Kies voor klimaatpositieve technologie

Fossiele brandstof: een aandrijfmotor voor het kapitalisme

De olie-multinationals en de grote banken die hen dienen maakten superwinsten vorig jaar. Wereldwijd werd 1560 miljard dollar aan winstdeelname privaat uitgekeerd. Bij de energieproducenten verhoogde de winstuitkeringen met twee derden! Ook de grote banken meldden abnormale private winsten.

Vergelijk dat met de stijgende prijzen die zovele werkende mensen in moeilijkheden brengen. Vergelijk dat met de 100 miljard klimaatsteun die sinds 2015 aan de armere landen jaarlijks beloofd werd in de internationale onderhandelingen, maar nog steeds niet uitbetaald is. Voor het hoofd stotend!

De grote kapitalistische bedrijven doen weinig moeite voor de omschakeling naar klimaatvriendelijke technologie. Toch zou om klimaatredenen en andere milieuredenen het gebruik van fossiele brandstoffen drastisch teruggeschroefd moeten worden met een 60 à 70% tegen 2030, over 7 jaar dus al!

Het Nederlandse studiebureau TNO schreef een rapport Uitfasering fossiele technieken. Daar waarschuwt ze op te passen voor ‘lock-in’. Je moet nu niet meer investeren in installaties op fossiele brandstof, die nog tientallen jaren in bedrijf zullen zijn. Ook niet als ze op de kapitalistische markt goedkoper zijn dan de groenere technieken. Uiteindelijk zullen ze dan voortijdig, voor hun afschrijving, gesloten moeten worden omwille van klimaatredenen. De waarschuwing is meer dan terecht. De IPCC-klimaatexperts zegden dat de emissie van broeikasgassen sinds 2015 al omlaag moest gaan. In werkelijkheid stijgen de wereldwijde emissies nog steeds.

Duitse en Italiaanse automobiel kapitalisten saboteren de Europese klimaatintenties.

Er werd lang over onderhandeld tussen de 27 lidstaten en het Europees parlement. De Europese Unie wil klimaatneutraal zijn tegen 2050. Daartoe wil ze de CO2 uitstoot van auto’s tot nul herleiden. Er zou een Europese wet komen die vanaf 2035 zou verbieden dat er nog nieuwe CO2 uitstotende auto’s op de markt zouden komen. Dus geen diesel- of benzinewagens meer, enkel nog wagens met een elektrische motor, hetzij op batterijen, hetzij op waterstof. Op 14 februari keurde het Europees parlement dit verbod goed. Op 3 maart kwam het bericht dat de Duitse regeringspartij FDP stokken in de wielen steekt; dat ten voordele van de grote Duitse autoproducenten, BMW, Porsche en ook Bosch. Zij wensen dat er wel auto’s met een verbrandingsmotor kunnen rijden als ze zogenaamde e-brandstoffen gebruiken. Ook de Italiaanse minister van Energie sloot zich daar bij aan: “Auto’s die op hernieuwbare brandstof rijden moeten als een even schone oplossing worden beschouwd”.

Door die Duitse en Italiaanse oppositie zal er geen voldoende meerderheid meer zijn om die wet goed te keuren. Een wet die hoe dan ook, uit klimaatstandpunt, al mager was.

Zin en onzin van ‘hernieuwbare’ e-brandstoffen

E-brandstoffen, dat zijn brandstoffen die niet van aardolie-distillaten gemaakt worden maar uit een chemische reactie tussen waterstof en CO2, die uit de lucht of uit verbrandingsrook gehaald wordt. Je kan zeggen dat de verbrandingsreactie omgekeerd wordt. Meestal wordt er eerst methaan of methanol geproduceerd. Soms wordt er verder gesynthetiseerd naar meer complexe moleculen. Lijkt goed op eerste zicht, maar het venijn zit in de staart.

Als je die e-brandstoffen gebruikt in een verbrandingsmotor, dan stoot je opnieuw evenveel CO2 uit. Geen enkel voordeel voor de luchtkwaliteit. Je zou een deel e-brandstoffen kunnen benutten als laatste back-up als er geen wind en geen zon zou zijn om hernieuwbare stroom te produceren, maar dan wel op een vaste, centrale plaats waar je de CO2 weer kunt afvangen en terugwinnen. Een circulair proces dus. Dat kan niet met rijdende wagens.

Verder verliest men vaak uit het oog dat aardolie-derivaten niet enkel brandstof zijn, maar ook grondstoffen in de petrochemische industrie. Het is overduidelijk dat we eerder e-grondstoffen nodig hebben dan e-brandstoffen. Jawel, recuperatie van CO2 uit de atmosfeer, uit zeewater of uit vergistte biomassa kan door synthese met waterstofgas omgezet worden tot methanol als basisgrondstof voor de petrochemie, ter vervanging van aardolie. De technologie is bekend, maar dient opgeschaald te worden.

Klimaat neutrale technologie is niet voldoende, we hebben klimaatpositieve technologie nodig

Vele woordvoerders van kapitalistische bedrijven tot de Europese overheid zeggen toe om ‘klimaatneutraal’ te worden. Daarmee bedoelen ze dat ze evenveel CO2 zullen afvangen of ‘compenseren’ als er uitgestoten wordt. Dat kon men nog in 1980 als ‘positief’ beschouwen. Inmiddels is dat achterhaald. Omdat sinds 2015 de emissies niet gedaald zijn, stellen de IPCC rapporten dat we vanaf nu, en de komende jaren, massaal CO2 uit de atmosfeer en uit de oceaan zullen moeten halen. Dat noemen we dan ‘klimaatpositief’ zijn. Alle technische toepassingen moeten met hun uitstoot naar beneden en daar bovenop zijn er technieken nodig om reeds aanwezige CO2 te verwijderen uit zeewater en lucht.

Hoe dan? CO2-afvang gaat het snelst op biologische wijze: plantengroei in al zijn vormen. Omzetting naar levende dierlijke biomassa is een vorm van tijdelijke opslag. Herstel van het normale oorspronkelijke visbestand in zeeën en oceanen in al zijn diversiteit en massa is een belangrijke piste. Vissen zetten met hun spijsvertering CO2 uit zeewater om in carbonaten die naar de bodem zinken.

Op het land gaat het om herstel van het kleine bodemleven, het zogenaamde bodemvoedselweb. Dat vergt andere landbouwmethodes, andere sociaaleconomische organisatie van de landbouw. Biomassa kan geoogst worden als grondstof, voor zover het niet in concurrentie is met voedselproductie. Dat vergt inzicht en planning.

Vele afvalstromen van dierlijke of plantaardige organische oorsprong, kunnen worden vergist en verder verwerkt. De methaan en de CO2 die vrijkomen bij vergisting zijn dan weer grondstof voor de industrie. Het vloeibare distillaat dat overblijft bevat vele nutriënten en kan gebruikt worden als bemesting in de landbouw.