Ondergesneeuwd in ... privatisering

Was het echt januari 2022? Of het jaar 0 gezien de primitieve scènes die zich in de week van 24 januari afspeelden na een halve dag flinke, maar niet uitzonderlijke sneeuwval in Attica en hoofdstad Athene. Over de rest zullen we het niet hebben, want naar het noorden toe heeft Griekenland geen mediterraan, maar een landklimaat en elk winterseizoen valt er veel sneeuw en vriest het er veel meer dan in Nederland. Ondanks alle gemiddeld zachte winters van de laatste jaren in het mediterrane Attica, geeft januari-februari wel eens een “witte hoed.” Dus niet aprilletje zoet, maar januari-februari. Vorig jaar was dat midden februari.

De meteorologen voorspelden het al dagen van tevoren en de dag tevoren zelfs met grote precizie wat het aantal centimeters sneeuw betrof, dat zou vallen en waar het zou vallen. Het overheids- en gemeenteapparaat verklaarden goed uitgerust met pekel, sneeuwschuivers enz. helemaal paraat te staan. Niets was minder waar. Op de Attische Weg, een moderne snelweg met een aantal tolstations – dat wel - die naar o.a. het vliegveld leidt en naar veel werkplaatsen, fabrieken en handelscentra, kwamen duizenden automobilisten zo’n 24 uur in de sneeuw vast te zitten.

Ondanks de talloze waarschuwingen van de meteorologische diensten bleef de weg open en werknemers kregen van hun bazen te horen dat ze op hun werk moesten verschijnen. Voor de werkgevers is werkonderbreking een doodzonde, zelfs als doorgaan met werken levensgevaar inhoudt voor de werkende mens. Ook de tol werd betaald door mensen die kort daarna insneeuwden. De tolstations bleven open totdat het echt niet meer ging. Het particuliere bedrijf dat de Attische Weg beheert, wilde toch nog even zijn tol innen… Verder hebben honderdduizenden mensen bijna een week lang thuis zitten kleumen met in vele wijken dagenlang geen elektriciteit. Gebieden die op een paar kilometer afstand van het centrum van Athene liggen, kwamen vijf dagen lang zonder stroom te zitten, want het was niet alleen de Attische Weg die ondersneeuwde, ook al stond die vooral in de belangstelling van de media.

Selectief incompetent - selectief efficiënt

Al jarenlang is het elk jaar hetzelfde liedje: branden in de zomer (Griekenland staat bovenaan in Europa), overstromingen in de herfst, kou en sneeuwoverlast in de winter, aardbevingen het hele jaar door in combinatie met een totaal ontoereikende infrastructuur, die steeds meer inkrimpt. Desondanks waagde het regionale hoofd van Attica (Nea Dimokratia) ten overstaan van de media te verklaren: “wij zijn een mediterraan volk, dit verraste ons”(!). Een veel gehoorde term in dit verband is de “incompetentie” van het overheidsapparaat. Dit apparaat blijkt echter selectief incompetent, log en ongecoordineerd te zijn, waar het bescherming van de bevolking, gezondheidszorg, eigendom e.d. betreft op grond van een kosten-batenberekening. Noodzakelijke dienstverlening voor de preventie en bescherming tegen natuurrampen wordt ondergefinancierd en onderbezet. Integendeel blijkt datzelfde apparaat bliksemsnel als een gesmeerd en efficiënt lopende staf te functioneren om zo’n 250 volksonvriendelijke wetten erdoor te jassen, meer dan tien miljard uit te delen aan bedrijfsgroepen voor “groene” en “digitale” business, investeringsprojecten “fast track” te bevorderen, maar ook als het erom gaat de NAVO uit te rusten en vooral als het erom gaat protestbetogingen van de bevolking te onderdrukken. Geld te over. Eenmalige vergoedingen (voor de slachtoffers van de Attische Weg werd een bedrag van 2000 euro genoemd) verdienen de voorkeur. Hierin wordt het motto gevolgd van de Europese Unie, dat het beter is de volkslaag minimaal schadevergoedingen uit te betalen dan dat de overheid geldverslindende preventie-en beschermingsinfrastructuren opzet. Zo wordt ook de juridische weg vermeden, waarmee het grootbedrijf beschermd wordt tegen juridische procedures, die in Griekenland bovendien ongelooflijk slepend zijn en langer duren dan waar ook in Europa.

