Groningen en de tandeloze democratie

Deze week las ik dat de Eerste Kamer voorlopig niet zou stemmen over het sluiten van de gaskraan in Groningen.¹ Waar al stemmen opgingen over of dit een verlate 1 april grap zou zijn, bleek dat het nieuws toch echt de harde realiteit is. PVV, VVD, BBB (je weet wel die van dat formerende kabinet die alles anders zouden doen), JA21 en 50Plus zien het nog niet helemaal zitten te stemmen omdat ze meer informatie willen over leveringszekerheid van het Groninger gas. Hoe kan het dat na zoveel demonstraties, commotie en beloftes tijdens de verkiezingen er nog steeds geen knoop is doorgehakt over het gas uit de Groninger bodem?

Vertrouwen

Tijdens de verkiezingscampagne hadden veel politieke partijen de mond vol over het vertrouwen dat hersteld zou moeten worden in de politiek. Groningen en het toeslagenschandaal werden talloze keren aangehaald om het falen van de politiek van de afgelopen jaren te typeren. Nu zien we dat de Eerste Kamer tegenstribbelt. De in de Tweede Kamer formerende partijen VVD, gesteund door PVV (dankjewel Geert) en BBB, maken zich nu toch opeens zorgen over of er genoeg gas zal zijn voor Nederlandse huishoudens. Maar vooral over ‘de veranderde geopolitieke verhoudingen’ (lees: oorlog in Oekraïne) en leveringszekerheid (lees: export van gas).² Zo zien we een dik halfjaar na de verkiezingen dat partijen waar een deel van de werkende klasse uit frustratie op stemde, nu al op een rem van misschien wel anderhalf jaar trapt als het aankomt op het welzijn van Groningers. Door de ophef die hierover ontstaan is zegt de VVD in de Eerste Kamer nu dat er toch sneller gestemd kan worden over de wet. Wanneer is echter een raadsel.

Waarom?

Hoe kan het nu toch dat na jarenlang protest van Groningers tegen de gaswinning, ‘ongekend systeemfalen’ bij het herstel van de gevolgen, en alle beloftes tijdens de verkiezingen dit toch weer kan gebeuren?³ Volgens Geert Wilders moest de Nederlander weer op één komen de staan, maar als die Nederlanders in Groningen wonen dan hebben ze toch maar even mooi pech.⁴ Pech omdat het belang van de Groningers om in een veilige provincie te wonen niet overeenkomt met de leveringszekerheid van Shell en ExxonMobil. Ook andere partijen die nu formeren zoals de BBB en VVD laten Groningers (weer) in de steek. Alleen Pieter Omtzigt en zijn NSC kunnen hun handen wassen in onschuld omdat zij geen zetels hebben in de Eerste Kamer. Maar alsnog, de Kamerleden zijn toch verkozen door het volk? Zij zitten daar toch voor ons? Hoe kan het dan dat zij de economische belangen van de Nederlandse staat en oliegiganten boven die van inwoners van Nederland, en in het bijzonder Groningen plaatsen?

Democratie voor wie?

Vaak genoeg wordt ons verteld dat Nederland een democratie is. Maar voor wie is die democratie eigenlijk? Onze huidige grondwet, die stamt uit 1848, is destijds niet geschreven voor de werkende klasse maar voor zij die het geld hebben zoals de grote industriëlen/bedrijven, oftewel het kapitaal. De (mannelijke) rijken die genoeg belasting betaalden waren hierom ook de enigen die mochten stemmen. Pas later is door strijd afgedwongen dat eerst mannen, en later vrouwen uit de werkende klasse ook mochten stemmen. Dit heeft alleen het karakter van de staat niet veranderd. Het was en is een politiek systeem dat is ontstaan uit de kapitalistische economie waarin het kapitaal dominant is. Het is dus ook niet gek dat de belangen van het kapitaal keer op keer boven die van de werkende klasse worden geplaatst. Of het nu gaat over het afbraakbeleid van de kabinetten Rutte⁵, de sms over de dividendbelasting⁶, of in dit geval de gaswinning in Groningen. Elke keer als er keuzes gemaakt moeten worden over het geld halen waar het zit of bezuinigen op sociale voorzieningen, tussen belastingvoordelen voor multinationals en het verhogen van de btw⁷, en het stopzetten van gaswinning of stug doorgaan, trekt de werkende klasse aan het kortste eind.

Het is door de onvermoeibare strijd van de Groningers afgedwongen dat de gaswinning uiteindelijk toch ten einde zou komen. Dat is, mocht de Eerste Kamer hier uiteindelijk mee instemmen. Je zou denken, het democratische proces heeft zich voltrokken. Partijen die eerst opkwamen voor de belangen van Shell en ExxonMobil zijn nu gedwongen om de belangen van Groningers te behartigen.
Nu is het afgelopen. Fout gedacht.

Shell en ExxonMobil zijn namelijk een arbitragezaak tegen de Nederlandse staat gestart. Oftewel, ze klagen Nederland aan.⁸ Waarom? Omdat ze door de stopzetting van de gaswinning winsten mislopen en eisen dat Nederland ze hiervoor beter gaat compenseren. De compensatie die Nederland nu biedt zou namelijk te laag zijn. Laat dat maar even bezinken. Door alle ellende in Groningen zijn Groningers de straat op gegaan, hebben afgedwongen na veel mitsen en maren dat de gaswinning waarschijnlijk stopt, en voordat de Eerste Kamer een besluit erover heeft genomen klagen die geldwolven letterlijk de Nederlandse staat aan omdat ze niet genoeg belastingcenten van ons krijgen. Een staat waarvan wij notabene de volksvertegenwoordiging kiezen! De verantwoordelijke staatssecretaris Vijlbrief kon er slechts over zeggen dat hij het ‘ongelooflijk’ vond, ‘laat ik het daar maar bij houden’. Voor wie zitten die mensen daar in hemelsnaam? Pak die bloedzuigende bedrijven, wiens onstilbare winsthonger ten koste gaat van onze inwoners, aan. Helaas gebeurt dit niet. Want deze tandeloze democratie van ons is in feite slechts een masker van de dictatuur van het kapitaal.

Vertrouwen

Waarom?

Democratie voor wie?

Wil je een abonnement op Manifest?

Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland

Groningen en de tandeloze democratie

Vertrouwen

Waarom?

Democratie voor wie?

Wil je een abonnement op Manifest?

Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland

Zie ook

Warenproductie en socialisme

De Nederlandse staalindustrie aan de Noord-Hollandse kust

Verklaring over ernstig treinongeluk bij Voorschoten