De gruwelijke dood van de 45-jarige havenarbeider Dimitris Dangklis op 25 oktober jl. was een lont in het kruitvat van de allang broeiende verontwaardiging onder de havenarbeiders van het bedrijf COSCO (China Ocean Shipping Company) in de haven van Piraeus. Meteen verzamelden de collega’s zich voor de kantoren van het bedrijf op het containerstation. Woede en verontwaardiging barstten los: “Dat zou ons allemaal kunnen overkomen. We werken allemaal onder bedreiging. Als je weigert, verlengen ze je contract niet meer. Zo komt COSCO aan zijn winsten. Ze gaan over onze lijken. Hoeveel onder ons zijn er niet verminkt. Op een dag zou het iemand zijn leven kosten, dat was wel zeker”. Een greep uit wat er zoal gezegd werd onder Dimitris Dangklis’ collega’s.
De ENEDEP (Unie van Containerstation Werkers op de Pieren van Piraeus) besluit ter plekke een vergadering bijeen te roepen. De vergadering besluit 24 uur te staken. Het zou bijna een week worden. Een paar maal wordt de staking door de rechtbank in Piraeus verboden na een show met valse getuigen. Een enorme solidariteitsactie komt op gang met stakingen en betogingen. In Piraeus worden de inwoners opgeroepen de stakers bij te staan. Werknemers van de Bond Voedselvoorziening en Toerisme dragen warme bonensoep, croissants, sandwiches e.d. aan. Een nieuwe poging (de vierde) tot criminalisering van de staking wordt door de rechtbank van Piraeus ondernomen. Op 31 oktober wordt in de namiddag bekendgemaakt dat het bedrijf één van de eisen van de stakers inwilligt: de oprichting van een commissie voor hygiëne en veiligheid.
De stakershttp://www.holandaprocuba.nl besluiten diezelfde avond nog een 48-uursstaking te beginnen vanaf 5 november. Een paar uur voor het begin van deze staking stuurt de werkgever het bericht, dat ook de meeste andere eisen ingewilligd worden. Op de algemene vergadering kondigt de voorzitter van de ENEDEP aan: “Nu gaan we door voor de inwilliging van onze andere eisen en voor de ondertekening van een cao. Het is de eerste keer dat COSCO, die multinationale reus, of het nu om China of de hele wereld gaat, gedwongen werd een stap terug te zetten.” Een golf van solidariteitsverklaringen en/of -stakingen, betogingen en protesten voor kantoren van de COSCO over de hele wereld kwam op gang. Op de vergadering van 5 november waren in Piraeus zelfs vertegenwoordigers aanwezig van vakbonden (leden van de WIFTU) uit Italië en Turkije, die een solidariteitsgroet uitbrachten.
Deletie en hypocrisie
In de media werd het hele gebeuren weggemoffeld. Het Atheense Pers Bureau schreef nog, dat de verongelukte arbeider “net zijn ploegendienst af had en even terug was gegaan naar de werkplek om zijn spullen op te halen”. M.a.w.: eigen schuld, dikke bult…En de eerste die dit bericht overnam was de digitale editie van de krant van Syriza, de “Avgi”! In de gedrukte editie van 26 oktober van diezelfde krant zelfs geen kolommetje over de dood van de havenarbeider noch over de reacties van diens collega’s. De werkgeversgezinde COSCO vakbond SEEDP (Bond van Werknemers in de Bedrijven die actief zijn op de Pieren II en III van Piraeus) verhulde zijn ware aard niet. De Bond – die overigens van dezelfde advocaten gebruikmaakt als de werkgevers van het bedrijf! – kwam met een mededeling, waarin geen woord werd vuil gemaakt aan de criminele verantwoordelijkheid van de werkgever, want het verdriet en de rouw over Dangklis´ dood zouden hen daarvan weerhouden hebben! De klassengeoriënteerde ENEDEP zou “partijdig” (want PAME gezind) zijn en zou de bazen verhinderd hebben bij het protest voor het desbetreffende ministerie aanwezig te zijn...Onder andere omstandigheden zouden “we daar met 1.100 collega’s zijn”, maar de dreigementen van de ENEDEP hadden hen gedwongen daarvan af te zien, zo luidde hun verhaal.
"'t is de schuld van ’t kapitaal"*
Het SEPE (Orgaan Arbeidsinspectie) publiceert sinds 1999 rapporten met de trieste gegevens van “arbeidsongevallen”. De klassengeoriënteerde bonden en de KKE (Communistische Partij) zetten dit altijd tussen aanhalingstekens, omdat het volgens hen niet om ongelukken gaat, maar om werkgeversmisdaden. De gegevens die volgen, gaan tot 2017, omdat de rapporten sinds dat jaar niet meer gepubliceerd worden door de regering (resp. Syriza en Nea Dimokratia). Van een dergelijke achterstand in het publiek maken van de gegevens was er ook voor de periode 2014-2017 sprake, toen Syriza aan de macht was (vanaf 2015). Ze werden pas gepubliceerd nadat de KKE in het parlement een vraag had ingediend over de kwestie. In de periode 1999-2017 waren er in totaal 107.617 “arbeidsongevallen”, waarvan 2.039 met dodelijke afloop. Dus ongeveer 19 per werkdag en 1 dodelijk “ongeval” per drie dagen. Tijdens de crisis was het aantal ongelukken verminderd doordat er minder gewerkt werd. Beslist niet doordat er maatregelen voor de veiligheid van de werkende mens genomen werden.
De algemene tendens was een stijgende. In 2017 bijvoorbeeld werden er 7.357 “ongelukken” geregistreerd, het grootste aantal sinds 1999. Vanaf 2014 is er van een constante stijging van een dodelijke afloop sprake: 76 in 2017, het hoogste cijfer sinds 2011. Sinds 2013 is er sprake van een gestadige vermindering van gezondheids- en veiligheidscontroles op de arbeidsplaats. Dat “arbeidsongelukken” beslist geen uitsluitend Griekse kwaal zijn, moge blijken uit de volgende cijfers: op grond van de gegevens van Eurostat vonden er in de EU in 2018 (met nog 27 leden toen, Engeland hoorde er nog bij) meer dan 3,1 miljoen arbeidsongevallen plaats, waarvan 3.332 met dodelijke afloop. Er zijn wel verschillen van land tot land.
De ILO (Internationale Arbeidsorganisatie) schat in, dat elk jaar ongeveer 2,3 miljoen werknemers in de wereld verongelukken op de werkplek of aan beroepsziektes overlijden. Dat betekent dat per dag gemiddeld meer dan 6.000 werknemers op hun werk het leven laten. Elk jaar zijn er 340 miljoen “arbeidsongevallen” en 160 miljoen werknemers lijden aan beroepsziektes. Uiteraard zijn over de hele wereld de verschillen van land tot land nog groter dan in Europa.
De actualiteit van Marx’ “onteigening van de onteigenaars” neemt alleen maar toe. D.w.z. de door de werkende mens geproduceerde rijkdom wordt steeds meer in beslag genomen door een relatief klein aantal zeer grote bezitters. Hoe die te onteigenen is de hamvraag, waar alles om draait.
* Slotzin van refrein van een liedje van Leen Jongewaard in 1967. Zie ook Manifest 10-2019, artikel Rabin Vishnoe.
Wil je een abonnement op Manifest?
Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland
Manifest is de krant van de NCPN die tien keer per jaar verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.
Abonneer Nu!
