Skip navigation

Manifest 3

9 april 2020 | Jaargang 38

van de redactie

Het coronavirus heeft een dubbele karakter. Het biedt het kapitalisme in crisis een boom om achter te verschuilen. Bijna dagelijks wordt er beweerd dat déze crisis een natuurverschijnsel zou zijn en niet, zoals de vorige 'uitbraak' in 2007-2009, de schuld van het bankkapitaal. Maar het coronavirus verergert en versnelt de structurele kapitalistische crisis alleen nog maar meer.

Omdat de aard en de hevigheid van het virus nog niet helemaal duidelijk zijn, blijken de gevolgen van het coronavirus veel gevaarlijker en moeilijker te bestrijden dan voorgaande pandemieën. Daar wordt door het kapitaal dankbaar misbruik van gemaakt door nepnieuws te verspreiden en eigenbelang na te jagen. Daarbij moet wel worden aangetekend dat uit de aard van het kapitalisme volgt dat verschillende kapitaalgroepen elkaar zoals gebruikelijk onderling op leven en dood beconcurreren. Wel allemaal zoveel mogelijk ten koste van de kleinere ondernemers, de werkenden, de uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden. De gevolgen van deze nieuwe piek in de kapitalistische crisis dreigen nog veel rampzaliger te worden voor de meerderheid van de arbeidersklasse in grote delen van de wereld dan de crisis van 2007-2009.

Toch vinden er ook een aantal zeer hoopvolle ontwikkelingen plaats. De maskers van veel kapitalistische leiders en hun vazallen worden van hun gezichten gerukt nu zij allemaal met het virus dreigen te worden besmet. De kapitalistische tegenstellingen komen bovendien scherper aan het licht dan voordat het coronavirus toesloeg. De positie van het Amerikaanse kapitaal wordt politiek aanzienlijk verzwakt, ondanks economische groei voor sommige, vooral nieuwe, bedrijven. Ook sommige delen van het grootkapitaal schudden op hun grondvesten. Politieke meelopers, zoals onder meer de Braziliaanse president Bolsonaro die de ziekte eerst ontkende, president Duterte van de Filippijnen, waar meer mensen door honger en armoe sterven dan door corona en de bluffer Trump die de uitbraak in de VS eerst ontkende, staan te kijk als onbetrouwbare politici. De weerstand onder de bevolkingen in een groeiend aantal landen tegen deze 'onbetrouwbare piassen' neemt snel toe. Of Johnson zijn gezag weet te handhaven valt om dezelfde redenen ook te bezien. Maar niet alleen deze machthebbers staan te kijk, ook neemt de kritiek toe op de systemen die zij vertegenwoordigen.

Landen als China en Cuba daarentegen krijgen steeds meer gezag door hun optreden in deze gevaarlijke tijden. De politieke aanvallen in de burgerlijke media op deze landen nemen evenredig toe met hun successen. Er treedt binnenkort een nieuwe andere politieke strijd op tussen kapitalisme en socialisme, dat staat vast. Daarbij zal de uitkomst alleen succesvol zijn als bij steeds meer leden van de arbeidersklasse de schellen van de ogen vallen. Maar die kans is groter dan sinds lange jaren. De medische gevolgen van het coronavirus en de financieel-economische gevolgen van de verergering van de kapitalistische crisis leiden nu al merkbaar en hoorbaar tot nieuwe golven kritiek op het kapitalisme. Nog teveel van het soort dat het systeem wil oplappen, maar onstuitbaar groeiend. Natuurlijk zullen de heersende klassen de groei en versterking van de klassenstrijd zoveel mogelijk in de kiem willen smoren, al dan niet met maatregelen die een medisch karakter krijgen, maar ook de hogere burgerij vraagt zich steeds meer hardop af of de kruik aan het barsten is.

De Nederlandse bourgeoisie weet zich schijbaar nog te verenigen. Zij voert een prachtig mediatief toneelspel van eenheid op aan de vooravond van de komende verkiezingen. Hier en daar wordt wat geblaft door een enkele oppositiepartij, maar verder is het allemaal koek en ei en 150 handen op één buik. De truc om zich achter medische onaantastbaarheid te verschuilen werkt nog een tijdje. Er is in tijden niet meer zoveel over samen en eenheid gesproken. Op korte termijn is het inderdaad belangrijk om schouder aan schouder te staan om het virus het hoofd te bieden, daaraan hoeft niet te worden getwijfeld. Maar elke maatregel vandaag die onder het mom van strijd tegen corona vooruitloopt op pogingen de juridische, maatschappelijke en/of democratische rechten ook voor de toekomst uit te hollen moet nu al worden bestreden, tenzij onomstotelijk kan worden aangetoond dat zo'n maatregel de gevolgen van het coronavirus bestrijdt.

