Chaos bij Tata Steel compleet door reorganisatie

Wie dacht dat Tata Steel inmiddels iets geleerd had van de chaos van vorig jaar, komt bedrogen uit. Zonder concrete plannen, zonder onderbouwing en zonder schaamte kondigde het bedrijf onlangs opnieuw een massale reorganisatie aan. Zo’n 1600 banen moeten verdwijnen. FNV veroordeelt de herhaling van zetten: “Net als vorig jaar kiest de directie van Tata Steel weer voor onrust en onzekerheid. Maar dat gaat de werkvloer absoluut niet pikken.”

Het bedrijf dat zich graag profileert met het vergezicht van ‘Groen Staal’, presteert het om midden in onderhandelingen met de overheid over subsidies voor verduurzaming doodleuk de bijl te zetten in zijn personeelsbestand. Dit terwijl het behoud van werkgelegenheid een pijler is van datzelfde plan. Tegelijkertijd hebben werknemers zélf al een crisis-cao geaccepteerd, waarin ze afzien van loonsverhoging om het bedrijf te helpen overleven. En hoe worden ze beloond? Met ontslagrondes en onzekerheid.

Ondertussen rommelt het ook intern. Kooksgasfabriek 2, berucht in de regio, blijkt volgens toezichthouder Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied in een schokkend slechte staat te verkeren. Slechts 9 van de 108 ovens zijn volledig in orde. De rest lekt giftige stoffen, terwijl Tata doodleuk doorgaat met productie. "Calculerend en opportunistisch", typeert de toezichthouder het gedrag van het bedrijf rondom veiligheidsinspecties. En dat is nog vriendelijk uitgedrukt. Het onderhoudsplan? Dat stamt nog uit 2011 – en werd al jaren geleden als ondeugdelijk beoordeeld. Niet geheel verrassend dat de directie ervoor kiest elke oproep tot verantwoordelijkheid te negeren. Nu de gevolgen zich opstapelen – van kapotte ovens tot kapotte carrières – kijkt de top weg. De medewerkers? Die pikken het niet langer dat zij als buffer worden gebruikt om het bedrijf te ‘redden’. Op 14 april protesteerden honderden staalarbeiders al op het terrein onder de leus: “Banen schrappen is geen plan.” Investeren in een veilige en groene staalindustrie, met behoud van goede arbeidsomstandigheden en voorwaarden wel.

Afgelopen maand berichtten we nog dat IKEA het bijzonder bont was aan het maken, en zelfs ‘gele vakbond’ W.I.M. (ooit opgericht vanuit de eigen ondernemingsraad van IKEA Nederland) meestaakte. Inmiddels heeft IKEA een akkoord bereikt met W.I.M.: een schamele 2,4 procent loonsverhoging. Daarmee passeert IKEA Nederland juist FNV. Zij eisen een loonsverhoging van 7 procent en een verlaging van de werkdruk. “In de statuten van W.I.M. staat dat ze een loonbod verplicht moeten voorleggen aan leden”, vertelt Jesse, foodmedewerker bij IKEA Amsterdam. “Uiteindelijk is het bod met 50,3 procent van de stemmen aangenomen, en dus moet W.I.M. het bod accepteren.” Bijna de helft is dus ontevreden met het akkoord. “IKEA stuurde brieven naar medewerkers toen het eindbod werd gedaan met de boodschap ‘het is of 2,4 procent, of geen cao.’ Ik denk dat collega’s daardoor toch voor hebben gestemd”, zegt Jesse.

De magere loonsverhoging zorgt voor veel ergernis bij medewerkers. “IKEA Nederland maakte vorig jaar € 78 miljoen winst”, merkt FNV op. “Wat wij vragen, kan IKEA dus prima betalen.” De loonsverhoging die nu is afgesproken is zelfs nog minder dan de inflatie, en juist daarom blijft FNV doorgaan met acties. Zo vond vlak nadat het nieuws over de cao-afspraak naar buiten kwam een landelijke stakingsdag plaats in Utrecht, waar honderden IKEA-medewerkers uit heel Nederland hun ongenoegen lieten blijken met de huidige gang van zaken. “Wij blijven doorgaan. Sterker nog, mensen zijn alleen maar geïrriteerder dat IKEA zich voordoet als een goede werkgever, en dan hun personeel zo behandelt”, stelt Jesse.

We sluiten ons rondje vakbondsnieuws af met een positief resultaat: Albert Heijn koos met het oog op mogelijke stakingen tijdens Pasen, eieren voor haar geld. De supermarkt, FNV en CNV hebben een nieuwe cao afgesloten, die de zesduizend medewerkers onder andere een loonsverhoging van 4,25 procent oplevert. FNV noemt de onderhandelingen ‘stevig’, maar is tevreden met het resultaat. De vakbonden dreigden eerder met acties als er geen akkoord kwam, maar het cao-resultaat biedt onder andere een belangrijke verbetering voor uitzendkrachten. Albert Heijn neemt driehonderd medewerkers fulltime in dienst, vooral arbeidsmigranten uit Polen die nu een vaste aanstelling krijgen. Indien nodig kunnen zij ook taalcursussen volgen.

Daarnaast wordt de zondagavondtoeslag verhoogd naar 100 procent en worden uitzendkrachten gelijk ingeschaald als vaste medewerkers. De Regeling Vervroegd Uittreden (RVU), die een vervroegd pensioen mogelijk maakt, wordt vanaf 2026 met 300 euro per maand verhoogd. Hoewel de loonsverhoging van 4,25 procent lager is dan de gevraagde 7 procent, wordt er door de verhoogde toeslagen en verbeterde pensioenregeling wel een koopkrachtverbetering gerealiseerd.