Skip navigation
arbeiders in actie

‘Frietje staking’ voor Aviko, strijd voor betere RVU op komst, onrust bij vervoerders

Dit artikel verscheen in de editie van Manifest van dinsdag 5 maart 2024

Foto: Alfenaar / CC BY-SA 2.0

Tijdens de kortste maand van het jaar heeft de Nederlandse arbeidersklasse zeker niet stilgezeten. Zo waren er meerdere stakingen bij Aviko vanwege een ondermaats cao-aanbod, worden ‘waarschuwingsacties’ aangekondigd rondom de Regeling Vervroegde Uitkering (RVU) voor zware beroepen en rommelt het in het openbaar vervoer.

Wellicht een nieuwe hit in de snackbar: patatje staking? Aardappelverwerker Aviko kreeg namelijk te maken met meerdere stakingen de afgelopen weken waarbij fabrieken in Steenderen en Lomm werden stilgelegd. Een cao-aanbod met 4,3 procent loonsverhoging werd weliswaar geaccepteerd door de CNV, maar de FNV weigert en eist minimaal 5,3 procent. De eis werd kracht bijgezet met een nieuwe staking, ingezet op 22 februari. Waar de Aviko-directie mopperde dat de nieuwe acties ‘schadelijk en buitenproportioneel’ zijn, kaatste FNV-bestuurder Robert Wonnink de bal terug: “Aviko beweegt geen millimeter onze kant op, dus ze roepen het over zichzelf af dat mensen verder gaan staken.”

Elders in het land zijn meer en meer arbeiders ook bereid zich in te zetten voor betere arbeidsomstandigheden en loon. Zo mogen medewerkers bij meerdere bedrijven zich gaan opmaken voor de strijd voor een betere RVU, zodat mensen die zware beroepen uitoefenen de periode tussen hun uittreden en pensioen of AOW financieel kunnen overbruggen. De onderhandelingen voor een betere RVU zijn inmiddels geklapt omdat bedrijven niet akkoord zijn gegaan met het voorstel vanuit de vakbonden. Vooralsnog gaat het om ‘waarschuwingsacties’ om te laten zien aan bedrijven en de politiek dat het menens is, meldt een bron binnen de FNV.

Wie in ieder geval wel is gewaarschuwd, is vervoersmaatschappij Arriva. Op moment van schrijven hangt een grote staking in het Twentse streekvervoer in de lucht. Lokale media meldden dat 145 van de 150 vakbondsleden onder Arriva-chauffeurs bereid zijn over te gaan tot actie. Sinds Arriva begin december het busvervoer in Twente overnam van Keolis werden de ruimere rij- en rusttijden geschrapt. Chauffeurs hebben nauwelijks tijd voor pauzes of toiletbezoeken en halen te strakke rijschema’s niet waardoor reizigers geïrriteerd reageren op vertragingen. Bovendien is het materiaal vaak niet in orde, wat leidt tot uitval en meer onvrede. De oorzaak van de te krappe rij- en rusttijden ligt volgens de FNV in de marktwerking in het openbaar vervoer: "Bedrijven schrijven zich te goedkoop in en gaan vervolgens gedurende de concessietermijn op zoek naar marge en dat resulteert in het uithollen van de rij- en rusttijden van de chauffeurs."

Niet alleen Twentse arbeiders in de vervoerssector zijn ontevreden. Meerdere vakbonden willen namelijk opnieuw met de NS onderhandelen omdat een eerder cao-akkoord ‘onvoldoende draagvlak’ had onder de leden. Zo vinden veel arbeiders de voorgestelde loonsverhoging (6,6 procent) onvoldoende compensatie voor de torenhoge inflatie van afgelopen jaar. Voorlopig lijken er nog geen landelijke stakingen op komst, hoewel de NS niet staat te trappelen om wederom aan tafel te gaan zitten.

Verder roert de FNV zich ook internationaal. Zo steunt de vakbond de oproep van zeven internationale vakbonden dat de recente tussenuitspraak van het Internationaal Gerechtshof met betrekking tot de situatie in Gaza moet worden uitgevoerd. Daarbij vraagt de FNV aan de Nederlandse overheid om de opschorting van financiering van het VN-Agentschap voor Palestijnse vluchtelingen in het Nabije Oosten (UNRWA) te heroverwegen. Veel Palestijnen en vakbondsmensen zijn afhankelijk van deze cruciale hulp.

Wil je een abonnement op Manifest?

Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland

Manifest is de krant van de NCPN die tien keer per jaar verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.

Abonneer Nu!