De geopolitieke verhoudingen zijn overal in de wereld verscherpt. Nieuwe situaties dienen zich aan. De criminalisering van Rusland, China, Venezuela en Cuba gaat onverminderd door en wordt zelfs gevaarlijker van toon. Een kapitalistische kat in nood maakt steeds gevaarlijkere sprongen. De VS zien met angst en beven de groeiende politiek-economische en technologische dominantie van China groeien. Nog eens versterkt door de corona-ontwikkelingen.

Wij geven in dit nummer van Manifest, of op de website www.ncpn.nl, zoals gebruikelijk een aantal diepte-analyses. 'Corona een afrekening?' (Greg Godels), 'De Bloedige Zondag' van 1905' (Traven Heudiger). DEEL 2 van 'Is China kapitalistisch?' wordt op de website geplaatst vanwege plaatsgebrek in de krant.

Lees de krant of de website voor een beter inzicht in de veranderende mondiale, nationale en lokale krachtsverhoudingen, de voortwoekerende en zich verdiepende kapitalistische crisis én de theoretische en praktische antwoorden van de arbeidersklasse daarop. Manifest houdt u op de hoogte van de werkelijke ontwikkelingen in de wereld. Lees de Waarheid in Manifest! Niet alleen in de papieren Manifest, maar ook digitaal op de website (www.ncpn.nl).

Artikelen in deze editie

Je hoeft geen lid te zijn om bij te dragen aan Manifest!

Met jullie hulp garanderen we een communistische visie op de actualiteit in Nederland

Abonneer Nu!
van de redactie

Het coronavirus heeft een dubbele karakter. Het biedt het kapitalisme in crisis een boom om achter te verschuilen. Bijna dagelijks wordt er beweerd dat déze crisis een natuurverschijnsel zou zijn en niet, zoals de vorige 'uitbraak' in 2007-2009, de schuld van het bankkapitaal. Maar het coronavirus verergert en versnelt de structurele kapitalistische crisis alleen nog maar meer.

Omdat de aard en de hevigheid van het virus nog niet helemaal duidelijk zijn, blijken de gevolgen van het coronavirus veel gevaarlijker en moeilijker te bestrijden dan voorgaande pandemieën. Daar wordt door het kapitaal dankbaar misbruik van gemaakt door nepnieuws te verspreiden en eigenbelang na te jagen. Daarbij moet wel worden aangetekend dat uit de aard van het kapitalisme volgt dat verschillende kapitaalgroepen elkaar zoals gebruikelijk onderling op leven en dood beconcurreren. Wel allemaal zoveel mogelijk ten koste van de kleinere ondernemers, de werkenden, de uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden. De gevolgen van deze nieuwe piek in de kapitalistische crisis dreigen nog veel rampzaliger te worden voor de meerderheid van de arbeidersklasse in grote delen van de wereld dan de crisis van 2007-2009.

Toch vinden er ook een aantal zeer hoopvolle ontwikkelingen plaats. De maskers van veel kapitalistische leiders en hun vazallen worden van hun gezichten gerukt nu zij allemaal met het virus dreigen te worden besmet. De kapitalistische tegenstellingen komen bovendien scherper aan het licht dan voordat het coronavirus toesloeg. De positie van het Amerikaanse kapitaal wordt politiek aanzienlijk verzwakt, ondanks economische groei voor sommige, vooral nieuwe, bedrijven. Ook sommige delen van het grootkapitaal schudden op hun grondvesten. Politieke meelopers, zoals onder meer de Braziliaanse president Bolsonaro die de ziekte eerst ontkende, president Duterte van de Filippijnen, waar meer mensen door honger en armoe sterven dan door corona en de bluffer Trump die de uitbraak in de VS eerst ontkende, staan te kijk als onbetrouwbare politici. De weerstand onder de bevolkingen in een groeiend aantal landen tegen deze 'onbetrouwbare piassen' neemt snel toe. Of Johnson zijn gezag weet te handhaven valt om dezelfde redenen ook te bezien. Maar niet alleen deze machthebbers staan te kijk, ook neemt de kritiek toe op de systemen die zij vertegenwoordigen.

Landen als China en Cuba daarentegen krijgen steeds meer gezag door hun optreden in deze gevaarlijke tijden. De politieke aanvallen in de burgerlijke media op deze landen nemen evenredig toe met hun successen. Er treedt binnenkort een nieuwe andere politieke strijd op tussen kapitalisme en socialisme, dat staat vast. Daarbij zal de uitkomst alleen succesvol zijn als bij steeds meer leden van de arbeidersklasse de schellen van de ogen vallen. Maar die kans is groter dan sinds lange jaren. De medische gevolgen van het coronavirus en de financieel-economische gevolgen van de verergering van de kapitalistische crisis leiden nu al merkbaar en hoorbaar tot nieuwe golven kritiek op het kapitalisme. Nog teveel van het soort dat het systeem wil oplappen, maar onstuitbaar groeiend. Natuurlijk zullen de heersende klassen de groei en versterking van de klassenstrijd zoveel mogelijk in de kiem willen smoren, al dan niet met maatregelen die een medisch karakter krijgen, maar ook de hogere burgerij vraagt zich steeds meer hardop af of de kruik aan het barsten is.

