De parlementsverkiezingen zijn dus gewonnen door de Conservatieve Partij. Onder deze nieuwe politieke voorwaarden is het nu van het allergrootste belang om de belangrijkste kenmerken van de agenda van de Britse heersende klasse te onderscheiden. Het allereerste doel van de heersende klasse is het oplossen van de politieke crisis.
[Lees hier deel 1 van deze verklaring. Dit is deel 2, red.]
Groot-Brittannië moet de EU op een ordelijke manier verlaten maar tegelijkertijd zoveel mogelijk toegang tot de Europese markten houden. De grootste en meest dominante bedrijven in de Londense City zullen tevreden zijn als er een nauwe afstemming blijft met de regelgeving van de Europese interne markt, ook nu de onmiddellijke dreiging van progressieve staatsinterventies afgewend is.
Groeiende meningsverschillen tussen kapitaalgroepen
Zodra de regering-Johnson begint aan onderhandelingen over de toekomstige verhouding met de EU, en vooral over een vrijhandelsovereenkomst, kunnen er meningsverschillen ontstaan over regelgevingsnormen, over de handel met niet-EU-landen, over de wetgeving van het Europese Hof van Justitie, etc. De arbeidersbeweging moet er altijd naar streven om de hoogste normen te handhaven, maar ze mag geen steun geven aan regelingen die Groot-Brittannië vastketenen aan Europese instellingen en procedures die alleen ten goede komen aan de vrije markt. In Groot-Brittannië kunnen regeringen die de monopolies ondersteunen via de stembus of door grootscheepse acties vanuit de bevolking vervangen worden, maar op Europees niveau hebben we dit soort mechanismes niet meer.
Nieuwe strategie 'links' noodzakelijk
In plaats daarvan moeten links en de arbeiders- en progressieve bewegingen in Groot-Brittannië hun politieke visie dringend herzien. Ze moeten geen ondergeschikt standpunt meer innemen ten opzichte van een geïdealiseerde en onrealistische EU. Links moet een op klassengebaseerde analyse van het werkelijke karakter van de EU maken. Het Leave-Fight-Transform (LeFT)-initiatief is van cruciaal belang om dit proces te ondersteunen.
De Communistische Partij zal haar standpunt van 'volkssoevereiniteit' blijven bevorderen als hét progressieve alternatief voor concurrerende ideeën, nationalisme aan de ene kant en abstract, op de EU gebaseerd 'internationalisme' aan de andere. De belangen van de arbeidersklasse en de bevolking mogen niet worden toevertrouwd aan de instellingen van de Britse staat of die van de Europese Unie. Hun belangen moeten worden bevochten, afgedwongen en beschermd door de arbeidersbeweging en haar bondgenoten.
Dit geldt ook voor de rechten van buitenlandse ingezetenen, arbeidsmigranten en andere vreemdelingen. Aangemoedigd door racistische elementen in en rond de Conservatieve Partij en de nederlaag van links en de arbeidersbeweging mag het gevaar van heroplevend racisme in Groot-Brittannië niet worden onderschat. De arbeidersbeweging moet hiertegen eensgezind campagne voeren, op basis van haar klasse en met progressieve argumenten en voorstellen. Zorgen over de impact van migratie en buitenlandse werknemers op lokale en sociale omstandigheden mogen echter niet simpelweg worden afgedaan als 'racistisch'.
Links moet zich ten eerste verenigen rond een humaan, genereus en niet-racistisch immigratie- en inburgeringsbeleid. Dit moet in de plaats komen van het anarchistische 'vrijemarkt'standpunt van open grenzen dat tot dusver gepropageerd werd. Alle vormen van racisme zijn vergif voor de arbeidersbeweging. Dat geldt ook voor het antisemitisme waartoe verschillende reactionaire lieden overgaan. De strijd hiertegen kan alleen van de grond komen als het op een juiste manier herkend wordt en als er snel en krachtdadig tegen wordt opgetreden.
Een ander strategisch doel van de heersende klasse in Groot-Brittannië, bijgestaan door haar aanhangers binnen Labour, is proberen om elk klassenbewustzijn en elke vorm van socialisme voor eens en altijd uit de Labourpartij te verbannen. Het is hun bedoeling om de partij te 'vereuropesen', zodat deze meer lijkt op traditionele sociaaldemocratische partijen in de rest van de EU die door hun prokapitalistische politiek veel van hun aanhang hebben verloren. Van Frankrijk en Nederland tot Italië en Griekenland hebben ze elk streven naar een gemengde economie, naar economische planning en radicale welvaartsverdeling opgegeven. In plaats daarvan omarmen ze het neoliberale kapitalistische model met zijn marktfetisjisme, deregulering, 'ondernemerschap', privatiseringen, bezuinigingen en arbeidsflexibiliteit.
