De situatie in Oekraïne en de taken van de communisten om deze te overwinnen

We publiceren hieronder een passage uit de bijdrage van de Unie van Communisten van Oekraïne aan de 23ste IMCWP in Izmir. Meer specifiek publiceren we de passage waarin deze partij beknopt haar analyse geeft van het karakter en de ontwikkelingen rondom de imperialistische oorlog in Oekraïne.

Unie van Communisten van Oekraïne

Het is 605 dagen sinds het begin van de zogenaamde ‘speciale militaire operatie’ van de Russische Federatie. De frontlinie strekt zich uit over 1300 km. Laten we vandaag een samenvatting geven van de ‘successen’ van de burgerlijke regering van de Russische Federatie in haar zogenaamde ‘strijd tegen het fascisme’ en ‘bescherming’ van de Donbass.

De volksopstand, die van onderaf begon als een confrontatie met de extreem-nationalistische krachten van kapitalistisch Oekraïne, is gewurgd. Het pro-fascistische Oekraïense regime slaagde er echter niet in om deze opstand te onderdrukken. Het volk in de Donbass is sterk, het is positief over het Sovjetverleden, en het vocht standvastig tegen superieure vijandelijke krachten – zowel nationalistische bataljons als reguliere onderdrukkingstroepen. Maar het initiatief van de massa's werd onderschept door de veiligheidsdiensten en militaire strijdkrachten van de Russische Federatie.

Onder onduidelijke omstandigheden – en dus niet aan het front – werden tientallen communistische en enigszins pro-Sovjet volkscommandanten en lokale leiders, die pleitten voor de nationalisering van industriële ondernemingen, gedood. Overal werden burgerlijke besturen geïnstalleerd. De eigendommen werden herverdeeld ten gunste van het Russisch kapitaal.

De heersende klasse van de Russische Federatie voert deze misdaden tegen het werkende volk uit in het Russisch. Hoe belangrijk de taalkwestie ook lijkt, tijdens klassenconfrontaties is ze van secundair belang. Primair is de oplossing van de machtskwestie. De proletariërs zullen elkaar immers in elke taal begrijpen. De taalkwestie is echter wel een van de favoriete motieven van de burgerlijke propaganda, waarmee het de werkelijke belangen van de echte actoren van de oorlog verhult. Zaten de mensen in de Donbass te wachten op zo'n soort bevrijding? Hebben tienduizenden hun leven gegeven op het slagveld en honderdduizenden hun gezondheid opgegeven om de ene groep uitbuiters in te ruilen voor een andere groep?

Wat vanzelfsprekend is voor een marxist-leninist – gewapend met de marxistisch-leninistische dialectiek – is absoluut niet vanzelfsprekend voor iemand die dit instrument niet bezit. Onwetende mensen aan beide kanten van het conflict hebben last van cognitieve dissonantie (vervelend gevoel dat iemand ervaart door tegenstrijdige overtuigingen en handelingen, red.). De specifieke kenmerken van hoe mensen informatie waarnemen in crisismomenten worden geactiveerd. Mensen verliezen daarbij het vermogen om feiten te analyseren. Ze beginnen te horen wat ze willen horen, afhankelijk van hun wereldbeeld. Het is moeilijk om ze dit kwalijk te nemen. Je kunt alleen maar meeleven met de slachtoffers van het burgerlijke systeem van onderwijs en propaganda.

De taak van communisten in deze situatie is om mensen te helpen de situatie te begrijpen, om de tegenstrijdigheden te onthullen tussen wat er wordt gezegd en wat er wordt gedaan; tussen lijnrecht tegenovergestelde burgerlijke houdingen die vanaf tribunes en in de massamedia worden uitgezonden. Terwijl ze zich verschuilen achter mooie woorden die soldaten dwingen om aan het front te sterven, blijven economische en politieke elites zichzelf verrijken en behouden ze hun luxueuze levensstijl.

Aan de ene kant verzekeren Poetins regering en de politieke elite van de Russische Federatie ons van hun antifascisme. Aan de andere kant vertrouwen ze openlijk op de meest reactionaire Russische ideologen van het solidarisme zoals Iljin, onze tijdgenoot Dugin, of nazi-collaborateur Sjmelev. Aan de ene kant verklaart Poetin op 23 februari 2022 dat hij Oekraïne zal leren hoe je echt decommunisatie uitvoert; aan de andere kant zwaait hij met een rode vlag die mensen oproept om de prestaties van de grootouders en Sovjetsoldaten te herhalen wanneer het nodig is om de massa's naar het front te mobiliseren. Dit is een schaamteloze, overduidelijke leugen en een walgelijke manipulatie.

