Wopke in Dubai brengt Geert naar het torentje

De grootste partij in ons parlement schreef in hun verkiezingsprogramma dat alle klimaatplannen de shredder in moeten. “Geen miljardenverspilling aan zinloze klimaathobby’s, maar meer geld voor onze mensen.” Voor veel mensen die zich bezighouden met zulke thema’s klinkt het allemaal erg zorgelijk. Klimaatdoelen worden niet gehaald, weersextremen nemen toe, de temperaturen blijven stijgen, en toch lijkt menig arbeider het allemaal maar onzin te vinden en zijn steun te geven aan volledige ontkenners zoals de PVV. Vooral burgerlijk links snapt er niets van.

Laat duidelijk zijn, de heer Wilders verkoopt natuurlijk klinkklare onzin. In het PVV-verkiezingsprogramma worden allerlei argumenten op een hoop gegooid zodat de zwakte van de individuele punten minder opvallen – totdat je er langer dan een minuut over nadenkt. Hoewel het fluctueert, staat het overgrote deel van de Nederlandse bevolking al jaren achter het doel van een halvering van de CO2-uitstoot in 2030, en zijn ook steeds meer Nederlanders zich zorgen maken over de persoonlijke gevolgen van klimaatverandering.

Als het niet zit in het tegengaan van klimaatverandering op zich, waar zit de crux dan? Die zit in hoe de burgerlijke politiek ermee omgaat. De absurditeit van de internationale klimaatonderhandelingen is illustratief voor het imago van elitaire onzin die het tegengaan van klimaatverandering heeft. De kersverse EU-commissaris Wopke Hoekstra vloog recentelijk naar Dubai voor de COP28, de wereldwijde klimaattop die van 30 november tot 12 december duurde. Deze top wordt voorgezeten door Sultan Ahmed Al-Jabr – tevens hoofd van de Abu Dhabi National Oil Company, het staatsoliebedrijf van de Verenigde Arabische Emiraten. Het gastheerland van deze klimaattop had ook plannen om tijdens de top gelijk wat olie- en gasdeals te sluiten. Dat leek men wel zo praktisch als er toch 70.000 (!) gasten afreisden naar het kleine oliestaatje. De resultaten van dit evenement zullen moeten bepalen hoe de arbeiders in de hele wereld hun levens moeten aanpassen om de opwarming van de aarde tegen te houden. Het zou goede satire zijn geweest als het niet de grimmige realiteit was.

De plannen van de EU en de Nederlandse regering dienen niet het belang van de maatschappij om bescherming te bieden tegen destructieve klimaatverandering, maar de belangen van bepaalde delen van het bedrijfsleven en de wereldwijde concurrentiepositie van Europa. Ondertussen worden de kosten direct of indirect bij de arbeidersklasse gelegd, iets waar Nederlanders zich juist steeds meer tegen keren. Denk hierbij niet alleen aan kosten die worden neergelegd bij de consument. Het subsidiëren van elektrische auto’s betekent evengoed dat belastinggeld afkomstig uit bijvoorbeeld inkomstenbelasting of btw wordt gebruikt om een bepaalde private industrie te stimuleren. Tegelijkertijd worden de belangen van de oude olie- en gasindustrie niet vergeten en kunnen deze bedrijven vrolijk doorgaan met hun vervuilende activiteiten, of worden ze riant gecompenseerd om te ‘verduurzamen’.

Er zit dus een kloof tussen de verhalen over klimaat als iets waar we ons allemaal zorgen over moeten maken en voor moeten inzetten, en de realiteit dat staat en kapitaal zich vooral inzetten voor hun eigen belangen. Zo komt er ook een kloof tussen de delen van de bevolking die gebruik kunnen maken van regelingen en subsidies waar toch een zeker startkapitaal voor nodig is (warmtepompen, zonnepanelen of elektrische auto’s) en zij die zich dat moeilijk kunnen veroorloven. Plannen die dus mooi lijken voor de bovenlaag van de samenleving, maar niet voor de meerderheid. In die zin is het huidige klimaatbeleid inderdaad een elitaire aangelegenheid. Het conflict tussen fossiel en ‘groen’ kapitaal kent hoe dan ook één winnaar, het kapitaal, en één verliezer, de werkende mensen.

Misschien is de scepsis van veel mensen dan toch niet zo uit de lucht gegrepen. De gevolgen van zowel klimaatverandering als het kapitalistische klimaatbeleid zullen de arbeidersklasse genadeloos hard treffen, zoals elke crisis, oorlog en ramp altijd de werkenden laat bloeden, terwijl de rijken proberen er een slaatje uit te slaan en enkel denken aan hun eigen belang.