Aanvallen op vakbonden
Centraal in deze plannenmakerij staat het hernieuwde streven om de band tussen de Labourpartij en een aantal van de grootste vakbonden in Groot-Brittannië te verzwakken of te verbreken. De heersende klasse, haar staat en kapitalistische media zien immers goed in dat vooral de vakbonden de kern van Labour zijn, dat deze de belangrijkste basis vormen waarop de partij kan worden vernieuwd.
Dat is een van de redenen waarom de verkiezingsoverwinning van de Conservatieven de lancering van een nieuw offensief tegen de vakbonden en de rechten van de werknemers aankondigt, te beginnen bij de transportsector en de hulpdiensten. Het is in het belang van alle vakbonden en het Trade Union Congress om zich te verenigen rond het stakingsrecht in alle industrieën en diensten, en zich te verzetten tegen alle manieren om stakingen te breken. Links en de arbeidersbeweging moeten wellicht ook nagaan hoe ze vakbondsactiveiten en klassenbewuste solidariteit het beste kunnen bevorderen bij het defensiepersoneel.
Wat de economische en financiële strategie betreft is er een tegenstelling tussen Johnsons populistische programma van grote overheidsinvesteringen in openbare diensten en infrastructuur, en zijn behoefte om die te financieren zonder de rijke en grote bedrijven te belasten. Naarmate deze tegenstelling duidelijker wordt, zullen privatisering, outsourcing en hogere regressieve indirecte belastingen aan de orde van de dag zijn. In de strijd hiertegen moet de People's Assembly Against Austerity een belangrijke rol op zich nemen, met maatschappelijke campagnes tegen de voortzetting of heropleving van het bezuinigings- en privatiseringsbeleid en met meer actieve betrokkenheid bij een breed scala aan vakbonden en vakbondsfederaties. Zo moet het idee van een geloofwaardige, allesomvattende en alternatieve economische, sociale en ecologische strategie ingang vinden bij de bevolking.
1 mei actiedag
De geplande actiedag is 1 mei, de Internationale Dag van de Arbeid. Deze dag zal de progressieve en arbeidersbeweging massaal gemobiliseerd worden ter ondersteuning van een strategie die de eenheid in de werkende klasse centraal stelt, ongeacht alle verschillen op het gebied van nationaliteit,ras, geaardheid en religie. Het is de bedoeling dat vakbondsfederaties het initiatief nemen tot de vorming van breed opgezette 1 mei-comités in dorpen en steden in heel Engeland, Schotland en Wales.
De heersende klasse in Groot-Brittannië is zich ervan bewust dat de rivaliteit tussen 's werelds belangrijkste kapitalistische grootmachten groeit nu de strijd om de controle over hulpbronnen, transportroutes en markten escaleert. De opkomst van de Volksrepubliek China als economische macht en als alternatief model voor groei en welvaart voert deze druk nog extra op.
Stop verdergaande militarisering
Binnen deze context moet de voortdurende expansie en het interventionisme van de NAVO, de militarisering van de EU en de tegenstrijdigheden binnen beide imperialistische allianties gezien worden. De Britse regering is dan ook van plan om het herbewapeningsprogramma voort te zetten, en daarom wil ze ook het Trident-kernwapenprogramma vernieuwen. Deze uiterst gevaarlijke en dure plannen vereisen de krachtigste reactie van de Campaign for Nuclear Disarmement (CND), de Stop the War Coalition en de British Peace Assembly (als vertegenwoordiger van de anti-imperialistische Wereldvredesraad). Tegelijkertijd echter moeten de progressieve en arbeidersbewegingen duidelijk maken dat zij volledig instemmen met de legitieme behoefte aan adequate conventionele strijdkrachten. De nucleaire ontwapening moet altijd gepaard gaan met een hervorming en diversificatie van bestaande militaire productie tot civiele productie, zonder dat werkgelegenheid, loon- en pensioenrechten verloren gaan.
Niet sektarische strijdvaardigheid nodig
Alleen strijdvaardige en massale buitenparlementaire campagnes kunnen de plannen die de Conservatieven op vele fronten beramen verstoren of bijsturen. Op dezelfde manier kan ook de arbeidersbeweging versterkt en vernieuwd worden, op de werkvloer en binnen de Britse arbeidersgemeenschappen. Om vakbonden te vernieuwen of op te richten moeten er brede linkse netwerken opgezet worden, geen sektarische netwerken. Binnen de vakbonden moeten breed opgezette linkse netwerken worden opgezet, waarbij van sektarisme geen sprake kan zijn, en vakbondsafdelingen op hun beurt moeten weer met een open blik een rol spelen binnen de lokale vakbondsfederaties. Politisering en herpolitisering zullen essentieel zijn voor dit vernieuwingsproces in de arbeidersbeweging. In de Labourpartij en vakbondsorganisaties moet systematische politieke scholing worden georganiseerd over alle belangrijke kwesties die onze samenleving aangaan, en niet in het minst over de milieucrisis.
