienen[...].”

Nieuwe partijen schieten momenteel als paddenstoelen uit de grond om gaten op te vullen die ze zelf niet kunnen vinden. Het is een nieuwe naam, een nieuwe partij, een fris laagje verf over hetzelfde rotte hout. Zonder gêne kan men blijkbaar dreigen het kabinet te laten vallen als je weet dat je er in de peilingen goed voor staat. Het is een tweetje, een dreigementje, en daarna zelf het slachtoffer uithangen omdat je plannetjes niet gerealiseerd worden, zodat je datzelfde slachtofferschap weer ten volle kan benutten in je volgende campagnevideo. Waar is de inhoud? Het beleid? De structurele oplossingen voor grote problemen? Niet hier! Maar misschien liggen de schroeven nog ergens. Kijken naar de burgerlijke politiek voelt als het kijken naar een soap waar eigenlijk niemand naar wil kijken: slecht acteerwerk, geveinsde verontwaardiging, glasharde leugens, en voornemens voor de vorm. En het gebeurt allemaal zo cynisch-makend open en duidelijk dat het lijkt alsof iemand de drempel van de democratie gestolen heeft en niet meer wil teruggeven. "Iemand heeft de hele drempel meegenomen. [...] Het zal iemand zijn geweest die er niet blij mee was. [...] Alleen de schroeven lagen er nog”. Insgelijks, Dorpsstraat Laag-Keppel, insgelijks.