Hoe moet een gemiddelde Oekraïner, die eerder door de burgerlijke propaganda was wijsgemaakt dat de Russen zijn historische vijanden zijn, de realiteit begrijpen? Alleen op deze manier: “Dood de vijand die je land heeft aangevallen, je huis heeft verwoest, en je familie heeft gedood.” En laten we een gemiddelde Rus nemen, eerder wijsgemaakt door de Russische burgerlijke propaganda dat Oekraïners een fictief volk zijn, dat de Oekraïense natie niet bestaat, en dat Oekraïners etnisch onduidelijk en allemaal fascisten zijn. Hoe moet deze gemiddelde Rus de realiteit begrijpen? Alleen op deze manier: “We voeren een bevrijdingscampagne tegen het fascisme en zonder berouw vernietigen we steden en dorpen die volledig bewoond zijn door fascisten.”

De redenen voor de totstandkoming van een vals wereldbeeld bij de gemiddelde persoon die zich in een imperialistische gehaktmolen bevindt zijn duidelijk. Daarmee kan een vals beeld van de situatie in het hoofd van een communist echter niet worden gerechtvaardigd. De burgerlijke schijnbeelden zijn zo oppervlakkig en duidelijk, dat iedereen die zichzelf een marxist noemt en niet de roofzuchtige aard van deze misdadige, en zoals wij zeggen, ‘zinloze’ oorlog op het grondgebied van Oekraïne ziet, geen marxist is. Immers, volgens de leer van Lenin verliezen nationale bevrijdingsoorlogen in het tijdperk van imperialisme en in de afwezigheid van een socialistisch internationaal subject hun onafhankelijke betekenis: ze zullen altijd in het belang van een van de tegenstribbelende kapitalistische roofdieren handelen.2 De zegevierende golf van nationale bevrijdingsbewegingen die door Azië, Afrika en Latijns-Amerika trok, werd zo groot dankzij de enorme steun van de factor van het bestaan van de Sovjet-Unie en het socialistische wereldsysteem.

De communistische beweging in het post-Sovjetgebied maakt moeilijke tijden door. Communistische partijen zijn verboden in de meeste voormalige Sovjetrepublieken, waaronder Oekraïne. Zelfs waar zo'n verbod nog niet bestaat, maken de communistische krachten een ernstige crisis door. Ze zijn klein in aantal, verdeeld, en ernstig ziek van revisionisme, parlementarisme, opportunisme, en andere ‘zweren’ die onze beweging treffen in perioden waarin de klassenstrijd verhevigt. Bovendien ontkiemt sociaal chauvinisme in verborgen of zelfs openlijke vormen in het communistische milieu, zodra de bourgeoisie de nationale kwestie begint op te rakelen om etnische conflicten aan te wakkeren tussen de volkeren die in de USSR broederlijk samenleefden. De principes van het internationalisme, formeel verkondigd in partijdocumenten, worden in de praktijk volledig vergeten. Dit gebeurde met een aantal partijen in de Russische Federatie die de heersende klasse steunden en blijven steunen in haar bloedige avontuur, dat uitdraaide op een echte oorlog tegen het Oekraïense volk, en in feite ook tegen de werkende massa's van Rusland.

Toch zijn we vol optimisme. De geschiedenis heeft haar wending genomen. Zoals ooit vanuit tsaristisch Rusland, zo zijn er in het hedendaagse Oekraïne en de Russische Federatie gezonde communistische krachten ontstaan. Krachten die voortkomen uit marxistische kringen, jongerenorganisaties en vakbonden van arbeiders. Deze krachten zijn nog klein, maar worden sterker. Ze zijn gewapend met de methode van de materialistische dialectiek en de ervaring van praktische communistische activiteit. Ze hebben gebroken met sociaal-chauvinistische en herboren opportunistische partijen. Ze zijn vrij van illusies over de kapitalistische maatschappij en lijden niet onder de seniele impotentie van de geleidelijk wegvallende generatie Sovjetmensen. Deze internationalistische tendensen zijn de tot nu toe verspreide krachten al aan het verzamelen, en beginnen te werken aan het creëren van één enkele organisatie – een aanzet tot een partij – als de toekomstige voorhoede van het toekomstige revolutionaire subject.3

Wij roepen alle communistische en arbeiderspartijen van de republieken van de voormalige Sovjet-Unie op om de internationale eenheid te versterken; om zich niet te laten leiden door de rode frasen, maar door de marxistische methode om de huidige situatie te analyseren; om hun burgerlijke regering niet te steunen, maar om zich aan de kant van de werkende bevolking te scharen. Dit is de enige manier waarop de oproepen om fascisme en imperialisme te bestrijden voor de bevrijding van de arbeidersklasse echt een praktische inhoud kunnen krijgen.

Proletariërs van alle landen, verenigt u wereldwijd en aan beide kanten van militaire conflicten! Saboteer de militaire productie, verstoor de militaire bevoorrading, verbroeder aan het front en in het land achter het front!