Skip navigation
Noodpakket

Oorlogshitsers op je deurmat

De strijd voor vrede komt van onderop

Dit artikel verscheen in de editie van Manifest van dinsdag 2 december 2025

Het boekje 'Bereid je voor op een noodsituatie' steekt uit een brievenbus
Foto: NCPN

Deze dagen valt bij alle Nederlandse huishoudens een informatieboekje van de rijksoverheid op de mat. In het boekje 'Bereid je voor op een noodsituatie' lezen we: “De kans op een noodsituatie of oorlog wordt groter.”

Het boekje, dat onderdeel is van de ‘Denk vooruit’, voorziet ons van tips over wat we allemaal moeten aanschaffen om ons voor te bereiden op een noodsituatie of oorlog. De berichtgeving over rampen en oorlogen op het nieuws zijn inmiddels aan de orde van de dag, maar dit brengt de onzekerheid en onveiligheid nog een stap dichterbij. Letterlijk op onze deurmat. De overheid heeft hierbij twee belangrijke boodschappen voor ons.

Voorkomen of genezen?

De eerste boodschap is dat de overheid wil dat iedereen zich beseft dat de risico’s op rampen en oorlog groter worden. Dat wordt als een gegeven gezien. Je zou ook kunnen denken: is voorkomen niet beter dan genezen? Maar daar denken ze in Den Haag anders over.

Het boekje spreekt bijvoorbeeld van natuurrampen. Maar maatregelen voor bescherming van milieu en klimaat worden één voor één overboord gegooid nu de overgang naar een oorlogseconomie als topprioriteit is gesteld door de politiek in Den Haag en de EU in Brussel.

Het boekje spreekt zelfs van oorlog. Niettemin zetten de Nederlandse regering en haar bondgenoten (VS, NAVO en EU) internationaal in op allesbehalve de-escalatie en vrede. In tegendeel: Nederland loopt voorop in de oorlogsplannen van de NAVO en EU. En ondanks wat kritische noten voor de bühne, staat Nederland nog altijd pal achter Israël, dat ongestoord doorgaat met het bezetten, verdrijven en vermoorden van de Palestijnen.

De eerste stappen richting een oorlogseconomie zijn al gezet, het vooruitzicht op vrede is dan ook niet iets waaraan gewerkt wordt. Ook wapentuig heeft een houdbaarheidsdatum en de oorlogsindustrie ziet graag dat wapens en munitie ‘geconsumeerd’ worden. De campagne speelt hier ook op in. Zo kunnen we op de website lezen: “Het is niet de vraag óf, maar wanneer het gebeurt.” Had jij nog de hoop op rust en vrede? ‘Jammer dan!’ is de boodschap uit Den Haag.

Wie moet zich voorbereiden?

Naast het klaarstomen van de geesten voor oorlog en rampen heeft deze campagne nog een ander doel. De tweede boodschap van de overheid is namelijk dat iedereen zich moet beseffen dat we in het geval van rampen vooral niet te veel van de overheid moeten verwachten. Als het eenmaal zo ver is, ben je op jezelf aangewezen.

De Denk vooruit-campagne brengt het feit dat Nederlands aan hun lot worden overgelaten zo ongepast klef en zoetsappig, dat je bijna denkt dat het een sketch is: “De eerste 72 uur? Die zijn van ons. Van jou. Van ons samen.” Wat was het idee hier? Dat mensen met een misplaatst romantisch gevoel uitkijken naar een maatschappij-ontwrichtende ramp?

Het informatieboekje kan dus ook als een soort laatste waarschuwing gezien worden. De overheid komt je niet helpen, zoek het lekker zelf maar uit.

De waslijst die we krijgen voorgeschoteld met allerlei spullen die we moeten aanschaffen, betalen we uiteraard zelf. Die tientallen miljarden voor de oorlogsindustrie, daar kan natuurlijk geen cent van af.

Kern van waarheid

In dit alles zit een ongemakkelijke kern van waarheid: onder het kapitalisme hoef je inderdaad niks te verwachten van bedrijven en de burgerlijke staat – ook niet tijdens noodsituaties. Dat zagen we afgelopen jaren ook met de desastreuze overstromingen in Spanje en Duitsland, de bosbranden in Zuid-Europa of de aardbevingen in Turkije. Keer op keer is het de bevolking die zichzelf redt. En natuurlijk spelen de hulpverleners en zorgverleners daar een belangrijke rol, ook al moeten zij vaak met allerlei gebrek aan materiaal, subsidies en mensen in zo’n situatie tot het uiterste gaan.

Het informatieboekje geeft één daadwerkelijk cruciaal advies, al vatten wij het anders op dan de overheid het bedoelt: praat met elkaar. En wanneer je dan met elkaar praat, heb het dan niet alleen maar over wat te doen in noodsituaties, zoals de overheid wil. Want dan is het eigenlijk al te laat. Heb het met elkaar ook over wat te doen om een wereld te creëren waar die noodsituaties niet als vanzelfsprekend gezien worden, en waar, mocht er dan toch iets misgaan, je wél kan rekenen op een overheid die je komt helpen.

Dus spreek met je buren, en natuurlijk je collega’s, vrienden en familie, maar ga niet mee in dit staaltje schaamteloze oorlogspropaganda. De strijd voor vrede begint met dat we zulke oorlogspropaganda niet normaal gaan vinden. Ons organiseren en het versterken van de vredesbeweging en de arbeidersbeweging is de volgende stap.

Wil je een abonnement op Manifest?

Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland

Manifest is de krant van de NCPN die maandelijks verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.

Abonneer Nu!