Skip navigation
Wonen

Anderhalf jaar na de brand

Het leven in de containerwoningen van Riekerhaven

Dit artikel verscheen in de editie van Manifest van dinsdag 9 april 2024

Foto: CJB

Regelmatig werden er feesten en partijen georganiseerd op het terrein van Startblok Riekerhaven in Amsterdam, maar tijdens een storm in februari 2022 ging het dak er letterlijk af. Later dat jaar was het weer raak bij het wooncomplex. Twee panden brandden af, zes katten en een hagedis stierven en 135 ‘starters, studenten en statushouders’ zagen hun huis in vlammen opgaan. Bewoners kwamen in actie, woningcorporatie De Key beloofde meermaals verbetering. Hoe is het anderhalf jaar later op Startblok?

Toen storm Eunice twee jaar geleden over het land raasde, ging Startblok viraal: een oplettende bewoner legde op video1 vast hoe grote delen van het dak van een van de gebouwen waaiden. Tientallen bewoners gingen in huurstaking.2 Ze voelden zich simpelweg niet meer veilig en vonden dat woonstichting Lieven de Key onvoldoende aandacht had voor de zorgen van de bewoners. Dat deze zorgen terecht waren, bleek tragischerwijs na de grootschalige brand die nog datzelfde jaar uitbrak.

Dat de containerwoningen in Amsterdam Nieuw-West geteisterd worden door meerdere incidenten binnen zo’n korte tijd roept vragen op. Zijn de woningen veilig genoeg, hoe zit het met de voorzieningen voor brandveiligheid, zoals rookmelders en brandblussers? Is het wel verantwoord om mensen op lange termijn in dit soort ‘tijdelijke’ woonconstructies te laten wonen?

Na de brand heeft de Communistische Jongerenbeweging (CJB) bewoners geholpen met het inzamelen van voedsel en kleding en poolshoogte genomen van de situatie. Het werd duidelijk dat er onvoldoende rookmelders waren geïnstalleerd. Pas ná de brand begon de woningcorporatie deze op te hangen in de overgebleven panden. Slachtoffers van de brand kregen een schamele subsidie van 500 euro.3

Zo'n anderhalf jaar later ging de Amsterdamse afdeling van de CJB langs om te zien hoe de situatie is, en of bewoners zich inmiddels veiliger voelen. Uit de gesprekken blijkt dat Lieven de Key niet is gestopt na het ophangen van rookmelders. In elke gang hangen brandblussers, alle panden zijn aan de buitenkant voorzien van buizen waar de brandweer haar slangen op kan aansluiten. Bewoners, we spraken er zo’n twintig, vinden dit hoopgevend, maar wijzen op de (blijvend) slechte bouwkwaliteit. De een zegt gekscherend dat de muren ‘van niets' gemaakt zijn, een ander noemt dat je praktisch al het geluid van je buren hoort. Bewoners uiten ook frustraties over raamkozijnen die na maanden stuk te zijn nog steeds niet gerepareerd worden. “De huur is veel te hoog voor een pand dat half op instorten staat.”

Verrassend is de hoeveelheid mensen die begint over de sociale veiligheid op het complex. In de eerste jaren van Startblok was er veel saamhorigheid en redelijke begeleiding voor de bewoners, waarvan sommigen ernstige trauma’s te verduren hebben van hun vlucht naar Nederland. In 2018 werd ‘jongerenhuisvester’ Socius Wonen echter wegbezuinigd.4 De Key nam het beheer ‘in eigen hand’ of, beter gezegd, stopte met beheren en hield het voortaan bij incasseren. Achter het raam van het Clubhuis dat regelmatig vol zat met bewoners, voor de gezelligheid óf om een huurstaking te organiseren, stond nu een in het zwart geklede beveiliger over het terrein uit te kijken.

Hoewel een aantal statushouders vooral dankbaar bleek met een dak boven hun hoofd, waren alle bewoners het over één ding eens: behalve een beetje brandveiligheid is er op Startblok Riekerhaven weinig in positieve zin veranderd. Gedwongen door bewoners die in opstand kwamen en de media-aandacht die aan de gebeurtenissen werd geschonken, hing De Key alleen wat rookmelders en brandblussertjes op. In het streven naar maximale winst met tijdelijke woningen, zetten wooncorporaties de veiligheid van mensen permanent op het spel.5 Onacceptabel, vindt de CJB. De strijd tegen 'flexwoningen' en voor fatsoenlijke en betaalbare huisvesting gaat door!


  1. https://www.at5.nl/artikelen/213706/bewoners-startblok-riekerhaven-zagen-dak-eraf-vliegen-het-ging-als-een-soort-golf
  2. https://www.at5.nl/artikelen/213776/bewoners-riekerhaven-in-huurstaking-na-wegwaaien-dak-voelen-ons-niet-veilig
  3. https://leesmanifest.nl/artikelen/riekerhaven-meer-dan-135-dakloos/
  4. https://www.at5.nl/artikelen/217862/deel-bewoners-riekerhaven-ontevreden-de-key-laat-ons-al-jaren-in-de-steek
  5. https://www.at5.nl/artikelen/217739/expert-na-grote-brand-riekerhaven-wonen-in-die-containers-is-echt-onverantwoord

Wil je een abonnement op Manifest?

Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland

Manifest is de krant van de NCPN die tien keer per jaar verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.

Abonneer Nu!