De multiversplintering van bevoegdheden over gemeentes, regio’s en diensten is het gevolg van wetten aangenomen door alle vorige regeringen, of het nu om de Nea Dimokratia, de Pasok of Syriza gaat met als doel steeds meer commercialisering en privatisering. Een beleid waarmee diensten gestadig verzwakt worden en burgers steeds meer betalen. De kosten-batenlogica overheerst op die manier bij het besluit tot infrastructuren, onderhoud, reparaties en ga zo maar door, waaraan heel wat ongelukken te wijten zijn niet zelden met dodelijke afloop. De regio Attica, waar de helft van de Griekse bevolking woont, om bij het meest recente voorbeeld van falen te blijven, heeft maar drie sneeuwschuivers. De rest moet men huren van particulieren en aannemers, die vaak op cruciale momenten “verdwijnen”. In geval van snelwegen als de Attische Weg hangt een noodplan af van het budget van een bedrijf, zoals schrijnend bleek bij de recente sneeuwcrisis. In alle ‘ontwikkelings- en investeringswetten’ van Nea Dimokratia, Pasok en Syriza werden de bedrijfsgroepen tot controleur van zichzelf gebombardeerd. Of ze zich dus wel aan de veiligheidsvoorschriften houden. Zelfs de meest minimale…! Maar de publieke werken van het grootkapitaal maken ook van de grote snelwegen in het land een peperduur product.

De NAVO als reddende engel? Een wolf in schaapskleren!

Misschien kijkt de lezer even verbaasd op bij dit kopje. Een paar dagen voor de algehele sneeuwchaos in Attica, bezocht de Griekse minister van Klimaatcrisis en Burgerbescherming in Luxemburg de directeur-generaal van de NAVO-dienst NSPA (Nato Support and Procurement Agency). Hij had met haar een gesprek over het huren van vliegtuigen met het oog op brandpreventie voor 2022, evenals over de mogelijkheid tot nieuwe akkoorden met de NSPA voor een periode van drie tot vijf jaar. Het gesprek werd als zeer productief beschreven, waarbij de Griekse minister beklemtoonde, dat naar aanleiding van het Griekse 70-jarige NAVO-lidmaatschap de ontmoeting excellent was en dat men dynamisch verdergaat. Maar wat heeft de NAVO nou te maken met civiele bescherming in de lidstaten, vraagt de lezer zich misschien af. Sinds 2016 stelt de NAVO op al haar topconferenties de “bescherming van cruciale infrastructuren” als één van haar prioriteiten. Op deze manier wordt een kader geschapen waarbinnen de NAVO zich kan bemoeien met het beheer van neuralgische structuren en diensten, zowel civiele als militaire, zowel in de lidstaten als in andere ‘partnerlanden’ in naam van de “collectieve veiligheid.” En daar valt van alles onder wat een bedreiging vormt voor de “politieke en economische stabiliteit”: van natuurrampen tot de strijd van volks- en arbeidersbewegingen. Zo staat het licht op groen voor overheids- en NAVO-interventies. Daarom voorzien de wetten voor civiele bescherming in de lidstaten in een militarisering van de veiligheidsdiensten en andere instanties die meedoen aan het zogenaamde crisisbeheer. Vaak is dan ook sprake van een gemeenschappelijke opleiding van deze korpsen tussen de lidstaten en andere NAVO-partners. Zo is er in Griekenland een wet waarmee het brandweerkorps nog meer gemilitariseerd wordt en de civiele bescherming rechtstreeks verbonden wordt met de NAVO. Er wordt namelijk aanbevolen een speciaal bureau van de NAVO op te richten binnen het Griekse secretariaat-generaal voor civiele bescherming. Ook samenwerking met Europol hoort daarbij, terwijl in de begroting van bovengenoemd secretariaat een “speciaal krediet” is opgenomen voor “geheime nationale noden.”

Het meest zorgwekkende is echter, dat de bevolking dit alles over zich heen laat komen en het soms ook als een noodzakelijke ontwikkeling ziet, gezien de voortschrijdende verloedering van de samenleving. De “sterke arm” van een imperialistische militarisering brengt echter meer kans op oorlog dan vrede. Het opschuiven van de NAVO richting Rusland is een sprekend voorbeeld van deze ‘westerse’ agressie. Volgens een Grieks spreekwoord laat je op deze manier de wolf op de schapen passen!