Skip navigation
Milieu

Waterstof en de strijd voor een ander maatschappijmodel

De waterstofrevolutie is meer dan nodig voor het klimaat

Dit artikel verscheen in de editie van Manifest van donderdag 17 december 2020

Placeholder

Om verdere ontaarding van het klimaat tegen te gaan zouden de emissies van broeikasgassen wereldwijd met 60 procent of meer moeten verminderen tegen 2030. Dat is min 6 procent per jaar. Een enorme klus. In de rijke industrielanden is de kennis en het kapitaal aanwezig om dat te doen.

Technici en ingenieurs zijn het er over het algemeen over eens dat waterstof de sleutel is tot het verduurzamen en vergroenen van onze zware industrie als staal en petrochemie. Waterstof gecombineerd met brandstofcellen is ook de oplossing voor elk zwaarder transport. Verder is waterstof ideaal om energie uit zon en wind op te slaan over de seizoenen heen.

Het laatste woord aan het publiek of aan de bedrijven?

Nederland beet het spits af in Europa met zijn 'Klimaatakkoord' in juni 2019, na lange debatten. Het studiebureau TKI schreef het document 'Systeemintegratie' en 'Contouren van een Routekaart Waterstof' al in maart 2018. Het overheidsbedrijf Gasunie investeert in de productie van groene waterstof. 'Groene' waterstof is waterstof geproduceerd door elektrolyse van water met behulp van stroom uit zon of wind. Dat in tegenstelling met 'grijze' waterstof die geproduceerd wordt door het thermisch kraken van aardgas. Met elke kg grijze waterstof komt er elf kg CO2 vrij.

Snelle omschakeling en algemeen maken van groene waterstof zijn een eerste noodzaak voor de klimaatplannen, zoals het bredere publiek het ziet. De laatste maanden roeren grote bedrijven zich steeds meer en de regering volgt hen daarin ten onrechte. Zij willen 'blauwe' waterstof. Dat is verder gaan met het thermisch kraken van aardgas en dan de CO2 afvangen, concentreren en via nieuwe pijpleidingen afvoeren en in de zeebodem pompen. Dat zou hen goedkoper uitkomen.

Compleet tegengesteld aan de oorspronkelijke geest van de plannen. Hun bedoeling is hun bestaande bedrijvigheid en bestaande oliemarkt niet verder ter discussie te stellen. Die bijkomende bewerkingen en infrastructuur zullen de prijs wel opdrijven. Dat zien zij dan wel gecompenseerd door het laten betalen van een koolstofbelasting. Uiteindelijk betalen de gezinnen thuis de rekening.

Het is bovendien idioot. Als je al CO2 afgevangen hebt, wat te doen is voor grotere industriële installaties, maak er dan geen gevaarlijk afval van dat je onder het kleed veegt, maar gebruik het als nieuwe kostbare grondstof voor de petrochemie, dat ter vervanging van petroleum als grondstof. Door groene waterstof verminder je al sterk het gebruik van fossiele bronnen. Door groene waterstof met afgevangen CO2 te laten reageren maak je methanol, een basisgrondstof voor verdere chemische procesreacties. Belangrijk: dit is een bekende bewezen technologie, die enkel opgeschaald moet worden. Terwijl het in de bodem steken van CO2 een zeer betwistbare praktijk is, die risico's meedraagt voor de toekomst.

Staatssteun voor bedrijven of wettelijke normen voor de bedrijven?

Het Online magazine 'Duurzaam Bedrijfsleven' schrijft op 19/8 "Nederland dreigt achterop te raken met groene waterstof". De investeringen door de private sector in de groene waterstof blijven ver achter bij de klimaatnoodzaak. De bedrijven klagen over de 'onrendabele top' van die investeringen. Zij vragen staatssteun. Miljoenen zouden dan uit de publieke staatskasnaar de private aandeelhouders gaan, enkel om 'concurrend' te blijven met de bestaande vuile productiemethodes.

Dat is de marktlogica. Het kan anders. Leg een wettelijke verplichting op van verregaande emissievermindering, hetzij door efficiëntieverbetering, hetzij door overschakeling naar groene energie uit zon en wind. Dat is de logica voor het klimaat. En tevens ook beter voor de prijsvorming naar de huisgezinnen toe. Dat maakt ook elke koolstofbelasting overbodig.

De overheid is het sluitstuk voor een tijdige en sociale klimaattransitie

Ons huidig gecentraliseerd energiesysteem met kernenergie en fossiele brandstof voldoet niet meer. We willen naar een modern gedecentraliseerd energiesysteem, steunend op hernieuwbare bronnen en opslag van energie, gecoördineerd door een slim geïntegreerd netwerk. Die omschakeling doorkruist de hele maatschappij in alle sectoren.

We hebben de overheid nodig om dit snel en gepland te laten verlopen. Met de chaos van de markt halen we nooit de objectieven van min 6 procent per jaar. Subsidies aan de private ondernemingen is verknoeien van publiek geld. De overheid kan beter zelf rechtstreeks investeren. Voor een publiek energiesysteem, met publieke producenten, aangevuld met coöperatieve producenten en een publieke distributie van elektriciteit, waterstof en warmte.

We hebben bovendien de overheid nodig voor een zekere democratische controle om de klimaat-en energietransitie ook sociaal correct te laten verlopen. Zorgen dat niemand achterblijft door reconversie waar nodig en nieuw werk te scheppen. Zorgen dat er geen prijsverhoging is voor de gezinnen en ieders basisbehoeften worden vervuld.

Wil je een abonnement op Manifest?

Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland

Manifest is de krant van de NCPN die tien keer per jaar verschijnt. Met Manifest blijf je op de hoogte van de actualiteit en van onze acties. Manifest belicht verschillende aspecten van de strijd in binnen- en buitenland, en publiceert analyses die inzicht bieden in de nationale en internationale ontwikkelingen vanuit een marxistisch-leninistisch perspectief. Neem nu een abonnement op Manifest of vraag een gratis proefabonnement aan.

Abonneer Nu!