De Nederlandse bourgeoisie weet zich schijbaar nog te verenigen. Zij voert een prachtig mediatief toneelspel van eenheid op aan de vooravond van de komende verkiezingen. Hier en daar wordt wat geblaft door een enkele oppositiepartij, maar verder is het allemaal koek en ei en 150 handen op één buik. De truc om zich achter medische onaantastbaarheid te verschuilen werkt nog een tijdje. Er is in tijden niet meer zoveel over samen en eenheid gesproken. Op korte termijn is het inderdaad belangrijk om schouder aan schouder te staan om het virus het hoofd te bieden, daaraan hoeft niet te worden getwijfeld. Maar elke maatregel vandaag die onder het mom van strijd tegen corona vooruitloopt op pogingen de juridische, maatschappelijke en/of democratische rechten ook voor de toekomst uit te hollen moet nu al worden bestreden, tenzij onomstotelijk kan worden aangetoond dat zo'n maatregel de gevolgen van het coronavirus bestrijdt.

De geopolitieke verhoudingen zijn overal in de wereld verscherpt. Nieuwe situaties dienen zich aan. De criminalisering van Rusland, China, Venezuela en Cuba gaat onverminderd door en wordt zelfs gevaarlijker van toon. Een kapitalistische kat in nood maakt steeds gevaarlijkere sprongen. De VS zien met angst en beven de groeiende politiek-economische en technologische dominantie van China groeien. Nog eens versterkt door de corona-ontwikkelingen.

Wij geven in dit nummer van Manifest, of op de website www.ncpn.nl, zoals gebruikelijk een aantal diepte-analyses. 'Corona een afrekening?' (Greg Godels), 'De Bloedige Zondag' van 1905' (Traven Heudiger). DEEL 2 van 'Is China kapitalistisch?' wordt op de website geplaatst vanwege plaatsgebrek in de krant.

Lees de krant of de website voor een beter inzicht in de veranderende mondiale, nationale en lokale krachtsverhoudingen, de voortwoekerende en zich verdiepende kapitalistische crisis én de theoretische en praktische antwoorden van de arbeidersklasse daarop. Manifest houdt u op de hoogte van de werkelijke ontwikkelingen in de wereld. Lees de Waarheid in Manifest! Niet alleen in de papieren Manifest, maar ook digitaal op de website (www.ncpn.nl).

Citaat van de Maand

"

Die Sjaalman is een gemene schooier! Ge moet weten, lezer, dat Bastiaans weer dikwijls niet op 't kantoor komt, omdat hij de jicht heeft. Daar ik nu een gewetenszaak maak van het wegwerpen der fondsen van de firma - Last&Co - want in principes ben ik onwrikbaar, kwam ik eergister op 't denkbeeld dat Sjaalman toch een tamelijk goede hand schrijft, en daar hij er armoedig uitziet, en dus voor matig loon wel zou te krijgen zijn, begreep ik aan de firma verplicht te wezen, op de goedkoopste wijs in de vervanging van Bastiaans te voorzien. Ik ging dus naar de Lange-Leidsedwarsstraat. De vrouw van de winkel was voor, doch scheen me niet te herkennen, schoon ik haar onlangs heel duidelijk had gezegd dat ik mijnheer Droogstoppel was, makelaar in koffie, van de Lauriergracht. Er is altijd iets stuitends in dat niet herkennen, maar omdat het nu wat minder koud is, en ik de vorige keer mijn jas met bont aanhad, schrijf ik het daaraan toe, en trek 't mij niet aan... de belediging, meen ik. Ik zei dus nog eens, dat ik mijnheer Droogstoppel was, makelaar in koffie van de Lauriergracht, en verzocht haar te gaan zien of die Sjaalman thuis was, omdat ik niet weer zoals onlangs wilde te doen hebben met zijn vrouw, die altijd ontevreden is. Maar de uitdraagster weigerde naar boven te gaan. "Ze kon niet de hele dag trappen klimmen voor dat bedelvolk", zeide zij; "ik moest maar zelf gaan zien". En daar volgde weer een beschrijving van de trappen en portalen, die ik volstrekt niet nodig had, want ik herken altijd een plaats waar ik eens geweest ben, omdat ik altijd zo op alles acht geef. Dit heb ik mij aangewend in de zaken.

Multatuli, 1860
Max Havelaar of De Koffieveilingen der Nederlandse Handelsmaatschappij