Skip navigation
Milieu

Wat met de kerncentrales in de strijd tegen de klimaatontaarding?

Het originele van de Belgische '11 Maart-Beweging'

Dit artikel verscheen in de editie van Manifest van donderdag 21 januari 2021

Placeholder

Voor wie zich het nog kan herinneren: de datum 11 maart staat voor de kernramp in Fukushima in Japan. Een tsunami overspoelde de kerncentrale. Vier kernreactoren ontploften, nadat de noodkoeling uitviel. Tientallen kilometers rondom werd de bevolking geëvacueerd. Operators en brandweerlieden stierven door te hoge stralingsdoses. De radioactieve straling is nog steeds niet onder controle.

Ik werkte mee aan de basis van de start van deze nieuwe antikernenergiebeweging in België. Een stevig debat ging eraan vooraf: Ook al zijn we voor de snelle sluiting van alle kernreactoren, wij komen ook op voor het behoud van de werkgelegenheid voor het personeel van deze kerncentrale. Solidariteit met de arbeiders en hun vakbonden is het uitgangspunt. Een onmogelijke spreidstand? Welnee, het personeel kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor de verkeerde keuzes die hun bedrijfsdirecties maken. Samen met hen willen we een sterk front opbouwen dat in staat is die directies te verplichten een alternatieve werkgelegenheid uit te bouwen. Dat op dezelfde site. Met behoud van goede werkomstandigheden en goede beloning. Dat noemen we een sociaal rechtvaardige transitie.

De Belgische '11 Maart Beweging' tracht dit pro-vakbondsuitgangspunt ook binnen te brengen in de antikernenergiebewegingen van de omringende landen.

Een nieuw boek: 'Investeer in Doel 5'

Hoezo? 'Doel' staat toch voor de kerncentrale in de Antwerpse haven, dicht tegen de Nederlandse grens? De titel vangt de aandacht. Want daar in het verlaten dorpje Doel staan vier van de zeven Belgische kernreactoren, de oudste twee, Doel 1 en Doel 2, de probleemreactor Doel 3 en tenslotte Doel 4. Allen zouden ze op zijn laatst in 2025 sluiten, werd er door de Belgische regering beloofd. Tenzij... Hoe moet het verder met de energiebevoorrading aan de grote petrochemische bedrijven in de haven? Met een nieuw 'Doel 5'!

'Doel 5' impliceert de stopzetting van de vier kernreactoren en vervanging door een complex van nieuwe installaties. Nieuwe installaties ter ondersteuning van de energietransitie in de industrie en de gehele maatschappij. Uitgangspunt is dat zon en wind de basis zijn van de energiebevoorrading. Dat dit volop ontwikkeld wordt in een geïntegreerd netwerk. Dat vereist dat het teveel aan piekproductie van zon en wind omgezet wordt in energiedragers die gemakkelijk opgeslagen kunnen worden. Waterstof geproduceerd door elektrolyse van water is de basis van deze technologische revolutie. In alle grote havens aan de Noordzee wordt er nu al pionierswerk gedaan. Het zou versneld moeten worden.

Verder is er een bijkomende back-up nodig voor die zeldzame momenten dat zon en wind, gecombineerd met de opslagsystemen, toch niet voldoende zouden zijn. Dat zouden dan een nieuw soort verbrandingsinstallaties zijn. Op basis van biomassa, met volledige recuperatie van de CO2 uit de rookgassen voor hergebruik als grondstof. De site van Doel is daarvoor ideaal gelegen.

Een klimaatpositieve energietransitie

'Klimaatpositief' gaat verder dan het gebruikelijke 'klimaatneutraal'. De oproep van de Europese Unie en vele anderen is om in 2050 'klimaatneutraal' te zijn. Dat betekent dat er weer evenveel broeikasgassen worden opgenomen,als er uitgestoten worden. Dat lijkt goed, maar blijkt toch onvoldoende. Door de tientallen jaren getreuzel met een echt klimaatbeleid, is er momenteel zoveel CO2 opgestapeld in de atmosfeer, dat een weg galopperende opwarming niet meer te vermijden is, tenzij... Tenzij we actief weer broeikasgassen uit de atmosfeer weghalen. Dat is wat in de wetenschappelijke rapporten van het IPCC staat.

Hoe haal je broeikasgas weg uit de atmosfeer? Massale toename van plantengroei en dierlijke biomassa is de snelste en eenvoudigste vorm van vastleggen van CO2. Onder juist bepaalde voorwaarden kan deze biomassa door industriële verwerking petroleum vervangen in vele toepassingen. CO2 uit de atmosfeer wordt zo vastgelegd in grondstoffen en producten. Iets wat kernenergie absoluut niet kan. Marc Alexander legt het uitgebreid uit in dit boek.

Meer informatie

In 2025 sluiten alle Belgische kerncentrales. "Weg met het spookbeeld van een Fukushima aan de Schelde", zeggen voorstanders tevreden. "Dom, want in 2030 wil Europa de uitstoot van broeikasgassen met minstens 55 procent verminderen en kernenergie is CO2-arm", foeteren tegenstanders. En dan zijn er de werknemers van Doel. Zij willen hun baan behouden. Dit boek doet een poging om klimaatactivisten, tegenstanders van kernenergie en werknemers van de kerncentrales en hun vakbonden te verbinden. Uitgangspunt is een duurzame toekomst voor Doel. Mét investeringen in een energieproductie en -opslag van de toekomst. Want ja, het roer van het klimaatbeleid moet sneller om. Een voorbeeld uit Californië maakt duidelijk: je kan een kernenergiesite ombouwen naar hernieuwbare energiebronnen. 'Investeer in Doel 5' is opgedragen aan de kinderen en kleinkinderen van de auteurs én aan de werknemers en vakbonden van de kerncentrales. Marc Alexander deed de redactie. Hij is woordvoerder van de 11 maartbeweging, en actief in Climate Express. Hij werkt in de zinkfabriek van Nyrstar in Balen waar hij al dertig jaar vakbondsafgevaardigde is, waarvan tien jaar als hoofdafgevaardigde.


Investeer in Doel 5 - Marc Alexander (red.) (epo.be)

Wil je een abonnement op Manifest?

Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland

Manifest is de krant van de NCPN die tien keer per jaar verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.

Abonneer Nu!