Op 16 september 1920 werd in Haarlem de verzetsheldin Hannie Schaft geboren. Ter ere hiervan hield de afdeling Haarlem van de CJB een viering. Daarbij werd de volgende speech gegeven over haar verzetswerk en tragische dood.
Wij staan hier vandaag om de verjaardag en het leven van Hannie Schaft te vieren. Hannie Schaft werd op 16 september 1920 geboren in Haarlem. Ze woonde met haar ouders en zus aan de Van Dortstraat. Voor de oorlog studeerde ze volkenrecht aan de Universiteit van Amsterdam. Daar raakte ze bevriend met twee Joodse medestudentes, Philine Polak en Sonja Frenk. Mede door deze vriendschap raakte het Schaf persoonlijk toen de Jodenvervolging in Nederland begon na de Duitse bezetting. In 1943 weigerde Schaft, net als vele van haar medestudenten, een loyaliteitsverklaring af te leggen aan de Duitse bezetters. Ze liet Philine en Sonja bij haar ouders onderduiken en sloot zich aan bij de Raad van Verzet (RVV).
De RVV was een koepel van Nederlandse verzetsorganisaties die verbonden was aan de Communistische Partij van Nederland (CPN), de voorloper van de Nieuwe Communistische Partij van Nederland (NCPN). In het verzet werkte Hannie met personen als Frans van der Wiel, Truus en Freddie Oversteegen, Cor Rusman en Jan Heusdens. De RVV hield zich bezig met verschillende vormen van verzetswerk: het verspreiden van kranten en posters, het stelen van voedselbonnen voor onderduikers, het vervalsen van persoonsbewijzen en het doden van collaborateurs om de toevoer van informatie naar de nazi’s te versperren.
Hannie Schaft werd eind maart 1945 opgepakt omdat ze een bundel van De Waarheid bij zich had, de illegale verzetskrant van de CPN. Schaft werd naar de Koepelvangenis in Haarlem gebracht en daarna naar het Huis van Bewaring aan de Amstelveenseweg in Amsterdam. Er waren op dat moment afspraken tussen de geallieerden en de nazi’s gemaakt dat geen gevangen meer gedood mochten worden, maar desondanks werd Schaft dood geschoten in de duinen van Bloemendaal op 17 april 1945.
De Koepelgevangenis waar wij ons nu bevinden is de plek waar Schaft in hechtenis werd gehouden. Het is in 1901 gebouwd en is tot 2016 in gebruik geweest als een gevangenis en huis van bewaring. Een huis van bewaring wordt niet gebruikt voor gevangenis straffen, alleen voor voorlopige hechtenissen. In 2016 werd de gevangenis gesloten omdat het niet voldeed aan moderne detentie eisen en de verouderde voorzieningen. Het heeft in 2017 de tijdelijke functie gekregen als ‘vluchtelingenhotel’ voor Syrische vluchtelingen. Uiteindelijk heeft het monumentale pand in 2020 zijn huidige functie gekregen als locatie voor flexwerkplekken, Hogeschool Haarlem University of Applied Sciences, een bioscoop en horeca gelegenheid.
Hannie Schaft was een held wiens strijd nooit vergeten mag worden. Zeker niet in deze tijden waar verschillende extreem rechtse partijen en groeperingen steeds meer grond winnen over de hele wereld. Net als in haar tijd worden de tegenstellingen van het kapitalisme steeds sterker. Het fascisme is immers het kapitalisme in crisis. De werkende klasse heeft steeds minder vertrouwen in het systeem en de burgerij probeert de werkende klasse af te leiden met verschillende zondebokken zoals migranten, mensen van kleur en de LHBTI gemeenschap. Wij, de CJB en de NCPN, zeggen nee tegen het fascisme en zullen strijden tegen zowel de fascistische groeperingen als het kapitalistische systeem wat hun bestaan mogelijk maakt. Alleen een sterke, georganiseerde werkende klasse kan het fascisme effectief een halt toeroepen.
Voor vrede en communisme!
Wil je een abonnement op Manifest?
Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland
Manifest is de krant van de NCPN die tien keer per jaar verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.
Abonneer Nu!
