Kabinet Schoof gevallen: nieuwe stoelendans begint

Dinsdagochtend ging de kogel door de kerk. PVV-leider Wilders trok als grootste partij de stekker uit het kabinet. Diezelfde middag kwam minister-president Schoof met de mededeling dat hij namens het kabinet het ontslag zou aanbieden aan de koning; Nederland maakt zich op voor nieuwe verkiezingen. De campagnesfeer was maandagavond al te proeven bij de partijleiders van de andere partijen. Yeşilgöz van de VVD en Timmermans van GroenLinks-PvdA hebben er de afgelopen 24 uur geen gras over laten groeien en gaan in de aanval tegen Wilders. Wat betekent de val van het kabinet voor de arbeidersklasse en wat kunnen we de komende maanden verwachten?

Dat het kabinet Schoof wankel was zal voor velen geen verrassing geweest zijn. Vanaf het begin was het een instabiele coalitie. Ruzies, crises en moddergooien kenmerkten vanaf het begin het kabinet van PVV, VVD, NSC en BBB. Het lukte voormalig spionagechef Schoof niet om de club bij elkaar te houden. Ook de beloftes van de coalitie om iets te doen aan de belangen van de werkende, werkloze en studerende bevolking bleek slechts kletspraat. Zo nam het kabinet zich voor om in 2027 de maximale duur van de WW met een halfjaar te verkorten, het eigen risico zou niet afgeschaft worden en er zou een langstudeerboete worden ingevoerd waardoor studenten die meer dan een jaar zouden uitlopen €3000 bovenop hun collegegeld (van €2530) moesten betalen. Dit laatste is door de dappere strijd van studenten in de prullenbak gegaan.

Het kabinet heeft vooral bezuinigingen doorgevoerd, zoals op sociale zekerheid, onderwijs en cultuur. Met die middelen heeft het kabinet het oorlogsbudget verder opgevoerd. Op internationaal gebied was kabinet Schoof namelijk een voortzetting van vorige de regeringen en deed ze er zelfs een schepje bovenop. Zo werd er in de afgelopen miljoenennota, waarin de financiële plannen van het kabinet werden gepresenteerd, 716 miljoen euro voor de oorlogsbegroting vrijgemaakt, bovenop de 2,4 miljard euro uit het Hoofdlijnenakkoord. In lijn met de NAVO en EU werden en worden we klaargestoomd voor oorlog. De economische en zelfs militaire steun aan Israël ging ongehinderd door, wat kon rekenen op verzet vanuit de arbeidersklasse met bezettingen, demonstraties en andere acties tegen de genocide van de Palestijnse bevolking door de Israëlische staat.

Het kabinet is formeel volgens de regeringsleiders, net als het vorige kabinet, gevallen op migratie. Dit zijn vooral praatjes voor de bühne, om diepere tegenstellingen te verhullen. Wel is te verwachten dat de verdeel en heers-retoriek van partijen en verdere haat tegen vluchtelingen, migranten en mensen met een migratieachtergrond wordt voortgezet.

Waar aan de ene kant de burgerlijke politici niet investeren in onderwijs, zorg en andere publieke voorzieningen, worden door de imperialistische oorlogsdrang van de Europese Unie, de Verenigde Staten en de NAVO wel miljarden vrijgemaakt voor oorlog. Het met geweld veiligstellen van transportroutes, grondstoffen, markten en invloedssferen staat zo het welzijn van de eigen bevolking in de weg. Oorlogen van de VS, NAVO en hun bondgenoten, zoals die in Irak, Afghanistan en Syrië, hebben voor destabilisatie gezorgd die grote vluchtelingenstromen op gang heeft gebracht. Vluchtelingen sterven aan de grenzen van de EU door honger, kou en verdrinking. Eenmaal aangekomen in Nederland worden velen van hen misbruikt als goedkope arbeidskrachten. Dit wordt gebruikt door bedrijven om de lonen te drukken.

En nu?

Werkgeversorganisaties vragen om een ‘daadkrachtig en stabiel kabinet’. Daarmee verwoorden ze de wens van de heersende klasse van een stabiel kabinet dat de sociale afbraak en de overgang naar een ‘oorlogseconomie’ kan voortzetten. Dit ook in het licht van de toenemende internationale spanningen tussen imperialistische blokken en de sombere economische vooruitzichten (waaraan de overaccumulatie van kapitaal ten grondslag ligt). Tegelijkertijd zijn er tegengestelde belangen binnen de heersende klasse over internationaal beleid en over economisch beleid.

Hoe dan ook zitten de arbeidersklasse en middenlagen niet te wachten op een kabinet dat ‘daadkrachtig en stabiel’ afbraakbeleid en oorlogspolitiek doorvoert. Zij zitten er niet op te wachten om de oorlogsbudgetten te betalen met afbraak van sociale rechten, publieke voorzieningen en inkomens. Met de val van het kabinet is het gevaar echter niet geweken. Immers heeft de afbraakpolitiek en oorlogshitsing brede steun onder de burgerlijke partijen, van zogenaamd ‘links’ tot (extreem-) rechts.

De val van de kabinet zal dus vooral een aanleiding moeten zijn om de strijd van de arbeidersklasse op te voeren. Strijd voor onze rechten en inkomens. Strijd voor vrede. Tegen de sociale afbraak en oorlogspolitiek. In die strijd blijft ook de NCPN al haar krachten inzetten. Strijd is enige weg!