Historisch geheugen
De Britse heersende klasse heeft altijd geprobeerd om het historische geheugen van de arbeidersklasse te wissen [of te vervalsen, red.]. Ze heeft altijd geprobeerd om haar eigen versie van de geschiedenis in de plaats te stellen van de geschiedenis van het volk met zijn progressieve en arbeidersbeweging. Ook hiertegen moet verzet komen, waarbij voortgebouwd kan worden op het werk van toegewijde communisten en andere linkse historici. Klassenpolitiek is de enige basis waarop de arbeidersbeweging in Groot-Brittannië verenigd en versterkt kan worden. Zo kan de weg worden vrijgemaakt voor toekomstige verkiezingsoverwinningen. Niet door een reductionistische of economische klassenpolitiek, maar door een politiek die het verband legt tussen uitbuiting en de verschillende vormen van ongelijkheid en onderdrukking.
Schots fata morgana
De fata morgana van de Schotse onafhankelijkheid die de SNP voorspiegelt zal de belangen van de arbeidersklasse en de massa van het volk niet ten goede komen, zeker niet als Schotland onderworpen blijft aan de Bank van Engeland en het beleid, de regels en dictaten van de EU en de NAVO. Het enige geloofwaardige en doeltreffende alternatief bestaat uit meer macht en middelen voor Schotland en Wales in een federaal Groot-Brittannië, dat gebaseerd is op solidariteit tussen al zijn landsdelen en regio's.
Schotland heeft het soevereine recht om zijn eigen grondwettelijke toekomst te bepalen, ook door middel van een tweede onafhankelijkheidsreferendum. Als het zover komt zal de Communistische Partij echter campagne voeren voor eenheid binnen de arbeidersklasse en voor progressief federalisme, niet voor verdeeldheid en separatisme. Op kortere termijn moeten links en de arbeidersbeweging ervoor zorgen dat de Europese beslissingsbevoegdheid over meer dan honderd onderwerpen gedecentraliseerd wordt teruggehaald, waardoor ze bij de parlementen van Schotland en Wales komt te liggen.
Op het constitutionele vlak moet de arbeidersbeweging zich ook verenigen rond een hervorming van het kiesproces. Er moet een doeltreffend mechanisme komen waarmee kiezers tussentijdse verkiezingen kunnen afdwingen, en het Hogerhuis moet afgeschaft worden. Tegelijkertijd moet een strategie om het media-eigendom te democratiseren en te spreiden hoger op de politieke agenda komen te staan.
Al deze en andere linkse en politieke beleidslijnen worden naar voren gebracht in de alternatieve en politieke strategie van de Communistische Partij. De strijd voor dit alles is de basis waarop een democratische volksalliantie tegen het staatsmonopolistisch kapitalisme opgebouwd kan worden, onder leiding van de georganiseerde arbeidersklasse.
Vernieuwd programma CPB
Het vernieuwde programma van de Communistische Partij, 'De Britse weg naar het socialisme', zal begin 2020 bekendgemaakt worden. Dit programma biedt het tegengif tegen het defaitisme, de hysterie, de slechte reputatie en de verpersoonlijking die delen van links en de arbeidersbeweging nu teisteren.
Dat meer dan tien miljoen mensen kozen voor het meest radicale Labour-verkiezingsprogramma in meer dan dertig jaar betekent dat de voorwaartse mars van de arbeidersbeweging kan worden hervat. Dat volgend jaar de negentigste verjaardag van de Morning Star en haar voorganger, de Daily Worker gevierd wordt, toont aan dat een dagelijkse krant een essentiële rol speelt voor de arbeidersbeweging en het socialisme. In 2020 bestaat de Britse Communistische Partij honderd jaar. Een eeuw van strijd die bewijst dat het mogelijk is om de vaak zo meedogenloze Britse heersende klasse - de oudste en meest ervaren heersende klasse ter wereld - uit te dagen, en dat het mogelijk is om de heersende klasse te ontregelen op momenten dat het erop aankomt.
Het socialisme heeft de toekomst, maar alleen als we de lessen van de marxistische theorie en praktijk toepassen.
20 december 2019, vertaling Frans Willems.
Wil je een abonnement op Manifest?
Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland
Manifest is de krant van de NCPN die tien keer per jaar verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.
Abonneer Nu!
